پرسش :
شوهرم بيش از يك همسر دارد. همسر ديگر ايشان خيلى فضول مي باشد. اين فقط صحبت من نيست، بلكه مردم ديگر هم اين مطلب را تجربه كرده‌اند. از همسرم خواستم تا اين مسئله را حل نمايد، ولى با دخالت های بی جای این خانم و كم ادب بودن ایشان، کار بجایی رسیده است که سعی می کنم با اين خانم در ارتباط نباشم. آيا شما مي توانيد با يك حديث يا نوشته اى راجع به مسئله ی تجسس و دخالت نكردن در امور ديگران به من كمك بفرماييد؟
پاسخ :
توجه شما را به چند نکته جلب می نمایم:
1. همسرتان از نظر شرعی می تواند ازدواج مجدد نماید، اما ملزم به برقراری عدالت است.
2. با فرض این که شما همسر اوّل او باشید معمولاً همسر اوّل، حساسیت های خاصی نسبت به همسر دوم شوهرش پیدا می کند. از این رو توصیه می کنیم منطقی باشید و با نگاه مثبت اندیشی و مهربانانه به واقعیات و پدیده های اطراف و مسائل جاری زندگی خود نگاه کنید.
لازم به ذکر است؛ همچنان که کارهایی از قبیل فضولی، خبر چینی و تجسس در زندگی خصوصی افراد کار زشت و ناپسندی است، به همان میزان، سوء ظن و بهانه گیری نیز نکوهیده و ناپسند است.
توصیه خیرخواهانه ما این است که مدتی به خود و افکار و اعمالتان بیندیشید و ببینید که آیا دلخوری شما از آن خانم برخاسته از حس زنانه تان مبتنی بر انحصار طلبی جهت توجه داشتن میل و علاقه شوهر به خودتان نیست؟ آیا اشتباهات آن خانم تا آن حد است که این قدر آن را بزرگ می بینید؟ آیا سوء تفاهمی در کار نیست؟ اگر شما همسر دوم او باشید؟ آیا چنین احساسی در او نسبت به شما وجود ندارد؟!
3. اگر شوهرتان را قلباً دوست دارید، شادی اش را با ناراحتی خود، تباه نسازید و سعی نمایید آن مقدار از محبت شوهرتان را که به شما تعلق دارد حفظ کنید. فراموش نکنید که عشق واقعی آن است که به تمام علایق و تصمیمات صحیح طرف مقابل، عاشقانه احترام گذاشته و به استقبال آن بروید.
4. چنانچه پس از این اندیشه ها و بازنگری ها یقین کردید که زن دوم شوهرتان، شخصی فضول و خبرچین است، بهتر است خیلی دوستانه و دلسوزانه و مستند آن را به شوهرتان گزارش دهید.
5. مبادا شما هم دست به مقابله به مثل بزنید.
6. جهت رفع مشکلات خانوادگی، از مثلث «مشورت»، «دعا» و «رفتار شایسته» بهره گیری کنید. بهترین دعا همان صلوات بر حضرت محمد و آل محمد است.
7. این که خودتان بخواهید حدیث و آیه پیرامون مذمت فضولی و تجسس برای آن خانم بخوانید، کار صحیحی به نظر نمی رسد و به شعله ور شدن آتش اختلاف می انجامد. بهتر است از کانال دوستان آن خانم یا مشاوران و راهنمایانش بخواهید تا آنها این توضیحات را ارائه دهند.
8. مناسب می بینیم آیه و سپس احادیثی پیرامون نکوهش و نهی از سوء ظن ، تجسس ، غیبت ، سخن چینی، سوء ظن و دروغ گویی تقدیم نماییم تا برای همه جویندگان راه هدایت و نجات، درس عبرت و هشداری کوبنده باشد:
"اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از بسيارى از گمان ها بپرهيزيد كه پارهاى از گمان ها گناه است، و جاسوسى مكنيد، و بعضى از شما غيبت بعضى نكند؛ آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ از آن كراهت داريد. [پس] از خدا بترسيد، كه خدا توبهپذير مهربان است".[1]
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: "از ظن (گمان بد بردن در حق دیگران)، دوری کنید؛ زیرا که ظن دروغ ترین حدیث – نفس- است و تحسس و تجسس نکنید".[2]
و باز فرمودند: «آن زمان که به معراج (سفر آسمانی) رفتم، زنی را دیدم که سرش مانند خوک و بدنش مانند بدن الاغ بود و عذابهای مختلف بر او وارد می شد.
شخصی پرسید: ای رسول خدا! این عذاب به خاطر کدام گناه بوده؟ فرمودند: انها کانت نمامة کذابة؛ او زنی سخن چین و دروغگو بود[3]».
روایات فراوانی در مذمت و زشتی سخن چینی و عذاب اخروی آن آمده است. برای اطلاع می توانید رجوع کنید به: میزان الحکمة، محمدی ری شهری، واژه ی "نون"، باب النمیمة.
پی نوشتها:
[1]َ«أَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِّنَ الظنِّ إِنَّ بَعْض الظنِّ إِثْمٌ وَ لا تجَسسوا وَ لا يَغْتَب بَّعْضكُم بَعْضاً أَ يحِب أَحَدُكمْ أَن يَأْكلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيم»، الحجرات، 12.
