پرسش :
فلاسفه می گویند شر از جانب خدا صادر نمی شود، ولی آیۀ 8 سورۀ شمس به طور واضح خلاف این مطلب را می فرماید. این تناقض را شرح دهید؟
پاسخ :
آیۀ 8 سورۀ شمس تنها بیان می دارد که "بايدها و نبايدها" از سوی خداوند به انسان ها تعليم داده شده است و آنها با عقل و و جدان بيداری که از سوی خدواند به آنان ارزانی شده است، به خوبی می توانند " فجور" و" تقوا" را تشخیص دهند و دريابند. پس در صدد بیان صدور شرور از ناحیۀ خداوند نیست. از سوی دیگر گرچه اكثر حكمای اسلامی خير بودن وجود و وجودی بودن خير و عدمی بودن شر را مسلم انگاشته اند، اما این تنها یکی از تحلیل های ارائه شده است. بنابر تحلیل های دیگر می توان شرور را امر عدمی لحاظ نکرد و بر آن مبنا سخن گفت و به حل مشکلات مطروحه در بحث شرّ دست یازید.
بله از ظاهر پاره ای از آیات صدور شرّ از خداوند یا انسان استفاده می شود، اما باید توجه داشت که بر اساس تحلیل عدمی بودن شرّ، تقابل خير و شر، تقابل عدم و ملكه است نه تقابل تناقص (نسبت سلب و ایجاب)، این را نیز می دانیم که عدم در تقابل عدم و ملکه برخلاف عدم محض، بهره و حظی از وجود را دارا است و به همین لحاظ نیز شرّ به فاعل استناد داده می شود.
منبع: http://farsi.islamquest.net
آیۀ 8 سورۀ شمس تنها بیان می دارد که "بايدها و نبايدها" از سوی خداوند به انسان ها تعليم داده شده است و آنها با عقل و و جدان بيداری که از سوی خدواند به آنان ارزانی شده است، به خوبی می توانند " فجور" و" تقوا" را تشخیص دهند و دريابند. پس در صدد بیان صدور شرور از ناحیۀ خداوند نیست. از سوی دیگر گرچه اكثر حكمای اسلامی خير بودن وجود و وجودی بودن خير و عدمی بودن شر را مسلم انگاشته اند، اما این تنها یکی از تحلیل های ارائه شده است. بنابر تحلیل های دیگر می توان شرور را امر عدمی لحاظ نکرد و بر آن مبنا سخن گفت و به حل مشکلات مطروحه در بحث شرّ دست یازید.
بله از ظاهر پاره ای از آیات صدور شرّ از خداوند یا انسان استفاده می شود، اما باید توجه داشت که بر اساس تحلیل عدمی بودن شرّ، تقابل خير و شر، تقابل عدم و ملكه است نه تقابل تناقص (نسبت سلب و ایجاب)، این را نیز می دانیم که عدم در تقابل عدم و ملکه برخلاف عدم محض، بهره و حظی از وجود را دارا است و به همین لحاظ نیز شرّ به فاعل استناد داده می شود.
منبع: http://farsi.islamquest.net