انتشار اخبار کربلا و تاثیر آن در میان مسلمانان
پرسش :
انتشار اخبار کربلا چه تاثیری در میان مسلمانان داشت؟
پاسخ :
انتشار اخبار کربلا تأثیر عجیبى در میان مسلمانان گذاشت، از یک سو، اوج مظلومیّت امام حسین(علیه السلام) و یارانش و نهایت قساوتى که در شهادت آنان و اسارت خاندان پاکش آشکار شده بود، سبب نفرت مسلمانان از دستگاه خلافت اموى شد. چرا که خلافت یزید که با نیرنگ و تهدید و تطمیع معاویه انجام پذیرفته بود (نه از روى اقبال عمومى مردم) با این حادثه به شدّت آسیب دید.
به یقین، اگر امام حسین(علیه السلام) به طور پنهانى کشته مى شد و یا همچون برادرش امام حسن(علیه السلام) مسموم مى گردید و یا کارش به تبعید و زندانى شدن مى انجامید، نمى توانست این همه آثار مثبت براى جامعه اسلامى و پى آمدهاى منفى براى حاکمیّت جور در برداشته باشد. ولى نحوه شهادت امام(علیه السلام) و یارانش که به طور آشکار و در برابر چشمان هزاران نفر و در قلب دنیاى اسلام آن روز در اوج مظلومیّت اتّفاق افتاد، جاى هر گونه انکار و یا توجیهى را از حادثه آفرینان فاجعه کربلا گرفت.
از سوى دیگر، شخصیّت معنوى و عظمت خانوادگى امام حسین(علیه السلام) میان مسلمانان آشکار بود. کشتن چنین شخصیّتى نمى توانست کار ساده اى باشد. یعنى اگر گروه دیگرى غیر از امام حسین(علیه السلام) بدین نحو کشته مى شدند، به یقین، نمى توانست چنین موجى را که شهادت آن حضرت به وجود آورد، ایجاد کند.
از سوى سوم، حرکت انقلابى امام حسین(علیه السلام)، با آن یاران اندک و فریاد «هَیْهاتَ مِنَّا الذِّلَّةَ» و تسلیم ناپذیرى در برابر آن همه لشکر مجهّز، به مسلمانان جرأت و جسارت بخشید و براى جمع کثیرى از مسلمانان، مسأله مرگ و شهادت را امرى ساده، بلکه افتخارآمیز کرد؛ قیام هاى مردم مدینه و قیام توّابین وحتّى مقاومت هاى افراد به صورت فردى، همگى حکایت از این حقیقت دارد.
منبع: عاشورا ریشه ها، انگیزه ها، رویدادها، پیامدها، سعید داودی و مهدی رستم نژاد (زیر نظر آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى)، قم: انتشارات امام على بن ابى طالب علیه السلام، 1388.
انتشار اخبار کربلا تأثیر عجیبى در میان مسلمانان گذاشت، از یک سو، اوج مظلومیّت امام حسین(علیه السلام) و یارانش و نهایت قساوتى که در شهادت آنان و اسارت خاندان پاکش آشکار شده بود، سبب نفرت مسلمانان از دستگاه خلافت اموى شد. چرا که خلافت یزید که با نیرنگ و تهدید و تطمیع معاویه انجام پذیرفته بود (نه از روى اقبال عمومى مردم) با این حادثه به شدّت آسیب دید.
به یقین، اگر امام حسین(علیه السلام) به طور پنهانى کشته مى شد و یا همچون برادرش امام حسن(علیه السلام) مسموم مى گردید و یا کارش به تبعید و زندانى شدن مى انجامید، نمى توانست این همه آثار مثبت براى جامعه اسلامى و پى آمدهاى منفى براى حاکمیّت جور در برداشته باشد. ولى نحوه شهادت امام(علیه السلام) و یارانش که به طور آشکار و در برابر چشمان هزاران نفر و در قلب دنیاى اسلام آن روز در اوج مظلومیّت اتّفاق افتاد، جاى هر گونه انکار و یا توجیهى را از حادثه آفرینان فاجعه کربلا گرفت.
از سوى دیگر، شخصیّت معنوى و عظمت خانوادگى امام حسین(علیه السلام) میان مسلمانان آشکار بود. کشتن چنین شخصیّتى نمى توانست کار ساده اى باشد. یعنى اگر گروه دیگرى غیر از امام حسین(علیه السلام) بدین نحو کشته مى شدند، به یقین، نمى توانست چنین موجى را که شهادت آن حضرت به وجود آورد، ایجاد کند.
از سوى سوم، حرکت انقلابى امام حسین(علیه السلام)، با آن یاران اندک و فریاد «هَیْهاتَ مِنَّا الذِّلَّةَ» و تسلیم ناپذیرى در برابر آن همه لشکر مجهّز، به مسلمانان جرأت و جسارت بخشید و براى جمع کثیرى از مسلمانان، مسأله مرگ و شهادت را امرى ساده، بلکه افتخارآمیز کرد؛ قیام هاى مردم مدینه و قیام توّابین وحتّى مقاومت هاى افراد به صورت فردى، همگى حکایت از این حقیقت دارد.
منبع: عاشورا ریشه ها، انگیزه ها، رویدادها، پیامدها، سعید داودی و مهدی رستم نژاد (زیر نظر آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى)، قم: انتشارات امام على بن ابى طالب علیه السلام، 1388.