پرسش :
در مورد تفاوت عقل "حسابگر" و دل (و ايمان و عشق) توضيح دهيد.
پاسخ :
نهاد انسان، كانون دو نيروى بزرگ و عظيم (عقل و عشق) است كه هر كدام از آنها در زندگى انسان نقش مهمى را بر عهده دارند، "عقل" بسان چراغ پر نورى است كه در مسير پُرپيچ و خم زندگى پرتو افكنى مىكند. "عقل" از سنخ كشش و گرايش نيست، بلكه سامان دهى كششهاى موجود در انسان را به عهده دارد و از کارکردهای آن حسابگرى است. گرچه این واژه در اصطلاح غربی معنای دیگری یافته است و عقل در این مفهوم جز به ارقام و جمع و تفريق و سود و زيان، به چيز ديگرى نمىانديشد و در خدمت شهوت و خواسته های نفسانی قرار گرفته است.
"عشق" عبارت است از ميل و كشش و جاذبهاى كه در طبع انسان نسبت به چيز ديگرى وجود دارد.
"ايمان" همان اذعان قلبى و دل سپردن است كه تحقق واقعى آن در گرو تحقق دو عنصر اساسى؛ يعنى عشق و اقناع عقل ميسّر مىباشد.
"قلب و دل" در عرف عام و در نوشتههاى عرفا در مقابل "عقل" قرار گرفته است بدين معنا كه مراد از عقل، عقل جزئى است، نه عقل كلى. اما با رجوع به آيات قرآن، در مىيابيم كه قلب به اصطلاح قرآنى هم مركز ادراكات حصولى و حضورى است و هم مركز عواطف، پس مراد از آن همان روح و نفس انسان است كه منشأ زندگى انسانى است نه زندگى و حيات نباتى و حيوانى.
و مراد از "دل" آن گاه كه "دل" در مقابل "عقل" قرار مىگيرد، همان بُعدى از روح آدمى است كه ادراكات شهودى و حضورى و عواطف و عشق از او ناشى مىگردد.
منبع: http://farsi.islamquest.net
نهاد انسان، كانون دو نيروى بزرگ و عظيم (عقل و عشق) است كه هر كدام از آنها در زندگى انسان نقش مهمى را بر عهده دارند، "عقل" بسان چراغ پر نورى است كه در مسير پُرپيچ و خم زندگى پرتو افكنى مىكند. "عقل" از سنخ كشش و گرايش نيست، بلكه سامان دهى كششهاى موجود در انسان را به عهده دارد و از کارکردهای آن حسابگرى است. گرچه این واژه در اصطلاح غربی معنای دیگری یافته است و عقل در این مفهوم جز به ارقام و جمع و تفريق و سود و زيان، به چيز ديگرى نمىانديشد و در خدمت شهوت و خواسته های نفسانی قرار گرفته است.
"عشق" عبارت است از ميل و كشش و جاذبهاى كه در طبع انسان نسبت به چيز ديگرى وجود دارد.
"ايمان" همان اذعان قلبى و دل سپردن است كه تحقق واقعى آن در گرو تحقق دو عنصر اساسى؛ يعنى عشق و اقناع عقل ميسّر مىباشد.
"قلب و دل" در عرف عام و در نوشتههاى عرفا در مقابل "عقل" قرار گرفته است بدين معنا كه مراد از عقل، عقل جزئى است، نه عقل كلى. اما با رجوع به آيات قرآن، در مىيابيم كه قلب به اصطلاح قرآنى هم مركز ادراكات حصولى و حضورى است و هم مركز عواطف، پس مراد از آن همان روح و نفس انسان است كه منشأ زندگى انسانى است نه زندگى و حيات نباتى و حيوانى.
و مراد از "دل" آن گاه كه "دل" در مقابل "عقل" قرار مىگيرد، همان بُعدى از روح آدمى است كه ادراكات شهودى و حضورى و عواطف و عشق از او ناشى مىگردد.
منبع: http://farsi.islamquest.net