پرسش :
در حال حاضر با وجود رايانه هاي شخصي که امکان جستجو در قرآن را ساده کرده است و چاپ هاي مختلف از قرآن که مصونيت قرآن ازتحريف را غير ممکن کرده است ، چه نيازي به حفظ قرآن و صرف هزينه هاي کلان است ؟
پاسخ :
اگر هدف تنها مصون گشتن قرآن از تحريف بود ، نياز به حفظ قرآن و صرف هزينه هاي کلان وجود نداشت !اما آثار مختلفي بر حفظ قرآن مترتب است ؛ از جمله :
1 ـ ياد خدا
تأثير گذاري بر جان و روح حافظ ؛ به گونه اي که در هر پيش آمدي آيه مناسب با آن بر قلب حضور کند يا با يادآوري آن ، شخص وظيفه خود را در حادثه تشخيص دهد . براي مثال قرآن درباره ي وسوسه هاي شياطين مي فرمايد :ان الذين اتقوا اذا مسهم طائف من الشيطان تذکروا فاذا هم مبصرون ؛ پرهيزگاران هرگاه خيالي شيطاني عارض شان شود ، ياد [خدا ] کنند و آن گاه بينا باشند . اعراف / 201 .پس همان گونه که خيال شيطاني جان را شعله ور مي کند ، يادآوري آيات ، شعله را خاموش و دل را نوراني مي سازد . بديهي است چنين اثري بر وجود آيات قرآن ، در رايانه و دفتر يادداشت مترتب نمي گردد .
به طورکلي ، قرآن تذکره و عامل يادآوري است (1) و اين يادآوري آثار بسياري دارد که با حفظ قرآن ، بيشتر تأمين مي شود .
2 ـ شفاي دردهاي معنوي :
قرآن همان گونه که راهنما و هدايت گر در صحنه هاي مختلف زندگي است . اثر ويژه اي بر جان و قلب انسان دارد و آن درمان بيماري هاي دروني است ؛ نظير کبر ، غرور ، ترس ، اضطراب ، تشويش خاطر ، سوء ظن به ديگران ، بدبيني به سير جريان امور و ...
يکي از مهمترين ويژگي هاي قرآن ، زبان عاطفه و تأثيرگذاري آن بر عواطف و احساسات و تلطيف کردن آنها است (2) ؛ چنان که خود مي فرمايد :يا ايها الناس قد جاء تکم موعظه من ربکم و شفاء لما في الصدور و هدي و رحمه للمومنين ؛ اي مردم !از سوي پروردگارتان پندي براي شما و شفابخش دلها و رهنمود و رحمتي براي مؤمنان آمده است يونس / 57 . اين شفا بخشي هنگامي کامل مي گردد که دل در محضر قرآن باشد و داروهاي قرآني را به خود تلقين و يادآوري کند .
بنابراين توصيه مي شود ، حداقل آياتي که بر جان خود مؤثر و در درمان مشکلات روحي خود مفيد تشخيص مي دهيد ، را به حافظه و خاطر خود بسپريد . بکوشيد آن را از حد حافظه ذهني ، به باور قلبي تبديل کنيد تا در اثر اين تلقين ،قلب درمان شده و آثار شفابخش آن را شاهد باشيد .
شايد مهم ترين علت سفارش هاي مکرر به حفظ قرآن از سوي پيشوايان معصوم (ع)، رهانيدن انسان از اضطراب ، تسويش ها و آلام روحي باشد ؛ چرا که قرآن «ذکر » است و هذا ذکر مبارک انزلناه انبياء / 50 و اطمينان قلب در ذکر خدا نهفته است . الا بذکر الله تطمئن القلوب رعد / 28 ؛ و روگرداني از ذکر خدا زندگاني سخت و توأم با تنگناها و گرفتاري ها را به دنبال دارد . (3)
3 ـ تحقيق و پژوهش :
قرآن مجيد کتابي براي همه زمانها و متناسب با نيازهاي علمي همه انسان ها است . اين کتاب طوري تنظيم شده ، که به عبارت هاي آن علاوه بر معاني ظاهري ، داراي معاني باطني بسيار عميقي است . معاني باطني قرآن فراتر از دسترسي به الفاظ از طريق رايانه و کتاب است .
راه اصلي رسيدن به معاني باطني ، کشف انواع ارتباط بين آيات است . به عبارت ديگر تحقيق و پژوهش در قرآن نياز به هوشمندي ذهن و نورانيت قلب دارد .اين مهم با حفظ کردن و انس با قرآن ، بهتر امکان پذير است . (4)
پي نوشت ها :
1-«نظير آيات : مدثر / 55 ؛ عبس / 12 ؛ مريم / 16 ـ 41 ـ 51 ـ 54 ـ 56 و احزاب / 24.
2 ـ ر .ک : تفسير قرآن ، استاد شهيد مطهري ، ج 10 ، بخش اول .
3 ـ طه / 124.
4 ـ ر .ک : شهريار پرهيزکار ، چگونه قرآن را حفظ کنيم ، ص 22 ؛ اهميت و روش حفظ قرآن ، ص 9 ـ 21 .
