پرسش :
شنیده ام كه هیچ تفسیر قرآنی از هیچیك از امامان (علیهم السلام) نداریم، چرا ؟ (با وجود كتابهائی هم چون نهج البلاغه،صحیفه سجادیه،دعای كمیل و ....)
پاسخ :
اولین مفسر قرآن پیامبر اكرم (ص) بود كه افراد به حضور آن حضرت آمده و از معانی آیات قرآن سؤال می نمودند و حضرت بیان می فرمودند و بعد از آن حضرت ائمه معصومین (ع) این روش را در تفسیر آیات قران داشتند كه همین روایات را اصحاب و تابعین جمع آوری و نقل كرده اند و كتب تفسیر قرآن در مرحله اول به همین سبك بوده است .
در این دوره با این شیوه تفسیر های فراوانی نوشته شده است كه ما بعضی از آنها را معرفی می كنیم:
تفسیر ابن عباس متوفی سال 68 هـ.
تفسیر ابان بن تغلب بن رباح از اصحاب امام صادق (ع) متوفی سال 141 هـ.
تفسیر ابن اورمه از اصحاب امام هادی (ع)
تفسیر ابن اسباط از اصحاب امام رضا (ع) و امام جواد (ع).
تفسیر سعید بن جبیر شهید در سال 96 هـ.
تفسیر ابن محبوب الزراد متوفی سال 224 هـ از اصحاب امام كاظم (ع) و امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر علی بن مهزیار اهوازی متوفی سال 229 هـ از اصحاب امام كاظم، امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر عبد الرزاق بن همام بن نافع از اصحاب امام صادق علیه السلام.
تفسیر السدی متوفی سال 127 هـ.
10-تفسیر محمد بن السائب الكلبی متوفی سال 146هـ.
تفسیر ابی بصیر یحیی بن ابی القاسم الاسدی0 متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام باقر (ع).
تفسیر ابی الجارود زیاد بن المنذر الهمدانی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام.
تفسیر ابی حمزه ثمالی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام سجاد و امام باقر و امام صادق و امام كاظم علیهم السلام.
همچنین تفسیری به نام "تفسیر منسوب به امام عسكری (ع)" هم اكنون در دسترس می باشد.
بنابراین ائمه معصومین علیهم السلام از بنیانگذاران تفسیر قرآن بوده اند ولی متاسفانه احادیث و روایات آنها در تفسیر آیات قرآن بطور كامل در اختیار ما نیست و در اثر مرور زمان از بین رفته است.
تفسیر برهان، ج 1، صفحه 15 و 16.
منبع: پایگاه حوزه
اولین مفسر قرآن پیامبر اكرم (ص) بود كه افراد به حضور آن حضرت آمده و از معانی آیات قرآن سؤال می نمودند و حضرت بیان می فرمودند و بعد از آن حضرت ائمه معصومین (ع) این روش را در تفسیر آیات قران داشتند كه همین روایات را اصحاب و تابعین جمع آوری و نقل كرده اند و كتب تفسیر قرآن در مرحله اول به همین سبك بوده است .
در این دوره با این شیوه تفسیر های فراوانی نوشته شده است كه ما بعضی از آنها را معرفی می كنیم:
تفسیر ابن عباس متوفی سال 68 هـ.
تفسیر ابان بن تغلب بن رباح از اصحاب امام صادق (ع) متوفی سال 141 هـ.
تفسیر ابن اورمه از اصحاب امام هادی (ع)
تفسیر ابن اسباط از اصحاب امام رضا (ع) و امام جواد (ع).
تفسیر سعید بن جبیر شهید در سال 96 هـ.
تفسیر ابن محبوب الزراد متوفی سال 224 هـ از اصحاب امام كاظم (ع) و امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر علی بن مهزیار اهوازی متوفی سال 229 هـ از اصحاب امام كاظم، امام رضا و امام جواد (ع).
تفسیر عبد الرزاق بن همام بن نافع از اصحاب امام صادق علیه السلام.
تفسیر السدی متوفی سال 127 هـ.
10-تفسیر محمد بن السائب الكلبی متوفی سال 146هـ.
تفسیر ابی بصیر یحیی بن ابی القاسم الاسدی0 متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام باقر (ع).
تفسیر ابی الجارود زیاد بن المنذر الهمدانی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام زین العابدین و امام محمد باقر و امام جعفر صادق علیهم السلام.
تفسیر ابی حمزه ثمالی متوفی سال 150 هـ از اصحاب امام سجاد و امام باقر و امام صادق و امام كاظم علیهم السلام.
همچنین تفسیری به نام "تفسیر منسوب به امام عسكری (ع)" هم اكنون در دسترس می باشد.
بنابراین ائمه معصومین علیهم السلام از بنیانگذاران تفسیر قرآن بوده اند ولی متاسفانه احادیث و روایات آنها در تفسیر آیات قرآن بطور كامل در اختیار ما نیست و در اثر مرور زمان از بین رفته است.
تفسیر برهان، ج 1، صفحه 15 و 16.
منبع: پایگاه حوزه