پرسش :
آیا بعد از ظهور امام زمان (عج) دیگر هیچ گناهی از سوی مردم صورت نمی گیرد، یا مردم نمی توانند گناه کنند یا آزادی بشر از بین می رود؟ در غیر این صورت چه تضمینی هست که سرنوشت امام زمان مانند دیگر ائمه نشود؟
پاسخ :
آزادی و اختیار انسان از مسائل فطری و از ممیزات انسان است که قابل خدشه و محدود به زمان خاصی نیست. بعد از ظهور حضرت، به واسطۀ رشد عقلی و فکری که در مردم ایجاد می شود انگیزه های انجام گناه بسیار کم و نادر می شود. مهم ترين عامل صدور گناه از انسان طمع و حرص او به اندوختن مال دنيا و احساس نياز انسان به متاع دنيا است.
وقتى انسان به قدر كفايت از مال و ثروت بهرهمند گشته و عزت و آبروى اجتماعى بيابد و بينش او الاهى شود و دنيا و متاع آن برايش بى ارزش گردد و به يقين برسد كه تمامى وعدههاى الاهى حقاند و - گرچه ديگران نخواهند و نپسندند و در سر راه تحقق آن مانع بتراشند - بالاخره محقق خواهند شد؛ اگر انسان به يقين برسد كه معاد و حساب و كتابى در كار است و بهشت و آنچه در آن است قابل مقايسه با عمر دنيا و آنچه در آن است نبوده، ديگر انگيزهاى براى ارتكاب گناه باقى نمىماند. به خصوص كه بنابر برخى روايات و استدلالهای برخى محققان فرزانه، عمر ابلیس نيز با قيام حضرت (ع) تمام خواهد شد و به استناد برخی روایات آن ملعون به دست نبى اكرم (ص) در بيت المقدس ذبح خواهد شد و تسويلات و وسوسهها و تزيينهاى او هم منقطع مىگردد،[1] از طرف ديگر، موانع بى شمارى مثل حكومت عدل فراگير كه رهايى از عدالت آن امكان ندارد، محيط امن و امان و سالم و عدم پذيرش فساد و تباهى و گناه از طرف عموم مردم، مانع صدور گناه خواهد بود، پس انگيزه، مفقود و مانع، موجود مىشود. لذا گناه صادر نمىشود، در اين زمينه نيز احاديث فراوان است، از جمله:
امام صادق (ع) آن دوران را اين گونه توصيف مىكنند: "روابط نامشروع، مشروبات الكلى و رباخوارى از بين مىرود، مردم به عبادت و اطاعت روى مىآورند، امانت ها را به خوبى رعايت مىكنند، اشرار مردم، نابود مىشوند و افراد صالح باقى مىمانند".[2] و پيامبر (ص) مىفرمايند: "خداوند به وسيلهى مهدى (عج) از امت رفع گرفتارى مىكند، دلهاى بندگان را با عبادت و اطاعت پر مىكند و عدالتش همه را فرا مىگيرد. خداوند به وسيلۀ او دروغ و دروغ گويى را نابود مىسازد. روح درندگى و ستيزه جويى را از بين مىبرد و ذلّت بردگى را از گردن آنها بر مىدارد".[3]
همۀ این موارد ثابت می کند که مردم در عین آزادی مشغول اعمال صالح می شوند و گناهان بسیار کم می شوند، اما مطلقاً از بین نمی رود، در این زمان مسیحیان و یهودیان نیز به زندگی مذهبی خود ادامه می دهند. خداوند دربارۀ این دو گروه در آیاتی می فرماید: که مابین ایشان دشمنی و عداوت تا روز قیامت قراردادیم.[4] در نتیجه؛ باید این دو گروه تاروز قیامت باقی بمانند و در زمان حضرت زندگی کنند.
بله، برطبق بعضی از روایات حضرت حجت (عج) بعد از دوران حکومتشان به شهادت می رسند و دوران رجعت آغاز می شود.
پی نوشتها:
[1] ر.ك: طباطبائی، الميزان (عربى)، ج 14، ذيل آيۀ 36، سورهى حجر، ص 160، 161، 175.
[2] صافی گلپایگانی ،منتخب الاثر، ص 474؛ الزام الناصب، ص 228؛ الملاحم والفتن، ص 54، منقول از، روزگار رهايى، ج 2، ص 600.
