پرسش :

ما بدون اختيار خود وارد اين دنيا شده ايم و اجبارا در اين دير خراب قرار گرفته ايم و حتي اين اختيار را هم نداشته ايم که بگوييم مي خواهيم وارد اين دنيا شويم يا نه حالا اگر من نخواهم در اين دنيا زندگي کنم و يا اگر کلا نخواهم در اين جهان هستي باشم چه بايد بکنم؟


پاسخ :
انسان قبل از خلقت وجود نداشت و چيزي نبود تا بتواند از خود اختياري داشته باشد. به همین دلیل هيچ نقش و تأثيري در به وجود آمدن خود ندارد همینطور که هیچ اختیار و قدرتی در از بین بردن و معدوم ساختن خويش ندارد. بديهي است که داشتن اختيار فرع بر وجود است.یعنی ابتدا بايد انسان موجود باشد و بعد در باره ي اختيار و آزادي وي بحث شود. اما پس از خلقت آزاد و مختار است و این آزادی را خداوند منان به او بخشیده است. شيعه ي اماميه معتقد است که انسان در افعال و اعمالش نه آزاد مطلق است و نه مجبور مطلق، بلکه امري است بين ايندو.
استاد شهيد مطهري درباره ي اختيار و آزادي انسان مي گويد: انسان مختار و آزاد آفريده شده است؛ يعني به او عقل ، فکر و اراده داده شده است. انسان در کارهاي ارادي خود مانند ساير موجودات نيست که مجبور باشد . بشر هميشه خود را در سر چهار راه هايي مي بيند که هيچ گونه اجباري ندارد که فقط يکي از آنها را انتخاب کند. ساير راه ها بر او بسته نيست.
از این رو اگر چه انسان در تولد خود اختیاری ندارد اما بعد از تولد با اختیاری که خداوند بصورت تکوینی در به او بخشیده است می تواند آزادانه مرتکب هر فعلی بشود حتی به عمر خویش خاتمه دهد و به تعبیری «خودکشی» کند، اما جواز انجام هر فعلی از جمله خودکشی به انسان داده نشده است. و در شرع مقدس اسلام چیزهای از جمله خودکشی بشدت مذمت شده اند. در متون دینی آمده است که:
اگر کسی به هر انگیزه ای خودکشی کند گناه بزرگی مرتکب شده و در عالم آخرت گرفتار عذابی دردناک خواهد شد.
معلوم است که انسان با خود کشی کردن تنها می تواند خود را از این جهان (دنیا) خارج و به دنیای دیگر (برزخ) وارد سازد ولی هرگز نمی تواند خود را از جهان هستي خارج سازد و محو نماید.

منبع: http://farsi.islamquest.net
نسخه چاپی