پرسش :
آيات نشان مى دهند كه پدر حضرت ابراهيم عليه السلام بت پرست بوده است . پس چگونه گفته مى شود كه همه نياكان حضرت محمد (ص ) موحد بوده اند ؟
پاسخ :
اولا ميان مفسران و مورخان درباره اينكه آزر پدر حضرت ابراهيم بوده است يانه اختلاف است . برخى مى گويند آزر عموى ابراهيم عليه السلام بوده , برخى مى گويند جد مادرى ايشان بوده , و برخى مى گويند بزرگ و سرپرست بوده بدون آنكه نسبت خويشاوندى داشته باشد . اين دسته از مفسرين قائلند كه پدر حضرت در همان اوان كودكى ايشان درگذشته است . از برخى روايات نيز استفاده مى شود كه آزر پدر حضرت ابراهيم عليه السلام بوده است . ثانيا ; هر چند ادله و روايات دلالت دارند كه نياكان پيامبر اكرم (ص ) همه موحد بوده اند , اما حتى اگـر چـنـيـن نـباشد نه تنها قدحى و نقصى بر حضرت ايشان (ص ) وارد نيست بلكه بر عظمت و بزرگى ايشان نيزافزوده مى شود . چـرا كـه مـخالفت با سيره و سنت نادرست نياكان , خصوصا پدران نشان دهنده استقلال فكرى و بزرگى شخصيت انسان است . ثالثا , از آيات 114 سوره توبه , 4 سوره ممتحنه و 72 از سوره انبياء و 49 سوره مريم به دست مى آيد كـه حـضـرت ابـراهيم در اوان كودكى براى آزر از خداوند طلب آمرزش مى كند اما بعد از آنكه متوجه قضاى الهى درباره كفار من جمله آزر مى گردداز او تبرى مى جويد . امـا در آيـه 41 از سـوره ابـراهـيـم بيان شده است كه حضرت ابراهيم در اواخر عمر شريف خود از خداوند براى والد خود طلب آمرزش مى نمايند . از اين رو مى توان گفت كه آزر پدر ايشان نبوده است . چرا كه در اوان كودكى يك بار براى آزر طلب آمرزش نمودند و بعد از او تبرى جستند . از قـرائن لـطـيف ديگراين است كه در اين آيه حضرت از واژه والد استفاده كرده اند كه صرفا بر پدر ومادر اصلى و حقيقى اطلاق مى شود . امـا در آيـات ديـگـر كـه در مورد آزر است از واژه اب استفاده كرده اند كه كاربرد آن اعم از پدر حقيقى است . در برخى روايات ازنام پدر ابراهيم به تارخ اسم برده شده و عهد عتيق نيز مويد آنست .
منبع: تفسير الميزان،علامه سيد محمد حسين طباطبائى ج 7 ص 168
اولا ميان مفسران و مورخان درباره اينكه آزر پدر حضرت ابراهيم بوده است يانه اختلاف است . برخى مى گويند آزر عموى ابراهيم عليه السلام بوده , برخى مى گويند جد مادرى ايشان بوده , و برخى مى گويند بزرگ و سرپرست بوده بدون آنكه نسبت خويشاوندى داشته باشد . اين دسته از مفسرين قائلند كه پدر حضرت در همان اوان كودكى ايشان درگذشته است . از برخى روايات نيز استفاده مى شود كه آزر پدر حضرت ابراهيم عليه السلام بوده است . ثانيا ; هر چند ادله و روايات دلالت دارند كه نياكان پيامبر اكرم (ص ) همه موحد بوده اند , اما حتى اگـر چـنـيـن نـباشد نه تنها قدحى و نقصى بر حضرت ايشان (ص ) وارد نيست بلكه بر عظمت و بزرگى ايشان نيزافزوده مى شود . چـرا كـه مـخالفت با سيره و سنت نادرست نياكان , خصوصا پدران نشان دهنده استقلال فكرى و بزرگى شخصيت انسان است . ثالثا , از آيات 114 سوره توبه , 4 سوره ممتحنه و 72 از سوره انبياء و 49 سوره مريم به دست مى آيد كـه حـضـرت ابـراهيم در اوان كودكى براى آزر از خداوند طلب آمرزش مى كند اما بعد از آنكه متوجه قضاى الهى درباره كفار من جمله آزر مى گردداز او تبرى مى جويد . امـا در آيـه 41 از سـوره ابـراهـيـم بيان شده است كه حضرت ابراهيم در اواخر عمر شريف خود از خداوند براى والد خود طلب آمرزش مى نمايند . از اين رو مى توان گفت كه آزر پدر ايشان نبوده است . چرا كه در اوان كودكى يك بار براى آزر طلب آمرزش نمودند و بعد از او تبرى جستند . از قـرائن لـطـيف ديگراين است كه در اين آيه حضرت از واژه والد استفاده كرده اند كه صرفا بر پدر ومادر اصلى و حقيقى اطلاق مى شود . امـا در آيـات ديـگـر كـه در مورد آزر است از واژه اب استفاده كرده اند كه كاربرد آن اعم از پدر حقيقى است . در برخى روايات ازنام پدر ابراهيم به تارخ اسم برده شده و عهد عتيق نيز مويد آنست .
منبع: تفسير الميزان،علامه سيد محمد حسين طباطبائى ج 7 ص 168