علت آفرینش فرشتگان

پرسش :

مگر خدا به کمک فرشته‌ هایش نیاز دارد که آن‌ها را برای انجام مأموریت‌ هایش آفریده است؟


پاسخ :
الف) فرشته‌ ها گروه‌ های مختلفی دارند. همه‌ آنها مشغول انجام مأموریت ‌های مرتبط با اداره‌ جهان نیستند؛ به عنوان نمونه، کار بعضی از آنها فقط عبادت خداست. امیر مؤمنان علی (علیه السلام) فرمودند: «برخی از فرشته‌ ها کارشان سجده است و رکوع نمی ‌کنند و برخی همواره در رکوعند و قامت راست نمی‌ کنند و برخی صف کشیده اند و از جای نمی‌ جنبند و برخی تسبیح گویان هستند و به ستوه نمی ‌آیند.»(1)

پس این طور نیست که خدا همه‌ی فرشته‌ها را برای رسیدگی به کارهای جهان آفریده باشد.

ب) همان طور که خدا انسان ‌ها را از سر رحمت آفریده و بر سر سفره‌ نعمت‌ هایش نشانده است فرشته ها را هم به همین دلیل آفریده است. اگر خدا انجام بعضی از امور را به فرشته ‌ها می‌سپارد، به این معنی نیست که آنها فقط برای انجام این کارها آفریده شده ‌اند و آفرینش‌شان دلیل دیگری ندارد.

پ) همه‌ی موجودات - از جمله فرشته ‌ها - آفریده‌ خدا هستند. اگر خدا فرشته ‌ای را به کاری می ‌گمارد و مأموریتی را به او می ‌سپارد، به معنی نیاز خدا به آن فرشته نیست زیرا وجود همان فرشته هم وابسته به خداست آن فرشته آفریده‌ خداست و به کارگیری او کمک گرفتن خداوند از دیگری حساب نمی‌ شود. در حقیقت خدا با وسیله ‌ای که خودش به وجود آورده، کاری را انجام می ‌دهد و این طور نیست که شخص دیگری او را یاری کند.

ت) خدا جهان را بسیار عالمانه و حکیمانه آفریده و بهترین نظم و هماهنگی را به آن داده است. کسی که می‌گوید خدا به جای استفاده از فرشته‌ ها خودش کارها را انجام نمی‌ دهد، مثل این است که بگوید چرا خدا برای رساندن آب به برگ درخت ‌ها از ریشه، از تنه و شاخه‌ آن درخت کمک می‌ گیرد. به نظر شما اگر قرار بود که بدون وجود ریشه، تنه و شاخه، آب به برگ برسد، آیا اصلاً درختی به وجود می‌آمد؟ زیبایی درخت به داشتن ریشه، تنه، شاخه و برگ است. همان طور که خدا برای آب دادن به برگ درخت، ریشه، تنه و شاخه را آفریده و به کار گرفته، برای انجام کارهای جهان هم فرشته‌ ها را آفریده و به کار گرفته است. اگر فرشته‌ها نبودند، جهان آفرینش این زیبایی، نظم، هماهنگی و استحکام را نداشت.

پی نوشت:
1. میزان الحکمه، حدیث 19013.

منبع: هفتاد پرسش و پاسخ درباره‌ خدا، غلامرضا حیدری ابهری، تهران: انتشارات قدیانی، چاپ دوم، 1392.
نسخه چاپی