[2] "و ایاکم و الظن فان الظن اکذب الحدیث و لاتحسسوا و لا تجسسوا"، تفسیر قرطبی، ج16، ص331.
[3] بحارالانوار، مجلسی، ج75، ص 264.
http://farsi.islamquest.net
توجه شما را به چند نکته جلب می نمایم:
1. همسرتان از نظر شرعی می تواند ازدواج مجدد نماید، اما ملزم به برقراری عدالت است.
2. با فرض این که شما همسر اوّل او باشید معمولاً همسر اوّل، حساسیت های خاصی نسبت به همسر دوم شوهرش پیدا می کند. از این رو توصیه می کنیم منطقی باشید و با نگاه مثبت اندیشی و مهربانانه به واقعیات و پدیده های اطراف و مسائل جاری زندگی خود نگاه کنید.
لازم به ذکر است؛ همچنان که کارهایی از قبیل فضولی، خبر چینی و تجسس در زندگی خصوصی افراد کار زشت و ناپسندی است، به همان میزان، سوء ظن و بهانه گیری نیز نکوهیده و ناپسند است.
توصیه خیرخواهانه ما این است که مدتی به خود و افکار و اعمالتان بیندیشید و ببینید که آیا دلخوری شما از آن خانم برخاسته از حس زنانه تان مبتنی بر انحصار طلبی جهت توجه داشتن میل و علاقه شوهر به خودتان نیست؟ آیا اشتباهات آن خانم تا آن حد است که این قدر آن را بزرگ می بینید؟ آیا سوء تفاهمی در کار نیست؟ اگر شما همسر دوم او باشید؟ آیا چنین احساسی در او نسبت به شما وجود ندارد؟!
3. اگر شوهرتان را قلباً دوست دارید، شادی اش را با ناراحتی خود، تباه نسازید و سعی نمایید آن مقدار از محبت شوهرتان را که به شما تعلق دارد حفظ کنید. فراموش نکنید که عشق واقعی آن است که به تمام علایق و تصمیمات صحیح طرف مقابل، عاشقانه احترام گذاشته و به استقبال آن بروید.
4. چنانچه پس از این اندیشه ها و بازنگری ها یقین کردید که زن دوم شوهرتان، شخصی فضول و خبرچین است، بهتر است خیلی دوستانه و دلسوزانه و مستند آن را به شوهرتان گزارش دهید.
5. مبادا شما هم دست به مقابله به مثل بزنید.
6. جهت رفع مشکلات خانوادگی، از مثلث «مشورت»، «دعا» و «رفتار شایسته» بهره گیری کنید. بهترین دعا همان صلوات بر حضرت محمد و آل محمد است.
7. این که خودتان بخواهید حدیث و آیه پیرامون مذمت فضولی و تجسس برای آن خانم بخوانید، کار صحیحی به نظر نمی رسد و به شعله ور شدن آتش اختلاف می انجامد. بهتر است از کانال دوستان آن خانم یا مشاوران و راهنمایانش بخواهید تا آنها این توضیحات را ارائه دهند.
8. مناسب می بینیم آیه و سپس احادیثی پیرامون نکوهش و نهی از سوء ظن ، تجسس ، غیبت ، سخن چینی، سوء ظن و دروغ گویی تقدیم نماییم تا برای همه جویندگان راه هدایت و نجات، درس عبرت و هشداری کوبنده باشد:
"اى كسانى كه ايمان آوردهايد، از بسيارى از گمان ها بپرهيزيد كه پارهاى از گمان ها گناه است، و جاسوسى مكنيد، و بعضى از شما غيبت بعضى نكند؛ آيا كسى از شما دوست دارد كه گوشت برادر مردهاش را بخورد؟ از آن كراهت داريد. [پس] از خدا بترسيد، كه خدا توبهپذير مهربان است".[1]
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: "از ظن (گمان بد بردن در حق دیگران)، دوری کنید؛ زیرا که ظن دروغ ترین حدیث – نفس- است و تحسس و تجسس نکنید".[2]
و باز فرمودند: «آن زمان که به معراج (سفر آسمانی) رفتم، زنی را دیدم که سرش مانند خوک و بدنش مانند بدن الاغ بود و عذابهای مختلف بر او وارد می شد.
شخصی پرسید: ای رسول خدا! این عذاب به خاطر کدام گناه بوده؟ فرمودند: انها کانت نمامة کذابة؛ او زنی سخن چین و دروغگو بود[3]».
روایات فراوانی در مذمت و زشتی سخن چینی و عذاب اخروی آن آمده است. برای اطلاع می توانید رجوع کنید به: میزان الحکمة، محمدی ری شهری، واژه ی "نون"، باب النمیمة.
پی نوشتها:
[1]َ«أَيهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيراً مِّنَ الظنِّ إِنَّ بَعْض الظنِّ إِثْمٌ وَ لا تجَسسوا وَ لا يَغْتَب بَّعْضكُم بَعْضاً أَ يحِب أَحَدُكمْ أَن يَأْكلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتاً فَكَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِيم»، الحجرات، 12.
[2] "و ایاکم و الظن فان الظن اکذب الحدیث و لاتحسسوا و لا تجسسوا"، تفسیر قرطبی، ج16، ص331.
[3] بحارالانوار، مجلسی، ج75، ص 264.
http://farsi.islamquest.net