[3] مجلسی،بحار الانوار، ج 51، ص 75؛ الملاحم والفتن، ص 56؛ غيبت شيخ طوسى، ص 114 و... .
[4] مائده،14 و 64
منبع: http://farsi.islamquest.net
آزادی و اختیار انسان از مسائل فطری و از ممیزات انسان است که قابل خدشه و محدود به زمان خاصی نیست. بعد از ظهور حضرت، به واسطۀ رشد عقلی و فکری که در مردم ایجاد می شود انگیزه های انجام گناه بسیار کم و نادر می شود. مهم ترين عامل صدور گناه از انسان طمع و حرص او به اندوختن مال دنيا و احساس نياز انسان به متاع دنيا است.
وقتى انسان به قدر كفايت از مال و ثروت بهرهمند گشته و عزت و آبروى اجتماعى بيابد و بينش او الاهى شود و دنيا و متاع آن برايش بى ارزش گردد و به يقين برسد كه تمامى وعدههاى الاهى حقاند و - گرچه ديگران نخواهند و نپسندند و در سر راه تحقق آن مانع بتراشند - بالاخره محقق خواهند شد؛ اگر انسان به يقين برسد كه معاد و حساب و كتابى در كار است و بهشت و آنچه در آن است قابل مقايسه با عمر دنيا و آنچه در آن است نبوده، ديگر انگيزهاى براى ارتكاب گناه باقى نمىماند. به خصوص كه بنابر برخى روايات و استدلالهای برخى محققان فرزانه، عمر ابلیس نيز با قيام حضرت (ع) تمام خواهد شد و به استناد برخی روایات آن ملعون به دست نبى اكرم (ص) در بيت المقدس ذبح خواهد شد و تسويلات و وسوسهها و تزيينهاى او هم منقطع مىگردد،[1] از طرف ديگر، موانع بى شمارى مثل حكومت عدل فراگير كه رهايى از عدالت آن امكان ندارد، محيط امن و امان و سالم و عدم پذيرش فساد و تباهى و گناه از طرف عموم مردم، مانع صدور گناه خواهد بود، پس انگيزه، مفقود و مانع، موجود مىشود. لذا گناه صادر نمىشود، در اين زمينه نيز احاديث فراوان است، از جمله:
امام صادق (ع) آن دوران را اين گونه توصيف مىكنند: "روابط نامشروع، مشروبات الكلى و رباخوارى از بين مىرود، مردم به عبادت و اطاعت روى مىآورند، امانت ها را به خوبى رعايت مىكنند، اشرار مردم، نابود مىشوند و افراد صالح باقى مىمانند".[2] و پيامبر (ص) مىفرمايند: "خداوند به وسيلهى مهدى (عج) از امت رفع گرفتارى مىكند، دلهاى بندگان را با عبادت و اطاعت پر مىكند و عدالتش همه را فرا مىگيرد. خداوند به وسيلۀ او دروغ و دروغ گويى را نابود مىسازد. روح درندگى و ستيزه جويى را از بين مىبرد و ذلّت بردگى را از گردن آنها بر مىدارد".[3]
همۀ این موارد ثابت می کند که مردم در عین آزادی مشغول اعمال صالح می شوند و گناهان بسیار کم می شوند، اما مطلقاً از بین نمی رود، در این زمان مسیحیان و یهودیان نیز به زندگی مذهبی خود ادامه می دهند. خداوند دربارۀ این دو گروه در آیاتی می فرماید: که مابین ایشان دشمنی و عداوت تا روز قیامت قراردادیم.[4] در نتیجه؛ باید این دو گروه تاروز قیامت باقی بمانند و در زمان حضرت زندگی کنند.
بله، برطبق بعضی از روایات حضرت حجت (عج) بعد از دوران حکومتشان به شهادت می رسند و دوران رجعت آغاز می شود.
پی نوشتها:
[1] ر.ك: طباطبائی، الميزان (عربى)، ج 14، ذيل آيۀ 36، سورهى حجر، ص 160، 161، 175.
[2] صافی گلپایگانی ،منتخب الاثر، ص 474؛ الزام الناصب، ص 228؛ الملاحم والفتن، ص 54، منقول از، روزگار رهايى، ج 2، ص 600.
[3] مجلسی،بحار الانوار، ج 51، ص 75؛ الملاحم والفتن، ص 56؛ غيبت شيخ طوسى، ص 114 و... .
[4] مائده،14 و 64
منبع: http://farsi.islamquest.net