پرسش :

چرا روزه گرفتن در روز عاشورا مکروه است؟


پاسخ :

روزه يكي از عباداتي است كه از ناحيه خداي متعال واجب شده است و داراي شكل ظاهري، و محتوايي باطني و معنوي است كه گاهي فقط از آن، همين شكل ظاهري يعني نخوردن و نياشاميدن نصيب روزه گير مي‏شود. ولي گاهي افزون بر آن روزه، باعث قرب به خدا و ايستادگي در برابر سختيها و شياطين دروني و بيروني و استقامت وپايداري مي‏گردد و انسان از اين گونه عبادات احساس نشاط و خرسندي نموده و در آخرت نيز از پاداش آن بهره‏مند خواهد شد. روزه داراي تقسيماتي است كه عبارت است از:
1. واجب: مانند روزه ماه مبارك رمضان، روزه كفاره، روزه قضا، نذر و...
2. مستحب: مانند روزه گرفتن سه روز از هر ماه، ايام بيض، روز غدير، ولايت پيامبر، مبعث.
3. مكروه مانند: روزه گرفتن ميهمان بدون اجازه صاحبخانه و فرزند بدون اجازه پدر.
4. حرام مانند: روزه عيد قربان عيد فطر، روزه سي ام شعبان به نيّت رمضان، روزه ايام تشريق براي كسي كه در مني است.{1}
كه شيعه و سني به اتفاق موارد ياد شده را قبول دارند والبته اختلافهاي جزئي نيز وجود دارد و آن اين كه شيعه روزه عيد نوروز را مستحب دانسته ولي اهل سنت به كراهت آن قايلند و يا شيعه روزه عاشورا را مكروه دانسته{2} ولي اهل سنت آن را مستحب مي‏دانند{3} ولي هيچ كدام از فرق شيعه و سني فتواي به تحريم روزه عاشورا نداده‏اند؛ البته شيعه به جهت اين كه عاشورا روز شهادت امام حسين(ع) و روز حزن وا ندوه است و روزي است كه فرزندان مرجانه و آل زياد و اهل شام به جهت كشتن فرزند پيامبر نذر كرده بودند و روزه گرفته و خوشحالي نموده‏اند از روزه گرفتن در اين روزه نهي شده‏اند و احاديث فراواني وجود دارد كه هر كس از روي شادي اين روز را روزه بگيرد و يا دنبال كار و كاسب برود از خير و بركت دردنيا و آخرت محروم مي‏ماند و خدا او را با آل زياد و اهل شام و فرزندان مرجانه محشور مي‏گرداند.
هم چنان كه از امام رضا(ع) نقل شده كه مي‏فرمايند:
من ترك السعي في حوائجه يوم عاشورا قضي‏الله حوائج الدنيا و الاخرْ و من كان يوم عاشورا يوم حزنه و معصيته و بكائه جعل‏الله يوم فرحه و سروزه و من سمي يوم عاشورا يوم بركْ و ادخر لمنزله فيه شيئاً لم يبارك له فيما ادخر.{4}
روز عاشورا روز حزن و اندوه است هر كس در روز عاشورا شادي كند، خداوند روز قيامت را روز حزن و اندوه او قرار مي‏دهد، از كاركردن در اين روز بپرهيز كه خير و بركتي در آن نيست.
امام صادق7 در پاسخ عبدالله ابن‏سنال كه در مورد روزه گرفتن در اين روز سؤال كرده است مي‏فرمايند: صُمه غير تبيت وا فطره من غير تشميت و لا تجعله يوماً كاملاً ولكن افطر بعد العصر بساعْ و لو بشربْ من مأ{5}
روزه بگير بدون قصد كردن، وافطار كن بدون اين كه قصد عصيان داشته باشي، و روزه عاشورا را تمام نگير و بعد از عصر افطار كن و گر چه به نوشيدن مقداري آب باشد.
بنابراين مكروه بودن روزه گرفتن در روز عاشورا در نزد شيعيان، از آن روست كه خداي ناكرده روزه گيرنده ناخواسته از خاندان آل زياد و مرجانه و قاتلان حضرت سيدالشهدأ تبعيت نكرده باشد
پی نوشتها:
1. حضرت امام خميني رحمْ الله عليه، تحرير الوسيله، ج 1، ص 274
2. عبدالرحمن الجزيري، الفقه علي المذاهب الاربعه و مذهب اهل بيت، ج 1، ص 721
3. صوم عاشوار، چاپ اول، بيروت لبنان
4. محمد باقر مجلسي، بحاراالانوار، ج 95، ص 344، ج 5، كتاب الاعمال الشهور باب اعمال ما يتعلق باعمال المحرم و العاشورا
5. محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج 98، ج5، ص 309، باب كيفيْ زيارْ امام حسين(ع)
منبع:www.eporsesh.com
نسخه چاپی