مفهوم قصد قربت در عبادات
پرسش :
«قصد قربت» داشتن در عبادات به چه معناست؟
پاسخ :
منظور از «قصد قربت» این است که انگیزه انسان در انجام عبادت فرمان خداوند باشد. به عبارتی، عبادت دو رکن دارد: نخست این که نفس عبادت ذاتاً مُقرِّب باشد؛ یعنى عملى باشد که ذاتاً انسان را به خداوند نزدیک کند. دیگر این که نیّت عبادت کننده نیز نزدیکى به پروردگار باشد و به عبارت سوّم عبادت نیاز به دو چیز دارد؛ «حُسن فعلى» و «حُسن فاعلى» که هر دو از ارکان عبادت محسوب مى شود.
منظور از حُسن فعلى این است که عبادت ذاتاً مطلوب و محبوب معبود باشد؛ مثل سجده که حُسن فعلى دارد، و ذاتاً مطلوب است، و مراد از حُسن فاعلى این است که انجام دهنده عبادت هم نیّت خوبى داشته باشد، و عبادتش براى قرب به پروردگار باشد؛ نه براى هوى و هوس و ریاکارى و مانند آن.
حال اگر هر دو رکن، یا یکى از آنها نباشد، آن عبادت ارزشى نخواهد داشت. مثل اینکه اگر شخصى به قصد رژیم لاغرى روزه بگیرد، کار او عبادت محسوب نمى شود؛ هر چند روزه حُسن فعلى دارد ولى در این جا حُسن فاعلى (قصد قربت) ندارد.
منبع: حیله هاى شرعى و چاره جویى هاى صحیح، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: علیان نژادى، ابوالقاسم، مدرسة الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم، 1428 قمری، چاپ: دوم، ص 57.
منظور از «قصد قربت» این است که انگیزه انسان در انجام عبادت فرمان خداوند باشد. به عبارتی، عبادت دو رکن دارد: نخست این که نفس عبادت ذاتاً مُقرِّب باشد؛ یعنى عملى باشد که ذاتاً انسان را به خداوند نزدیک کند. دیگر این که نیّت عبادت کننده نیز نزدیکى به پروردگار باشد و به عبارت سوّم عبادت نیاز به دو چیز دارد؛ «حُسن فعلى» و «حُسن فاعلى» که هر دو از ارکان عبادت محسوب مى شود.
منظور از حُسن فعلى این است که عبادت ذاتاً مطلوب و محبوب معبود باشد؛ مثل سجده که حُسن فعلى دارد، و ذاتاً مطلوب است، و مراد از حُسن فاعلى این است که انجام دهنده عبادت هم نیّت خوبى داشته باشد، و عبادتش براى قرب به پروردگار باشد؛ نه براى هوى و هوس و ریاکارى و مانند آن.
حال اگر هر دو رکن، یا یکى از آنها نباشد، آن عبادت ارزشى نخواهد داشت. مثل اینکه اگر شخصى به قصد رژیم لاغرى روزه بگیرد، کار او عبادت محسوب نمى شود؛ هر چند روزه حُسن فعلى دارد ولى در این جا حُسن فاعلى (قصد قربت) ندارد.
منبع: حیله هاى شرعى و چاره جویى هاى صحیح، مکارم شیرازى، ناصر، تهیه و تنظیم: علیان نژادى، ابوالقاسم، مدرسة الامام على بن ابى طالب(علیه السلام)، قم، 1428 قمری، چاپ: دوم، ص 57.