پرسش :

غلو و زیاده گویی در بارۀ اهل بیت چیست؟ و علل و اهداف آن کدام اند؟ و چگونه مسلمان شیعه می تواند از این امر خطیر دوری نماید؟


پاسخ :
"غلو" در لغت زیادت و بلند شدن را گویند؛ به عبارت دیگر، غلو تجاوز کردن از حد و اندازه است و یا به تعبیری بهتر تجاوز کردن و یا فراتر گذاشتن از اندازه و جایگاه در هر چیز غلو است. خداوند در قرآن کریم این چنین به غلو اشاره نموده اند: "ای اهل کتاب غلو نکنید در دینتان و نگوئید بر خدا مگر حق". غلو دارای مراتبی است که می توان آنها را در سه مرتبۀ مهم درجه بندی نمود که عبارت اند از:
1. غلو در مرتبه و مقام الوهیت و خداوندی
2. غلو در مرتبه و مقام نبوت و پیامبری
3. غلو در خصوصیتی از خصوصیات مرتبط با صفات و افعال خداوند.
پیامبر اکرم (ص) و ائمۀ طاهرین (ع) با دو شیوۀ مهم با پدیدۀ غلو برخورد می نمودند. نخست آن که عقائد حقۀ اسلام و خصوصاً مذهب اثنی عشری را برای جویندگان حقیقت بیان می نمودند و این مهم با محوریت و مرکزیت توحید و یکتاپرستی و تبیین اصول و چارچوب آن و همچنین مشخص ساختن اصول و پایه های نبوت و امامت و چگونگی ارتباط پیامبر و امام با خداوندگار جهان صورت می پذیرفت. شیوه دوم ایستادن در مقابل حرکات منحرف غلو کنندگان و برخورد با آنان و احمقانه و دون شمردن تفکراتشان و یا بهتر بگوییم تخیلاتشان انجام می گرفت.
راه های رهایی از غلو و غوطه ور نشدن در دامنه چنین استضعاف فکری در امور زیر تجلی پیدا می کند:
1. تمسک به ثقلین یعنی کتاب خدا و خاندان پیامبر
2. شناخت اسباب و عللی که منجر به پیدایش غلو می شود، و دوری از چنین عللی چون جهل و محبت افراطی.
3. اعتماد ننمودن بر روایاتی که غلوگویان راویان و ناقلان آنهایند.
4. توجه داشتن به توطئه ها و دسیسه های جهت داری که دشمنان برای انتشار و پخش چنین افکار مسمومی در مراکز و مجامع اسلامی ساخته و پرداخته کرده اند؛ توطئه هایی چون ایجاد فرق بابیه، بهائیه، قادیانیه و غیره که از سوی روسیه، انگلستان و صهیونیسم پشتیبانی و حمایت شده و می شوند.
"غلو" در لغت زیادت و بلند شدن را گویند؛ به عبارت دیگر، غلو تجاوز کردن از حد و اندازه است و یا به تعبیری بهتر تجاوز کردن و یا فراتر گذاشتن از اندازه و جایگاه در هر چیز غلو است. خداوند در قرآن کریم این چنین به غلو اشاره نموده اند: "ای اهل کتاب غلو نکنید در دینتان و نگوئید بر خدا مگر حق". غلو دارای مراتبی است که می توان آنها را در سه مرتبۀ مهم درجه بندی نمود که عبارت اند از:
1. غلو در مرتبه و مقام الوهیت و خداوندی
2. غلو در مرتبه و مقام نبوت و پیامبری
3. غلو در خصوصیتی از خصوصیات مرتبط با صفات و افعال خداوند.
پیامبر اکرم (ص) و ائمۀ طاهرین (ع) با دو شیوۀ مهم با پدیدۀ غلو برخورد می نمودند. نخست آن که عقائد حقۀ اسلام و خصوصاً مذهب اثنی عشری را برای جویندگان حقیقت بیان می نمودند و این مهم با محوریت و مرکزیت توحید و یکتاپرستی و تبیین اصول و چارچوب آن و همچنین مشخص ساختن اصول و پایه های نبوت و امامت و چگونگی ارتباط پیامبر و امام با خداوندگار جهان صورت می پذیرفت. شیوه دوم ایستادن در مقابل حرکات منحرف غلو کنندگان و برخورد با آنان و احمقانه و دون شمردن تفکراتشان و یا بهتر بگوییم تخیلاتشان انجام می گرفت.
راه های رهایی از غلو و غوطه ور نشدن در دامنه چنین استضعاف فکری در امور زیر تجلی پیدا می کند:
1. تمسک به ثقلین یعنی کتاب خدا و خاندان پیامبر
2. شناخت اسباب و عللی که منجر به پیدایش غلو می شود، و دوری از چنین عللی چون جهل و محبت افراطی.
3. اعتماد ننمودن بر روایاتی که غلوگویان راویان و ناقلان آنهایند.
4. توجه داشتن به توطئه ها و دسیسه های جهت داری که دشمنان برای انتشار و پخش چنین افکار مسمومی در مراکز و مجامع اسلامی ساخته و پرداخته کرده اند؛ توطئه هایی چون ایجاد فرق بابیه، بهائیه، قادیانیه و غیره که از سوی روسیه، انگلستان و صهیونیسم پشتیبانی و حمایت شده و می شوند.

منبع: http://farsi.islamquest.net
نسخه چاپی