پرسش :
وقتى براى تحقيق ازدواج مىرويم، در چه زمينههايى سؤال كنيم؟
پاسخ :
محورها و موضوعات قابل طرح در تحقيق، براى افراد متفاوت است و سؤالات بيشتر به حساسيتهاى شما و ابهامات پيش آمده در گفتوگوها باز مىگردد؛ اما به طور كلى و براى همه، طرح موضوعات ذيل راهگشا است:
1. خانواده: با توجه به اين كه فرد، شاخهاى از شاخههاى خانواده و محصول آن است و ويژگى اخلاقى و شخصيتى خود را از طريق وراثت و تربيت از آن مىگيرد، اگر خانواده او خوب باشد، تا حد زيادى مىتوان به محصول آن هم اطمينان يافت؛ بنابراين درباره جايگاه اخلاقى و اجتماعى خانوادهاش سؤال كنيد. اين سؤال را مىتوانيد از همه گروههاى پيش گفته به ويژه عروسها و دامادهاى خانواده بپرسيد. آنها سالها با خانواده او زندگى كرده و رفتارهاى آنان را ديدهاند.
2. رفتار اجتماعى: درباره رفتار اجتماعى فرد سؤال كنيد. كسى كه رفتار اجتماعى مناسبى دارد، بدين معناست كه آبرو برايش مهم است و از اين كه رفتارهاى ناشايستى در اجتماع داشته باشد، از مردم خجالت مىكشد؛ بنابراين، هرگز در خيابان داد نمىزند و به همسرش بىحرمتى نمىكند.
اينگونه افراد به دليل مهم بودن آبرو، كمتر به جدايى از همسر مىانديشند. اين سؤال را همكاران يا همكلاسىها هم خوب مىتوانند پاسخ دهند.
3. دوستان: انسان به طور قطع در اعتقاد، انديشه، منش و شخصيت خود از دوستانش اثر مىپذيرد.
خليل المرء دليل على عقله. ) حسين نورى، مستدرك الوسائل، ج 3، ص 351
دوست شخص، نشانه عقل اوست.
امام على )عليهالسلام( فرمود:
اگر دين كسى براى شما مشخص نبود، بنگريد كه با چه كسانى رفت و آمد مىكند؛ دينداران يا بىدينان؟ ) علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 74، ص 197
تو اول بگو با كيان دوستى
من آن گه بگويم كه تو كيستى
پس درباره دوستانش از افراد گوناگون تحقيق كنيد تا بفهميد چه كسانى هستند و با آنان در چه محافل و مجالسى شركت مىكرده است.
4. ارتباطات فاميلى: از نزديكانش بپرسيد كه واپسين ديدارش با آنان كى بوده. ضعف ارتباطات فاميلى، نشانه بىتوجهى به صله رحم است كه اسلام بر آن تأكيد كرده مىتواند نقطهاى منفى به شمار رود.
كسانى كه ارتباطات فاميلى بيشترى دارند، از مشكلات نزديكان نيز آگاهترند و مىتوانند از كار آنان گرهى بگشايند.
5. مسئوليتپذيرى: از دوستانش درباره مسئوليتپذيرى او بپرسيد. اين كه آيا در مسافرتهاى جمعى و دوستانه، مسئوليتهايى را مىپذيرفته يا به طور معمول از تن دادن به مسئوليت مىگريخته است.
6. عمل به تعهدات: شما بايد بدانيد كه نامزدتان تا چه حد به تعهدات خود عمل مىكند و اين را مىتوان از دوستان و همكاران يا همكلاسىهايش پرسيد كه آيا در قرار ملاقاتها به موقع حاضر مىشده است. آيا در مسافرتها يا تفريحات دوستانه به تعهدات مالى خود عمل مىكرده است؟
7. رعايت حقوق ديگران: از همسايگان او بپرسيد كه آيا اهل رعايت حقوق آنان بوده است يا به شكلهاى گوناگون از جمله سر و صداى زياد يا صداى بلند پخش خودرو در ساعتهاى پايانى شب، باعث اذيت و آزار آنان مىشده.
سؤالات را به گونهاى نپرسيد كه با بله و خير پاسخ گويند؛ بلكه به گونهاى بپرسيد كه شخص را وصف كنند.
