پرسش :

احشا چطور بدون دستور از مغز کار مي‌کنند؟


پاسخ :
پاسخ دکتر سيدمحمود طباطبايي، استاد جراحي مغز و اعصاب:
حکايت شيوه عملکردي سيستم عصبي احشا را با مثال ساده سيستم برق مي‌گويم. ما همه از نظر تامين برق به شبکه سراسري وصل هستيم اما در جاهاي مهم مانند بيمارستان به فکر اين هستيم که اگر برق قطع شود چه کنيم. براي همين ژنراتورها را قرار داديم که تا برق مي‌رود، اتوماتيک روشن مي‌شود. گذشته از آن احتمال مي‌دهيم شايد ژنراتور چند دقيقه کار نکند، براي همين داخل دستگاه‌هاي مهم اتاق عمل مانند پمپ قلب، دستگاه تنفس يک شارژر UPS گذاشتيم. همه اين سيستم برق و دستگاه‌ها را دانشمندان از روي سيستم بدن ما و اعصاب ساخته‌اند. تکليف شبکه سراسري که معلوم است. مصداق واقعي آن مغز و نخاع و 12 زوج عصب مغز و 33 زوج عصب نخاعي هستند. در کنار آن و در مقام ژنراتور، سيستم عصبي خودکار در بدن داريم که خداوند عناصر حياتي مهم بدن را وابسته به آن کرده است که در مواقع عادي تابع سيستم عصبي مرکزي مغز هستند اما در حالت قطع سيستم مرکزي، مثل قطع نخاع خودشان به طور خودکار کار مي‌کنند و ما هيچ‌گونه کنترلي روي آن نداريم. براي مثال شما مي‌توانيد به اختيار دست‌تان را باز و بسته کنيد اما قادر نيستيد ضربان قلب يا حرکات روده يا ترشح بزاق و يا تشکيل ادرار را تنظيم کنيد. اين سيستم خودکار در هر عضو همان سيستم اعصاب سمپاتيک، پاراسمپاتيک است که تعادل کارشان موجب تعادل حرکتي احشاي بدن مي‌شود و اما جاي UPS کجاست؟ اگر ژنراتور خودکار کار نکند در پشت عضله قلب ما سيستمي وجود دارد که با فرستادن پالس‌هاي خاص، موجب توليد ضربان در قلب مي‌شود. اين UPS فقط در قلب که مهم‌ترين وظيفه يعني رساندن خون حاوي اکسيژن و غذا به سلول‌ها را دارد کار گذاشته شده است. گذشته از اين وقتي کوچک‌ترين اختلال در کار ژنراتور بدن يا UPS موجود در قلب به وجود آيد علامت‌هايي را بروز مي‌دهد که پزشکان بلافاصله مي‌توانند به طور دستي و با عمليات احيا و تنفس مصنوعي دوباره UPS و ژنراتور را به کار بيندازند و خداوند در اين خلقت بي‌نظير، شگفت‌انگيز و ظريف نشانه‌هايي را قرار داده که ما متوجه او شويم و شکرگزار باشيم.
منبع: http://salamat.com
نسخه چاپی