پرسش :

فتح مبين يك عارف با برپا شدن قيامت او در اين نشئه چه ارتباطى دارد؟ مظهر تجلى ذاتى حق شدن يعنى چه؟


پاسخ :
1. فتح مبين كه ملازم با تجلى صفتى است، از جهاتى به بحث ولايت و فنا و... مربوط است و با تبيين اقسام ولايت و اسفار چهارگانه‏ى عرفا و مراتب فنا و مراحل قيامت شخص، روشن خواهد شد كه فتح مبين ملازم با ظهور توحيد افعالى و صفاتى است و در اين مرحله گر چه قيامت كبراى عارف ظهور نمى‏كند؛ زيرا برپايى چنين قيامتى منوط به حصول مقام خفى و اخفى يا مقام "اوادنى" است كه در ولايت خاصه با تجلى ذاتى به منصه‏ى ظهور مى‏رسد و فتح مطلق را به همراه دارد، اما مراتب پايين‏تر برپايى قيامت؛ يعنى ظهور وجه اللَّه در قالب توحيد افعالى و صفاتى در مراتب پايين‏تر فنا و ولايت در فتح قريب و مبين، قابل تحقق است.
2. تجلى ذاتى عبارت است از: آن نوع از تجلى حق بر بنده، كه موجب فناى ذاتى سالك و مشاهده‏ى حصر موجودات در وجود حضرت حق مى‏گردد، موطن اين تجليات ذات است و رؤيت اين گونه تجليات، مشاهده نام دارد.
اما بايد توجه داشت كه ذات بما هو ذات نه با چيزى ارتباط دارد و نه بر چيزى ظهور مى‏كند و با لحاظ اين نكته، عده‏اى تجلى ذاتى را تجلى ذات به اعتبار الوهيت و واحديت گرفته‏اند و بزرگانى ديگر گفته‏اند منظور از تجلى ذاتى اين است كه بر قلب سالك مشاهده‏ى حكم صفتى از صفات و اسمى از اسما غالب نيايد و از جميع تعلقات، حتى تعلق توجه به حق به اسم مخصوص فارغ گردد.

منبع: http://farsi.islamquest.net
نسخه چاپی