پرسش :

1. آیا مهریه زن مقدار حداقل دارد؟ مثلاً آیا می شود مهریه را یک عدد صلوات قرار داد؟ 2. آیا می شود با رضایت زن چیزی به عنوان مهریه قرار نداد؟ یعنی قبل از عقد توافق کنیم مقدار مهریه صفر باشد.3. آیا می شود مهریه را چیز معنوی یا ناچیز؛ مثلاً دادن پنجاه تومان به فقیر یا صندوق صدقه، قرار داد؟


پاسخ :
باید توجه داشت که در ازدواج حتماً چیزی باید به عنوان مهریه قرار داده شود. خداوند در قرآن می فرماید: "و زنانى را كه از آنها تمتع مى‏گيريد واجب است كه مهرشان را بدهيد.[1]
چند نکته ای که در مهریه باید دقت شود در این جا بیان می کنیم.
الف. مهریه باید مالیت و ارزش مالی داشته باشد (در قبال آن مالی پرداخته شود) و لو به اندازۀ یک مشت گندم باشد بنابر این اگر امور معنوی به گونه ای باشند که در ازای آن مالی پرداخته شود؛ مثل نماز خواندن، قرائت یا آموزش قرآن، ده هزار تا صلوات و ... اشکالی ندارد اگر مهریه قرار گیرد.
ب. از نظر اسلام در مهریه مقدار معینی به عنوان تکلیف مشخص نشده است.[2] در صحيح بخاری و صحیح مسلم از جابر نقل شده است كه در زمان پيامبر و ابوبكر، با مشتى خرما و آرد متعه مى‏كرديم تا عمرو بن حريث چنين كرد و عمر به سبب عمل او، متعه زنان را حرام گردانيد.[3]
ج. مستحب است زوجین مهر السنه (پانصد درهم)[4] را مهریۀ ازدواج خود قرار دهند.[5]
د. مکروه است که مهریه را كمتر از ده درهم قرار دهند، بلكه خوب است بيشتر از آن باشد. امام صادق (ع)، از على (ع)، نقل می کند که آن حضرت فرمود: "من خوش ندارم كه مهر را كمتر از ده درهم قرار دهند، بلكه بيشتر از آن قرار دهند تا به مهر زنان نابكار (زانيه) شباهت پيدا نكند.[6]
هـ. اگر كسى مهريۀ زن خود را چيزی قرار دهد که مالیت و ارزش مالی ندارد، یا اصلاً مهریه ای قرار ندهد و با او نزدیکی کند برای این زن مهر المثل (مهریۀ زنان دیگر مثل او) قرار داده می شود.[7]
و. مهریه چون حق زن است با درخواستش باید به او پرداخته شود. البته وی اختیار دارد که که در مال خویش هرگونه دخل و تصرف مشروع انجام دهد. (به فقیر بپردازد و یا در صندوق صدقات قرار دهد و یا به شوهر خود ببخشد).
پی نوشتها:
[1] نساء، 24.
[2] الشهيد الثاني، زين الدين بن علي بن أحمد العاملي‏، الروضة البهية في شرح اللمعة الدمشقية (ط-القديمة)، ج ‏2، ص 104.
[3] كهنسال‏، على رضا، نهج الحق و كشف الصدق، ترجمه كهنسال، ص 291 و 292، ناشر، عاشورا، مشهد، چاپ اول، 1379 ش‏‏.
[4] طبق نظر کارشناسان هم اکنون این مبلغ در حدود یک میلیون تومان برآورد می شود.
[5] شيخ صدوق، علل‏الشرائع، ج 2، ص 499، انتشارات مكتبة الداورى، قم.
[6] همان، ص 501، ترجمه، ذهنى تهرانى، ج ‏2، ص 601.
[7] حرعاملی، وسائل‏الشيعة، ج 21، ص 269، تهران المکتبة الاسلامیة، چاپ پنجم، 1398هـ.ق. موسوي‏ گلبايگاني، سيد محمد رضا، مجمع المسائل ، ج ‏2، ص 168، ناشر: دار القرآن الكريم، چاپ دوم، قم، 1409 هـ ق.‏
منبع: http://farsi.islamquest.net

نسخه چاپی