محورها و موضوعات قابل طرح در تحقيق، براى افراد متفاوت است و سؤالات بيشتر به حساسيتهاى شما و ابهامات پيش آمده در گفتوگوها باز مىگردد؛ اما به طور كلى و براى همه، طرح موضوعات ذيل راهگشا است:
1. خانواده: با توجه به اين كه فرد، شاخهاى از شاخههاى خانواده و محصول آن است و ويژگى اخلاقى و شخصيتى خود را از طريق وراثت و تربيت از آن مىگيرد، اگر خانواده او خوب باشد، تا حد زيادى مىتوان به محصول آن هم اطمينان يافت؛ بنابراين درباره جايگاه اخلاقى و اجتماعى خانوادهاش سؤال كنيد. اين سؤال را مىتوانيد از همه گروههاى پيش گفته به ويژه عروسها و دامادهاى خانواده بپرسيد. آنها سالها با خانواده او زندگى كرده و رفتارهاى آنان را ديدهاند.
2. رفتار اجتماعى: درباره رفتار اجتماعى فرد سؤال كنيد. كسى كه رفتار اجتماعى مناسبى دارد، بدين معناست كه آبرو برايش مهم است و از اين كه رفتارهاى ناشايستى در اجتماع داشته باشد، از مردم خجالت مىكشد؛ بنابراين، هرگز در خيابان داد نمىزند و به همسرش بىحرمتى نمىكند.
اينگونه افراد به دليل مهم بودن آبرو، كمتر به جدايى از همسر مىانديشند. اين سؤال را همكاران يا همكلاسىها هم خوب مىتوانند پاسخ دهند.
3. دوستان: انسان به طور قطع در اعتقاد، انديشه، منش و شخصيت خود از دوستانش اثر مىپذيرد.
خليل المرء دليل على عقله. ) حسين نورى، مستدرك الوسائل، ج 3، ص 351
دوست شخص، نشانه عقل اوست.
امام على )عليهالسلام( فرمود:
اگر دين كسى براى شما مشخص نبود، بنگريد كه با چه كسانى رفت و آمد مىكند؛ دينداران يا بىدينان؟ ) علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 74، ص 197
تو اول بگو با كيان دوستى
من آن گه بگويم كه تو كيستى
پس درباره دوستانش از افراد گوناگون تحقيق كنيد تا بفهميد چه كسانى هستند و با آنان در چه محافل و مجالسى شركت مىكرده است.
4. ارتباطات فاميلى: از نزديكانش بپرسيد كه واپسين ديدارش با آنان كى بوده. ضعف ارتباطات فاميلى، نشانه بىتوجهى به صله رحم است كه اسلام بر آن تأكيد كرده مىتواند نقطهاى منفى به شمار رود.
كسانى كه ارتباطات فاميلى بيشترى دارند، از مشكلات نزديكان نيز آگاهترند و مىتوانند از كار آنان گرهى بگشايند.
5. مسئوليتپذيرى: از دوستانش درباره مسئوليتپذيرى او بپرسيد. اين كه آيا در مسافرتهاى جمعى و دوستانه، مسئوليتهايى را مىپذيرفته يا به طور معمول از تن دادن به مسئوليت مىگريخته است.
6. عمل به تعهدات: شما بايد بدانيد كه نامزدتان تا چه حد به تعهدات خود عمل مىكند و اين را مىتوان از دوستان و همكاران يا همكلاسىهايش پرسيد كه آيا در قرار ملاقاتها به موقع حاضر مىشده است. آيا در مسافرتها يا تفريحات دوستانه به تعهدات مالى خود عمل مىكرده است؟
7. رعايت حقوق ديگران: از همسايگان او بپرسيد كه آيا اهل رعايت حقوق آنان بوده است يا به شكلهاى گوناگون از جمله سر و صداى زياد يا صداى بلند پخش خودرو در ساعتهاى پايانى شب، باعث اذيت و آزار آنان مىشده.
سؤالات را به گونهاى نپرسيد كه با بله و خير پاسخ گويند؛ بلكه به گونهاى بپرسيد كه شخص را وصف كنند.