پرسش :

موضوع قمه زني و تيغ زني چيست ؟ تاريخ آن به چه وقت بر مي گردد؟ ريشه در كجا دارد؟ و آيا مورد نظر امام زمان (عليه السلام) هست يا خير ؟ ما چه بايد بكنيم ؟ از لحاظ طبي اشكال ندارد؟ در پايتخت،واشنگتن، و لندن، بسياري در آن شركت كردند ما بايد موافق باشيم يا مخالف ؟ خانمها هم در آمريكا و در لندن قمه مي زنندآيا از نظر شرعي گناه مي كنند يا خير؟آيا قمه زني سن معيني دارد؟


پاسخ :
قمه زني از مراسمي است كه توسط برخي از عزاداران امام حسين(ع) اجرا مي‌شود و در تأسي به مجروح و شهيد شدن حضرت ابا عبدالله(ع) و شهيدان كربلا و به عنوان اظهار آمادگي براي خون دادن و سر باختن در راه امام حسين(ع) انجام مي‌دهند صبح روز عاشورا، با پوشيدن لباس سفيد و بلندي هم چون كفن، به صورت دسته‌ جمعي قمه بر سر مي‌زنند و خون از سر بر صورت و لباس سفيد جاري مي‌شود. بعضي براي قمه‌زني نذر مي‌كنند و بعضي هم اين نذر را براي كودكان انجام مي‌دهند و بر سر آنان تيغ مي‌زنند، در حدي كه از محل آن خون جاري مي‌شود.
اين كار از نظر شرعي پايه و مبناي ديني ندارد و صرفاً از روي علاقه شيعيان به حضرت سيدالشهداء(ع) انجام مي‌گيرد البته اين احساسات و عواطف ديني بايد در مسير صحيح هدايت شود به نحوي كه انگيزه و شور جهاد و شهادت بيافريند، به علاوه آنان كه حاضرند به خاطر امام حسين(ع) خون بدهند بهتر است كه خون خويش را به درمانگاهها و مراكز انتقال خون اهدا كنند يا با تأسيس بانك خون از فداكاران و ايثارگران داوطلب در روز عاشورا خون گرفته شود تا از اين طريق جان انسانهاي نيازمند نجات يابد گرچه اين كار شايد مثل قمه ‌زني بر طرف كننده حس عاطفي فرد نباشد ولي قطعاً رضايت خداوند و حضرت سيد الشهداء(ع) و آقا امام زمان(عج) را بيشتر در پي خواهد داشت فقهاء نيز آن را در صورتي كه ضرري نداشته باشد مجاز مي‌دانند. اكثر فقهاء معاصر نيز به خاطر تأثير نامطلوب آن بر افكار ديگران و موجب وهن مذهب، آن را ممنوع دانسته‌اند، البته شرايط زماني نيز در اين مسأله بي‌تأثير نيست.
امام خميني(ره) در پاسخ به استفتايي كه در سالهاي اول انقلاب شده بود فرمودند: (در وضع موجود قمه نزنند...) آيت الله خامنه‌اي هم در مورد خرافه زدايي از عزاداري فرمودند:(قمه زدن هم از آن كارهاي خلاف است... اين يك كار غلطي است كه عده‌اي قمه‌ها را بگيرند و بر سر خود بزنند و خون بريزند... كجاي اين كار عزاداري است؟ اين جعلي است. اين ها چيزهايي است كه از دين نيست) و في الواقع ايشان اين كار را خلاف و خرافه دانسته‌اند.
به هر حال در شرايطي كه دشمنان اسلام سعي در منزوي كردن مسلمانان دارند و با حيله‌هايي مي‌خواهند اسلام را خرافي و مسلمانان را بي‌ منطق معرفي كنند، انجام اين گونه اعمال كه در متن دين وجود ندارد و در حال حاضر موجبات وهن شيعه و عزاداري را فراهم مي‌كند و به نظر خلاف عقل است و كاري عقلائي نيست و بايستي به جاي آن سراغ مراسمي رفت كه عظمت اهداف عاشوراي حسيني را بيش از پيش آشكار مي‌سازد و اگر جمعي از بزرگان فقهاي شيعه در زمان خود بعضي از اين كارها را به دلائلي اجازه فرموده‌اند، قطعاً در اين زمانه با در نظر گرفتن شرايط و اوضاع كنوني نظر ديگر داشتند. اما وظيفه ما در ضمن حفظ وحدت اسلام و يگانگي امت اسلام خصوصاً شيعه امر به معروف و نهي از منكر با وجود شرايط و تبيين منافع و مضرات اين حركات مي‌باشد و اكيداً و شديداً بايستي از دو دستگي و شكاف و جر و بحثهاي بي‌فايده جداً خودداري شود و فقط عاملين اين نوع كارها را از توطئه دشمنان اسلام و شيعه ديد و آنان را به اين گونه اعمال آگاه ساخته و واقعاً براي شان تبيين شود كه يك فرد غير مسلمان به اين گونه كارها چه ديدي مي‌تواند داشته باشد و آيا او اسلام را محكوم به خشونت و اضرار نفس به پيروان خود نمي‌كند و آيا ترغيب و تشويقي با اين روش براي جذب آنها به اسلام باقي مي‌ماند و يا اين كه اين روش باعث اشمئزاز و دل زدگي و نفرت مي‌شود؟ انشاء الله خداوند تبارك و تعالي ما را از عزاداران و محبين واقعي اهلبيت(ع) خصوصاً حضرت سيدالشهداء قرار دهد و اعمال ما را مرضي حضرت حقتعالي جل و علا و حضرت ولي عصر (عج) قرار دهد.
منبع: پايگاه حوزه
نسخه چاپی