پرسش :

حکم تنبیه بدنی زن به دلیل این که گوش به حرف نمی کند چیست؟


پاسخ :
خانواده در اسلام بر اساس محبت و مودت بنا گذاشته شده است.[1] زن و شوهر باید به یکدیگر احترام گذاشته و در برابر یکدیگر صبر و تحمل داشته باشند. مرد نمی تواند در خانه زن را مجبور به کارهایی از قبیل پخت و پز، شستن لباس و .. کند، تا چه رسد به این که به دلیل گوش نکردن به دستوراتش او را تنبیه کند!
وجوب اطاعت زن از شوهر و به اصطلاح قرآني (قنوت) زن، صرفاً در محدوده زناشويي است . اينها چيزهايي است كه از راه تفاهم و صميميت و همكاري و همفكري و گذشت و ايثار بايد به وسيله خود زن و شوهر حل شود و بنابراين، شوهر در اين گونه امور، حتي حق مؤاخذه زن را هم ندارد، تا چه رسد به اين كه بخواهد قلدري كند و با ضرب و جرح، او را تسليم اراده خود سازد.
مرد بايد بداند كه كلفت يا كنيز به خانه نياورده، بلكه همسر، همكار، همفكر و يار و مددكار به خانه آورده است و از او بايد فقط انتظار (قنوت) و (حفظ) داشته باشد.
بنابراين، تاكتيك هاي سه گانه ( اشاره به آیۀ قرآن که می فرماید:نخست آنان را پند دهيد اگر مطيع نشدند از خوابگاه خودتان دور سازيد و اگر باز فرمانبردار نشدند آنها را تنبيه نمائيد)[2] در محدوده خاص نشوز زن و ترك قنوت است و ربطي به مسائل و اموري كه معمولاً در محيط خانواده، زنان به خاطر همكاري و همفكري و همدلي انجام مي دهند ندارد.[3]
در صورتى كه سركشى و پشت‏پازدن به وظائف و مسئوليتها توسط زن از حد بگذرد و هم چنان در راه قانون شكنى با لجاجت و سرسختى گام بردارد، نه اندرزها تاثير كند، و نه جدا شدن در بستر و كم اعتنايى نفعى ببخشد و راهى جز "شدت عمل" باقى‏ نماند، براى وادار كردن او به انجام تعهدها و مسئوليتهاى خود (مانند حفظ آبرو و ناموس و اموال مرد) چاره منحصر به- خشونت و شدت عمل گردد، در اينجا اجازه داده شده كه از طريق"تاکتیک سوم" او را به انجام وظائف خويش وادار كنند.
تنبیه بدنی در اینجا-همان طور که در کتب فقهی آمده است- باید ملایم و خفیف باشد که نه موجب شکستگی و نه مجروح شدن گردد و نه باعث کبودی بدن.[4] حتی در برخی از روایات در تفسیر "زدن" امام (ع) می فرماید: منظور زدن با چوب مسواک است.[5] بله! هدف از تنبیه بدنی ادامه یافتن پیوند زناشویی و گرم نگهداشتن کانون خانواده است.
از طرفی شاید آیه شریفه در صدد درمان یک بیماری است. روانکاوان امروزه معتقدند که جمعی از زنان دارای حالتی به نام «مازوشیسم» (آزار طلبی) هستند که اگر این حالت در آنها تشدید شود تنها راه آرامش آنان تنبیه مختصر بدنی است. [6] این نظر را ما به طور قطع به قرآن نسبت نمی دهیم و عده ای نیز با این نظریه موافق نیستند.[7]
پی نوشتها:
[1] "و از نشانه‏هاى او اين كه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفريد تا در كنار آنان آرامش يابيد، و در ميانتان مودّت و رحمت قرار داد در اين نشانه‏هايى است براى گروهى كه تفكّر مى‏كنند". روم، 21.
[2] نساء، 34.
[3] با استفاده از کتاب خانواده در قرآن، دکتر احمد بهشتی، ص 111.
[4] تفسیر نمونه، ج3، ص415.
[5] تفسیر نورالثقلین، ج1، ص 478.
[6] تفسیر نمونه، ج3، ص415.
[7] خانواده در قرآن، ص 111به بعد.
منبع: http://farsi.islamquest.net
نسخه چاپی