منبع:ماهنامه قرآني ،آموزشي نسيم وحي،شماره 8.
اگر هدف تنها مصون گشتن قرآن از تحريف بود ، نياز به حفظ قرآن و صرف هزينه هاي کلان وجود نداشت !اما آثار مختلفي بر حفظ قرآن مترتب است ؛ از جمله :
1 ـ ياد خدا
تأثير گذاري بر جان و روح حافظ ؛ به گونه اي که در هر پيش آمدي آيه مناسب با آن بر قلب حضور کند يا با يادآوري آن ، شخص وظيفه خود را در حادثه تشخيص دهد . براي مثال قرآن درباره ي وسوسه هاي شياطين مي فرمايد :ان الذين اتقوا اذا مسهم طائف من الشيطان تذکروا فاذا هم مبصرون ؛ پرهيزگاران هرگاه خيالي شيطاني عارض شان شود ، ياد [خدا ] کنند و آن گاه بينا باشند . اعراف / 201 .پس همان گونه که خيال شيطاني جان را شعله ور مي کند ، يادآوري آيات ، شعله را خاموش و دل را نوراني مي سازد . بديهي است چنين اثري بر وجود آيات قرآن ، در رايانه و دفتر يادداشت مترتب نمي گردد .
به طورکلي ، قرآن تذکره و عامل يادآوري است (1) و اين يادآوري آثار بسياري دارد که با حفظ قرآن ، بيشتر تأمين مي شود .
2 ـ شفاي دردهاي معنوي :
قرآن همان گونه که راهنما و هدايت گر در صحنه هاي مختلف زندگي است . اثر ويژه اي بر جان و قلب انسان دارد و آن درمان بيماري هاي دروني است ؛ نظير کبر ، غرور ، ترس ، اضطراب ، تشويش خاطر ، سوء ظن به ديگران ، بدبيني به سير جريان امور و ...
يکي از مهمترين ويژگي هاي قرآن ، زبان عاطفه و تأثيرگذاري آن بر عواطف و احساسات و تلطيف کردن آنها است (2) ؛ چنان که خود مي فرمايد :يا ايها الناس قد جاء تکم موعظه من ربکم و شفاء لما في الصدور و هدي و رحمه للمومنين ؛ اي مردم !از سوي پروردگارتان پندي براي شما و شفابخش دلها و رهنمود و رحمتي براي مؤمنان آمده است يونس / 57 . اين شفا بخشي هنگامي کامل مي گردد که دل در محضر قرآن باشد و داروهاي قرآني را به خود تلقين و يادآوري کند .
بنابراين توصيه مي شود ، حداقل آياتي که بر جان خود مؤثر و در درمان مشکلات روحي خود مفيد تشخيص مي دهيد ، را به حافظه و خاطر خود بسپريد . بکوشيد آن را از حد حافظه ذهني ، به باور قلبي تبديل کنيد تا در اثر اين تلقين ،قلب درمان شده و آثار شفابخش آن را شاهد باشيد .
شايد مهم ترين علت سفارش هاي مکرر به حفظ قرآن از سوي پيشوايان معصوم (ع)، رهانيدن انسان از اضطراب ، تسويش ها و آلام روحي باشد ؛ چرا که قرآن «ذکر » است و هذا ذکر مبارک انزلناه انبياء / 50 و اطمينان قلب در ذکر خدا نهفته است . الا بذکر الله تطمئن القلوب رعد / 28 ؛ و روگرداني از ذکر خدا زندگاني سخت و توأم با تنگناها و گرفتاري ها را به دنبال دارد . (3)
3 ـ تحقيق و پژوهش :
قرآن مجيد کتابي براي همه زمانها و متناسب با نيازهاي علمي همه انسان ها است . اين کتاب طوري تنظيم شده ، که به عبارت هاي آن علاوه بر معاني ظاهري ، داراي معاني باطني بسيار عميقي است . معاني باطني قرآن فراتر از دسترسي به الفاظ از طريق رايانه و کتاب است .
راه اصلي رسيدن به معاني باطني ، کشف انواع ارتباط بين آيات است . به عبارت ديگر تحقيق و پژوهش در قرآن نياز به هوشمندي ذهن و نورانيت قلب دارد .اين مهم با حفظ کردن و انس با قرآن ، بهتر امکان پذير است . (4)
پي نوشت ها :
1-«نظير آيات : مدثر / 55 ؛ عبس / 12 ؛ مريم / 16 ـ 41 ـ 51 ـ 54 ـ 56 و احزاب / 24.
2 ـ ر .ک : تفسير قرآن ، استاد شهيد مطهري ، ج 10 ، بخش اول .
3 ـ طه / 124.
4 ـ ر .ک : شهريار پرهيزکار ، چگونه قرآن را حفظ کنيم ، ص 22 ؛ اهميت و روش حفظ قرآن ، ص 9 ـ 21 .
منبع:ماهنامه قرآني ،آموزشي نسيم وحي،شماره 8.