پرسش :

اُتيسم چيست؟


پاسخ :
اتيسم نوعي اختلال رشدي است که با رفتارهاي ارتباطي و کلامي غير طبيعي مشخص مي شود. علايم اين اختلال در سه سال اول زندگي بروز مي کند. علت اصلي اختلال ناشناخته است و در پسران شايع تر از دختران است و وضعيت اقتصادي، اجتماعي سبک زندگي و سطح تحصيلات والدين نقشي در بروز اتيسم ندارد. اين اختلال بر رشد طبيعي مغز در حيطه ي تعاملات اجتماعي و مهارهاي ارتباطي تأثير مي گذارد. کودکان بزرگسالان مبتلا به اتيسم در ارتباط هاي کلامي و غيرکلامي، تعاملات اجتماعي و فعاليت هاي مربوط به بازي مشکل دارند. اين اختلال ارتباط با ديگران و دنياي خارج را براي آنان دشوار مي سازد. در بعضي موارد رفتارهاي خود آزادانه و پرخاشگري وجود دارد. در اين افراد حرکات تکراري (دست زدن، پريدن) يا مقاومت در مقابل تغيير نيز ديده مي شود و ممکن است در حواس بينايي، شنوايي، لامسه، بويايي و چشايي نيز حساسيت هاي غيرمعمول نشان دهند. هسته مرکزي مشکل در اتيسم اختلال در ارتباط است.
پنجاه درصد کودکان اتيستيک قادر نيستند از زبان به عنوان وسيله اصلي برقراري ارتباط با سايرين استفاده نمايند. عدم به کار بردن ضمير «من» از ويژگي هاي کلامي اين کودکان است. از مسايل ديگر تکلم تکراري کلمات و جملات اطرافيان است.
* انواع اختلالات نافذ رشد چيست؟
چندين اختلال در زير گروه اختلالات نافذ رشد وجود دارد. در اختلالات نافذ رشد آسيب شديد در چندين حوزه رشدي وجود دارد.
افرادي که در طبق بندي اطلاعات نافذ رشد قرار مي گيرند در برقرري ارتباط اجتماعي دچار مشکل هستند ولي شدت آنها متفاوت است.
نکات عمده اي که تفاوت ميان اختلالات را بيان مي کنند در زير مطرح شده است:
* اختلال اتيستيک: ارتباط، تعامل اجتماعي و بازي تخيلي به طور مشخص آسيب ديده است. علايق، فعاليت ها و رفتارهاي تکراري ديده مي شود. اختلال در سه سال اول زندگي شروع مي شود.
* اختلال آسپرگر: با آسيب در تعاملات اجتماعي و وجود فعاليت ها و علايق محدود مشخص مي گردد. تأخير در شروع تکلم وجود دارد ولي درحقيقت مبتلايان مشکلات تکلمي کمتري دارند. هوش معمولاً طبيعي يا بالاتر از طبيعي است.
*اختلالات رت: سير پيشرونده اي دارد که فقط در دختران ديده مي شود. در ابتدا مراحل رشد طبيعي است ولي بعد مهارت هاي به دست آمده قبلي و توانايي استفاده هدفدار از دست ها را از دست مي دهند و به جاي آن حرکات تکرار شونده دست ايجاد مي شود که بين سنين يک تا چهارسالگي شروع مي شود.
*اختلال فرو پاشنده دوران کودکي:
رشد حداقل در دو سال اول زندگي طبيعي است. ولي به تدريج از دست دادن جدي مهارت هايي که قبلاً داشته است مشاهده مي شود.
*اختلال نافذ رشد غير اختصاصي:به تنهايي علايم مشخص هيچ يک از اختلالات بالا را نداشته و نمي توان آن را جزو يکي از طبقه بندي هاي فوق الذکرجاي داد.
