پرسش :
در كتب عرفانى و فلسفى قوس نزول و صعود مطرح مىشود. توضيح فرماييد كه مراد چيست؟ و چه فرقى با هم دارند؟
پاسخ :
حقيقت هستى داراى دو طرف است. از يك طرف به فعليت محض و كمال مطلق مىرسد و از طرف ديگر به قوه محض و پذيرش صرف منتهى مىگردد و فاصله بين اين دو طرف را مراحل متوسط وجود تشكيل مىدهد.
نور وجود از مبدء وجود به مرحله قوه محض نمىرسد مگر از طريق مرور و عبور از جميع مراحل متوسط وجود كه آنرا "قوس نزول" مىخوانند. چنان كه وجود در مراحل استكمال ازمقام پذيرش صرف (هيولى) به مقام قرب واجب الوجود نمىرسد مگر از طريق مرور و عبور از جميع مراحل متوسطه وجود كه آن را "قوس صعود" مىخوانند.
از اين رو، سير حقيقت وجود را به دايرهاى كه مشتمل بر دو قوس نزول و صعود است تشبيه كردهاند.
از ديدگاه عرفان در قوس نزول، انسان تمام مراتب به وديعت گرفته را تا نشأه عنصرى همراه خود مىآورد و از آن پس در قوس صعود همه آنچه را كه در قوس نزول گرفته است شكوفا مىنمايد و به نهايت درجهى كمال خويش مىرسد و با رسيدن به ثبات و قرار، دايرهى وجود تتميم مىگردد و از تمام حدود و تعينات وارسته مىگردد. چنان كه پيامبر عظيم الشأن اسلام صلى الله عليه وآله به اين مقام شامخ نايل آمده و قرآن كريم از آن خبر داده است. "... ثم دنى فتدلى فكان قاب قوسين اوادنى": سپس نزديكتر و نزديكتر شد تا آن كه فاصلهى او به اندازهى فاصله دو كمان يا كمتر بود.
منبع: http://farsi.islamquest.net
حقيقت هستى داراى دو طرف است. از يك طرف به فعليت محض و كمال مطلق مىرسد و از طرف ديگر به قوه محض و پذيرش صرف منتهى مىگردد و فاصله بين اين دو طرف را مراحل متوسط وجود تشكيل مىدهد.
نور وجود از مبدء وجود به مرحله قوه محض نمىرسد مگر از طريق مرور و عبور از جميع مراحل متوسط وجود كه آنرا "قوس نزول" مىخوانند. چنان كه وجود در مراحل استكمال ازمقام پذيرش صرف (هيولى) به مقام قرب واجب الوجود نمىرسد مگر از طريق مرور و عبور از جميع مراحل متوسطه وجود كه آن را "قوس صعود" مىخوانند.
از اين رو، سير حقيقت وجود را به دايرهاى كه مشتمل بر دو قوس نزول و صعود است تشبيه كردهاند.
از ديدگاه عرفان در قوس نزول، انسان تمام مراتب به وديعت گرفته را تا نشأه عنصرى همراه خود مىآورد و از آن پس در قوس صعود همه آنچه را كه در قوس نزول گرفته است شكوفا مىنمايد و به نهايت درجهى كمال خويش مىرسد و با رسيدن به ثبات و قرار، دايرهى وجود تتميم مىگردد و از تمام حدود و تعينات وارسته مىگردد. چنان كه پيامبر عظيم الشأن اسلام صلى الله عليه وآله به اين مقام شامخ نايل آمده و قرآن كريم از آن خبر داده است. "... ثم دنى فتدلى فكان قاب قوسين اوادنى": سپس نزديكتر و نزديكتر شد تا آن كه فاصلهى او به اندازهى فاصله دو كمان يا كمتر بود.
منبع: http://farsi.islamquest.net