نشانه های بیماری های روانی دوره کودکی
پرسش :
کدام یک از بیماری های روانی بیشتر در دوره کودکی ممکن است بروز کند و نشانه های آن چیست؟ پس از بروز این نشانه ها چه باید کرد؟
پاسخ :
در مورد کودکان واقعا نمی توان گفت که کدام بیماری بیشتر بروز می کند. بستگی دارد که فرزند ما استعداد و زمینه ابتلا به کدام بیماری را بیشتر داشته باشد و کدام عوامل مهیا باشند. در کودکان هم مانند بزرگسالان برای ایجاد یک اختلال باید عوامل مختلفی دست به دست هم بدهند تا بیماری روانی در آنها به وجود بیاید. مشکلات رفتاری، شخصیتی، عاطفی، احساسی و مشکلاتی که به هر حال از لحاظ روحی و روانی از سطح بالاتری به شخصیت کودک خسارت وارد می کنند، در دوره کودکی وجود دارد و دیده می شود. ولی اینکه کدام یک از اینها بیشتر دیده می شود، سؤالی است که نمی توان به صراحت به آن پاسخ داد.
اما نشانه های بیماریهای روانی در کودکان چیست؟ گاهی بیماری با نشانه های جسمانی بروز پیدا می کند. مثلا می بینیم که کودک دچار سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و رنگ پریدگی شده است، بی آنکه دلیل فیزیکی یا جسمانی دیده شود. این حالتها اگر بدون ریشه های جسمانی وجود داشته باشد، می تواند نشان از افسردگی کودک باشد. پس یکی از نشانه هایی که ما در رابطه با کودکان می بینیم و می تواند نشانه هایی از بیماریهای روانی محسوب شود تظاهراتی است که از جنبه جسمی بروز می کند. اما گاهی هم نشانه های بیماری روانی در رفتار تجلی می کند. به عنوان مثال، در افسردگی رفتارهای فرد گندتر از حالت معمول می شود و در اضطراب رفتارها تندتر می گردد.
گاهی فرد رفتاری را تکرار می کند که به آن وسواس می گویند. به هر حال می توانیم رفتار کودک را زیر نظر بگیریم و وجود هرگونه اختلال و مشکلی در رفتار می تواند نشانگر یک وضعیت خاص در روح و روان کودک محسوب شود. باید بدانیم که بیماریهای روانی هم مانند بیماریهای جسمی بسیار متنوع و متفاوت است و نمی توان واقعا پیش بینی کرد که چه کودکی، در چه شرایطی دچار چه نوع بیماری می شود.
باید نشانه ها و علائم را به خوبی بشناسیم و بدانیم که هر بیماری نشانه خاص خود را دارد. باید سیر تحولی یک هیجان را در کودک زیر نظر بگیریم و ببینیم این هیجان چه مشکلی را برای کودک ایجاد کرده است و پس از بروز نشانه چه باید کرد؟ مسلما وقتی نشانه ای را در کودکمان می بینیم، باید بلافاصله اقدام کنیم. اگر اجازه دهیم زمان زیادی بگذرد، ممکن است مشکل به شکل مزمنی در بیاید و درمان آن با مشکل روبه رو شود. بنابراین باید بعد از مشاهده نشانه هایی از رفتارهای نامتعادل با بیماری روانی در کودک، هر چه سریع تر اقدام کنیم. خوشبختانه امروزه رشته هایی چون روانپزشکی کودک، روانشناسی کودک، مشاوره با کودک و روان درمانی و رفتاردرمانی کودک وجود دارد و می توان کودکی را که از نظر روانی دچار رنجیدگی شده نزد متخصص برد و از او کمک گرفت.
منبع: پاسخ به والدین، دکتر سیما فردوسی، تهران: انتشارات صابرین، چاپ سیزدهم، 1394.
در مورد کودکان واقعا نمی توان گفت که کدام بیماری بیشتر بروز می کند. بستگی دارد که فرزند ما استعداد و زمینه ابتلا به کدام بیماری را بیشتر داشته باشد و کدام عوامل مهیا باشند. در کودکان هم مانند بزرگسالان برای ایجاد یک اختلال باید عوامل مختلفی دست به دست هم بدهند تا بیماری روانی در آنها به وجود بیاید. مشکلات رفتاری، شخصیتی، عاطفی، احساسی و مشکلاتی که به هر حال از لحاظ روحی و روانی از سطح بالاتری به شخصیت کودک خسارت وارد می کنند، در دوره کودکی وجود دارد و دیده می شود. ولی اینکه کدام یک از اینها بیشتر دیده می شود، سؤالی است که نمی توان به صراحت به آن پاسخ داد.
اما نشانه های بیماریهای روانی در کودکان چیست؟ گاهی بیماری با نشانه های جسمانی بروز پیدا می کند. مثلا می بینیم که کودک دچار سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، استفراغ و رنگ پریدگی شده است، بی آنکه دلیل فیزیکی یا جسمانی دیده شود. این حالتها اگر بدون ریشه های جسمانی وجود داشته باشد، می تواند نشان از افسردگی کودک باشد. پس یکی از نشانه هایی که ما در رابطه با کودکان می بینیم و می تواند نشانه هایی از بیماریهای روانی محسوب شود تظاهراتی است که از جنبه جسمی بروز می کند. اما گاهی هم نشانه های بیماری روانی در رفتار تجلی می کند. به عنوان مثال، در افسردگی رفتارهای فرد گندتر از حالت معمول می شود و در اضطراب رفتارها تندتر می گردد.
گاهی فرد رفتاری را تکرار می کند که به آن وسواس می گویند. به هر حال می توانیم رفتار کودک را زیر نظر بگیریم و وجود هرگونه اختلال و مشکلی در رفتار می تواند نشانگر یک وضعیت خاص در روح و روان کودک محسوب شود. باید بدانیم که بیماریهای روانی هم مانند بیماریهای جسمی بسیار متنوع و متفاوت است و نمی توان واقعا پیش بینی کرد که چه کودکی، در چه شرایطی دچار چه نوع بیماری می شود.
باید نشانه ها و علائم را به خوبی بشناسیم و بدانیم که هر بیماری نشانه خاص خود را دارد. باید سیر تحولی یک هیجان را در کودک زیر نظر بگیریم و ببینیم این هیجان چه مشکلی را برای کودک ایجاد کرده است و پس از بروز نشانه چه باید کرد؟ مسلما وقتی نشانه ای را در کودکمان می بینیم، باید بلافاصله اقدام کنیم. اگر اجازه دهیم زمان زیادی بگذرد، ممکن است مشکل به شکل مزمنی در بیاید و درمان آن با مشکل روبه رو شود. بنابراین باید بعد از مشاهده نشانه هایی از رفتارهای نامتعادل با بیماری روانی در کودک، هر چه سریع تر اقدام کنیم. خوشبختانه امروزه رشته هایی چون روانپزشکی کودک، روانشناسی کودک، مشاوره با کودک و روان درمانی و رفتاردرمانی کودک وجود دارد و می توان کودکی را که از نظر روانی دچار رنجیدگی شده نزد متخصص برد و از او کمک گرفت.
منبع: پاسخ به والدین، دکتر سیما فردوسی، تهران: انتشارات صابرین، چاپ سیزدهم، 1394.