احکام حج | محرمات احرام: سوال نه
پرسش :
آیا حیوانى که به عنوان کفّارۀ محرمات احرام ذبح مى‌شود باید داراى شرایط قربانى باشد، و آیا در منا ذبح شود، یا بعد از بازگشت به وطن خود هم مى‌تواند انجام دهد؟
پاسخ :
امام خمینى (رحمه الله):
شرایطى که براى هدى است که در حج تمتع باید ذبح کند هیچ یک در حیوانى که براى کفارۀ تقصیر باید قربانى کند معتبر نیست. و تأخیر عمدى خلاف احتیاط است، و در هر صورت ذبح در محل و دادن به فقرا کفایت مى‌کند.
آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
شرایطى که در هدى معتبر است در کفاره معتبر نیست و احتیاط آن است که کفارۀ عمره را در مکه و کفارۀ حج را در منا ذبح کند و اگر به عللى ممکن نشود ذبح آن در بلد خودش مجزى است. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
آنچه از شرایط در قربانى لازم است در کفاره لازم نیست. کفارۀ محرمات احرام عمره را احوط آن است که در مکه ذبح کند و براى تقصیر در حج باید در منا ذبح شود و اگر در این دو مکان ذبح نکرد مى‌تواند در وطن خودش انجام دهد.
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
لازم نیست داراى شرایط قربانى باشد و بهتر آن است که اگر در عمره بوده، در مکه و اگر در حج بوده، در منا ذبح شود.
آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
در کفاره، شرایط قربانى معتبر نیست و محل ذبح کفارات احرام عمره، مکه و محل ذبح کفارات احرام حج، منا است هرچند در صورت ترک ولو عصیاناً و ذبح در وطن خود کفایت مى‌کند.
آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
شرائط هدى را ندارد و چنانچه بخاطر غیر صید کفاره واجب شده باشد مى‌تواند کفاره را تا برگشتن از حج تأخیر بیندارد و هر جایى که خواست ذبح نماید. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
حیوانى که به عنوان کفاره ذبح مى‌شود باید داراى شرایط قربانى باشد و مکان آن در کفارۀ صید و کفارۀ نزدیکى با زن بنابر احتیاط واجب در حج، منا و در عمره، مکه یا منا مى‌باشد و مکه افضل است. و در کفاره‌هاى دیگر هر جا کشته شود کفایت مى‌کند هر چند در وطن باشد ولى احتیاط مستحب در این است که در این مورد نیز در حج در منا، و در عمره در مکه یا منا ذبح شود.
آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
شرایط قربانى را ندارد و مى‌تواند در وطن ذبح کند.
آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
واجب نیست هر چند رعایت شرایط قربانى در حیوان مذکور احوط است و تأخیر در ذبح کفارۀ صید بلکه بنابر احتیاط واجب کفارۀ غیر صید هم جایز نیست مگر این که کفاره حرجى باشد هرچند براى گرانى قیمت گوسفند است.
آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
کفاره شرایط قربانى را ندارد و کفاراتى که در احرام عمره واجب شده، باید در مکه ذبح شود و آنچه در احرام حج بوده در منا ولى اگر ممکن نشد مى‌تواند در شهر خود ذبح کند. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
حیوانى که به عنوان کفاره محرمات احرام ذبح مى‌شود لازم نیست داراى شرایط قربانى باشد و باید کفارۀ عمره در مکه و کفارۀ حج در منا ذبح شود و در صورت عدم امکان بعد از بازگشت به وطن انجام دهد.
منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵.
امام خمینى (رحمه الله):
شرایطى که براى هدى است که در حج تمتع باید ذبح کند هیچ یک در حیوانى که براى کفارۀ تقصیر باید قربانى کند معتبر نیست. و تأخیر عمدى خلاف احتیاط است، و در هر صورت ذبح در محل و دادن به فقرا کفایت مى‌کند.
آیة اللّٰه گلپایگانى (رحمه الله):
شرایطى که در هدى معتبر است در کفاره معتبر نیست و احتیاط آن است که کفارۀ عمره را در مکه و کفارۀ حج را در منا ذبح کند و اگر به عللى ممکن نشود ذبح آن در بلد خودش مجزى است. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه اراکى (رحمه الله):
آنچه از شرایط در قربانى لازم است در کفاره لازم نیست. کفارۀ محرمات احرام عمره را احوط آن است که در مکه ذبح کند و براى تقصیر در حج باید در منا ذبح شود و اگر در این دو مکان ذبح نکرد مى‌تواند در وطن خودش انجام دهد.
آیة اللّٰه فاضل (رحمه الله):
لازم نیست داراى شرایط قربانى باشد و بهتر آن است که اگر در عمره بوده، در مکه و اگر در حج بوده، در منا ذبح شود.
آیة اللّٰه بهجت (رحمه الله):
در کفاره، شرایط قربانى معتبر نیست و محل ذبح کفارات احرام عمره، مکه و محل ذبح کفارات احرام حج، منا است هرچند در صورت ترک ولو عصیاناً و ذبح در وطن خود کفایت مى‌کند.
آیة اللّٰه تبریزى (رحمه الله):
شرائط هدى را ندارد و چنانچه بخاطر غیر صید کفاره واجب شده باشد مى‌تواند کفاره را تا برگشتن از حج تأخیر بیندارد و هر جایى که خواست ذبح نماید. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه زنجانى (حفظه الله):
حیوانى که به عنوان کفاره ذبح مى‌شود باید داراى شرایط قربانى باشد و مکان آن در کفارۀ صید و کفارۀ نزدیکى با زن بنابر احتیاط واجب در حج، منا و در عمره، مکه یا منا مى‌باشد و مکه افضل است. و در کفاره‌هاى دیگر هر جا کشته شود کفایت مى‌کند هر چند در وطن باشد ولى احتیاط مستحب در این است که در این مورد نیز در حج در منا، و در عمره در مکه یا منا ذبح شود.
آیة اللّٰه مکارم (حفظه الله):
شرایط قربانى را ندارد و مى‌تواند در وطن ذبح کند.
آیة اللّٰه سیستانى (حفظه الله):
واجب نیست هر چند رعایت شرایط قربانى در حیوان مذکور احوط است و تأخیر در ذبح کفارۀ صید بلکه بنابر احتیاط واجب کفارۀ غیر صید هم جایز نیست مگر این که کفاره حرجى باشد هرچند براى گرانى قیمت گوسفند است.
آیة اللّٰه صافى (حفظه الله):
کفاره شرایط قربانى را ندارد و کفاراتى که در احرام عمره واجب شده، باید در مکه ذبح شود و آنچه در احرام حج بوده در منا ولى اگر ممکن نشد مى‌تواند در شهر خود ذبح کند. واللّٰه العالم.
آیة اللّٰه نورى (حفظه الله):
حیوانى که به عنوان کفاره محرمات احرام ذبح مى‌شود لازم نیست داراى شرایط قربانى باشد و باید کفارۀ عمره در مکه و کفارۀ حج در منا ذبح شود و در صورت عدم امکان بعد از بازگشت به وطن انجام دهد.
منبع: استفتائات ویژه حج از محضر مراجع عظام تقلید، مرکز تحقیقات حج، تهران: نشر مشعر، ۱۳۷۵.