پرسش :

چرا در حادثه كربلا براي مبارزه ياران امام تك تك به ميدان مي رفتند و همه يك جا به ميدان نرفتند؟


پاسخ :
براي دستيابي به پاسخ اين سؤال بايد درباره چگونگي آرايش نظامي، سپاه امام حسين عليه السلام، در روز عاشورا دقت كرد.
صبح عاشورا، امام عليه السلام نماز صبح را به جماعت خواند و لشكر خود را صف آرايي نمود. زهير بن قين را فرمانده ميمنه لشكر كرد، و ميسره لشكرش را به حبيب بن مظاهر سپرد، حضرت عباس عليه السلام را پرچمدار خود نمود، و خيمه ها را پشت سر لشكر قرار دادند.[1]
با آنكه امام عليه السلام و اصحاب او مي دانستند كه امروز كشته مي شوند و بر اين انبوه لشكر غالب نخواهند شد، اما مانند كسي كه خود را غالب مي بينند، جنگ مي كردند. اين هفتاد و چند نفر در مقابل سي هزار نفر صف آرايي مي كنند، و ميمنه و ميسره و قلب و سواره و پياده تشكيل مي دهند و سواران و پيادگان را مرتب مي نمايند. و هميشه قوانين نظامي را مراعات و فنون جنگي را اعمال مي كردند. از اين كارها معلوم مي شود كه اين جماعت خود را نباخته بودند، و همه فكر و همّ آنها حفظ جان امام(ع) است و در اين راه نهايت تلاش خود را به خرج مي دادند.[2]
روز عاشورا اصحاب از يكديگر و از امام جدا نمي شدند و تا اصحاب توانايي داشتند نمي گذاشتند دشمنان به امام(ع) برسند.
همه اين امور كاشف از شجاعت و آشنا بودن اصحاب به فنون جنگ است، و از طرف ديگر، جنگ امام(ع) به همراه تعداد بسيار كم اصحابش با آن انبوه دشمن از صبح تا نزديك عصر، بطول انجاميد با اينكه دشمنان مصر بودند كه هر چه زودتر كار را تمام كنند، و اين خود كاشف از داشتن نهايت تدبير جنگي و شجاعت امام(ع) و ياوران آن سرور است. دشمنان از هر راهي وارد جنگ شدند؛ هم از راه مبارزه تن به تن، هم از راه تير اندازي، و هم از راه حمله عمومي و در هر نوبت، اصحاب جلو آنان را گرفتند و به نحو احسن دفاع نمودند.[3]
در بين عرب رسم بوده است كه اگر در جنگها، كسي هل من مبارز مي طلبيد، و خواستار جنگ تن به تن مي شد، به خواسته اش احترام مي گذاشتند و گروهي با وي نمي جنگيدند. امام(ع) در روز عاشورا، از اين تاكتيك استفاده نموده تا با توجه به قلت و كم بودن سپاهش، مدت و زمان جنگيدن طولاني تر شود و تك تك ياران امام(ع) حماسه داشته باشند و پيام اين نهضت بر قلب تاريخ با رنگ خون بهتر ثبت گردد و اين با جنگ دست جمعي، دست يافتني نبود، علاوه اين قانون از طرف دشمن رعايت نشد و آنها در مواردي گروهي به جنگ يك فرد مي رفتند و خود اين مي توانست در بيداري عده اي موثر باشد كه لشكر دشمن پايبند حداقل حقوقي انساني هم نبوده است و اين خود در ظهور بيشتر جنايت لشكر دشمن، نقش بيشتري را مي تواند ايفا كند.
پی نوشت:
[1]تاريخ طبري، ج 5، ص 422.
[2]تاريخ سيد الشهداء، عباس صفائي، ص 440.
[3]تاريخ سيد الشهداء، عباس صفائي، ص 445.
منبع: پايگاه حوزه
نسخه چاپی