پرسش :
رابطۀ دين و فرهنگ چيست؟
پاسخ :
"دين" در لغت به معناى انقياد، پيروى ، تسليم ، جزا است و اصطلاحاً به "مجموعۀ عقايد، اخلاق و قوانين" اطلاق مىگردد كه براى "ادارۀ امور جامعه و پرورش انسانها" است. دين گاهى حق يا باطل گاهى آميزهاى از حق و باطل است.
"فرهنگ"، واژۀ فارسى و مركب از دو جزء (فر - هنگ) است. "فر" به معناى شكوه و عظمت است و اگر به عنوان پيشوند به كار رود به معناى جلو، پيش و بيرون است. "هنگ" از ريشۀ اوستايى سنگ به معناى كشيدن، سنگينى و وقار است. واژۀ مركب "فرهنگ" به معناى بيرون كشيدن، بالا كشيدن و بركشيدن است.
اصطلاح فرهنگ داراى معانى متنوع است به طورى كه بررسى دقيق آن، كار بسيار دشوارى است و مفهوم فرهنگ در سير تاريخىاش معانى مختلفى را به خود گرفته است از جمله: ادب، تربيت، معرفت، مجموعۀ آداب و رسوم و آموزش و پرورش، مكتب و ايدئولوژى.
گروهى از جامعهشناسان عقيده دارند: "فرهنگ" تفكر جمعى جامعه است كه در پديدهها و رفتارهاى اجتماعى تجلى مىيابد و تمامى امور اقتصادى، اجتماعى، سياسى، نظامى، مادى و معنوى را متأثر مىسازد. با توجه به معناى دين و فرهنگ و نظر به مبانى و اهداف آن دو و نيز عملكرد و نقش دين و فرهنگ و وجه مشتركى كه بين آن دو وجود دارد؛ به اين نتيجه مىتوان اعتراف نمود كه: دين و فرهنگ پيوسته يك رابطۀ ناگسستنى و تنگاتنگ دارند و همانگونه كه دين در تمدن و فرهنگ انسان نقش مؤثرى را ايفا مىكند فرهنگ نيز، در بهرهمندى بايسته و شايسته از فعاليتهاى حيات مادى و معنوى انسانها كه مستند به طرز تعقل صحيح و احساسات عالى است، انسان را در حيات معقول كمك مىكند و عامل تكامل انسان مىگردد، و نيز دين و فرهنگ با ارايۀ نظامهاى سه گانۀ هدفمندِ خود مىتوانند در صورت بكارگيرى آنها، عامل تحول گستردهاى در مسير رشد و تكامل انسان باشند.
منبع: http://farsi.islamquest.net
"دين" در لغت به معناى انقياد، پيروى ، تسليم ، جزا است و اصطلاحاً به "مجموعۀ عقايد، اخلاق و قوانين" اطلاق مىگردد كه براى "ادارۀ امور جامعه و پرورش انسانها" است. دين گاهى حق يا باطل گاهى آميزهاى از حق و باطل است.
"فرهنگ"، واژۀ فارسى و مركب از دو جزء (فر - هنگ) است. "فر" به معناى شكوه و عظمت است و اگر به عنوان پيشوند به كار رود به معناى جلو، پيش و بيرون است. "هنگ" از ريشۀ اوستايى سنگ به معناى كشيدن، سنگينى و وقار است. واژۀ مركب "فرهنگ" به معناى بيرون كشيدن، بالا كشيدن و بركشيدن است.
اصطلاح فرهنگ داراى معانى متنوع است به طورى كه بررسى دقيق آن، كار بسيار دشوارى است و مفهوم فرهنگ در سير تاريخىاش معانى مختلفى را به خود گرفته است از جمله: ادب، تربيت، معرفت، مجموعۀ آداب و رسوم و آموزش و پرورش، مكتب و ايدئولوژى.
گروهى از جامعهشناسان عقيده دارند: "فرهنگ" تفكر جمعى جامعه است كه در پديدهها و رفتارهاى اجتماعى تجلى مىيابد و تمامى امور اقتصادى، اجتماعى، سياسى، نظامى، مادى و معنوى را متأثر مىسازد. با توجه به معناى دين و فرهنگ و نظر به مبانى و اهداف آن دو و نيز عملكرد و نقش دين و فرهنگ و وجه مشتركى كه بين آن دو وجود دارد؛ به اين نتيجه مىتوان اعتراف نمود كه: دين و فرهنگ پيوسته يك رابطۀ ناگسستنى و تنگاتنگ دارند و همانگونه كه دين در تمدن و فرهنگ انسان نقش مؤثرى را ايفا مىكند فرهنگ نيز، در بهرهمندى بايسته و شايسته از فعاليتهاى حيات مادى و معنوى انسانها كه مستند به طرز تعقل صحيح و احساسات عالى است، انسان را در حيات معقول كمك مىكند و عامل تكامل انسان مىگردد، و نيز دين و فرهنگ با ارايۀ نظامهاى سه گانۀ هدفمندِ خود مىتوانند در صورت بكارگيرى آنها، عامل تحول گستردهاى در مسير رشد و تكامل انسان باشند.
منبع: http://farsi.islamquest.net