*علت اتيسم چيست؟
اتيسم يک ناتواني طولاني مدت است که منجر به اختلال عملکرد عصبي و رواني در فرد مي شود. گرچه اتيسم عارضه نادري است اما شيوع اتيسم حتي تا 20 مورد در هر 10 هزار تولد زنده مي رسد. اگر چه علت اصلي کاملاً شناخته شده نمي باشد اما در سال هاي اخير تحقيقات ومطالعات زيادي در اين زمينه صورت گرفته است. تحقيقات تأکيد زيادي بر منشأ زيست شناختي در مغز دارد. در بسياري از خانواده ها سابقه اتيسم يا اختلالات مربوط به آن وجود داشته است که مسايل مربوط به ژنتيک و ايمني شناسي در بحث سبب شناسي مطرح مي گردد. تا به حال ژن خاصي که مربوط به اتيسم باشد شناخته نشده است و پژوهشگران در مورد نقش ژنتيک در علت شناسي اتيسم اختلاف نظر دارند اما عده اي از آنها ترکيب چندين ژن را به عنوان علت اختلال مطرح مي کنند. چندين نظريه درباره اتيسم مطرح شده که هيچ يک به طور دقيق اثبات نشده است.
*علايم اتيسم چيست؟
به طور معمول افراد مبتلا به اتيسم حداقل نصف علايمي را که در زير عنوان شده است نشان مي دهند اين نشانه ها از خفيف تا شديد متغير هستند. در موقعيت هاي کاملاً متفاوت رفتارهايي که با سن کودک تطابق ندارد مشاهده مي گردد .
*اصرار به يکساني داشته و در مقابل تغيير مقاوم هستند.
مشکلات شديد تکلمي دارند.
*در بيان نيازها مشکل دارند و به جاي استفاده از کلمات، از اشارات و حرکات استفاده مي کنند.
*خنده و گريه بي دليل داشته يا بدون علت مشخص نگران و مضطرب مي شوند.
*قشقرق به پا مي کنند و براي دلايلي که براي ديگران آشکار نيست، شديداً پريشان مي شوند.
*قادر نيستند با ديگران رابطه برقرار کنند.
*دوست ندارند در آغوش گرفته شوند يا ديگران را در بغل گيرند.
*تماس چشمي ندارند و يا تماس آنها اندک است.
*به روش آموزش معمول پاسخ نمي دهند.
*با اسباب بازي درست بازي نمي کنند.
*چرخيدن و تاب خوردن را خيلي دوست دارند.
*احساس درد کمتر يا بيشتر از حد دارند.
*از خطرات نمي ترسند.
*پرتحرک يا کم تحرک هستند.
*نسبت به اطرافيان واکنش عاطفي نشان نمي دهند.
*به صحبت ها يا صداها پاسخ نمي دهند. به طوري که به نظر مي آيد ناشنوا هستند اگر چه حس شنوايي سالم است.
*هفتاد درصد از کودکان اتيسم ناتواني هوشي دارند.
*در برخي از کودکان اتيستيک، توانايي هاي خاص وجود دارد.
*باروهاي نادرست از اتيسم:
1- کودکان مبتلا به اتيسم هرگز ارتباط چشمي برقرار نمي کنند.
2- کودکان اتيستيک نبوغ دارند.
3- کودکان مبتلا به اتيسم صحبت نمي کنند.
4- کودکان اتيستيک قادر به نشان دادن محبت خود نيستند.
5- اتيسم يک بيماري رواني است.
6- منظور از پيشرفت اين کودکان يعني اينکه کاملاً شفا يابند.
7- کودکان مبتلا به اتيسم نمي توانند به ديگران لبخند بزنند.
8- کودکان اتيستيک تماس جسمي محبت آميز برقرار نمي کنند.
ما مي دانيم که اين کودکان تحريک هاي حسي را به گونه اي متفاوت درک مي کند که موجب اشکال در ابراز محبت و برقراري ارتباط عاطفي در آنها مي گردد. اما به هر حال اين کودکان مي توانند محبت کنند. در صورتي که اين کودکان را باورکنيم قادر به داد و ستد عاطفي با آنها هستيم.
تعدادي از روش ها درماني ـ توانبخشي شامل موارد زير هستند:
*دارو درماني
*رفتار درماني
*گفتار درماني
*کار درماني
*آموزش تربيت شنيداري
*آموزش يکپارچگي حسي
نسخه چاپی