پرسش :
شئون و مناصب مختلف پيامبراکرم(ص) از طرف خداوند كدام است؟
پاسخ :
پيامبر اكرم(ص) شؤون و مناصب مختلفي از جانب خدا دارد. او نبي و رسول است، يعني پيام خدا را ميرساند. پيغمبر از آن نظر كه پيام خدا را ميرساند، جز يك پيام رسان چيز ديگري نيست. آيه قرآن بر قلب مباركش نازل ميشود، بر مردم تلاوت ميكند «هُوَ الّذي بَعَثَ فِي الاُمِييّنَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيهِم اياتِه» جمعه/2 يك شأن پيامبر، شآن يك مبلغ و شآن يك معلم است. دستورات خدا را به مردم ابلاغ مي كند و به آنها آنچه را كه نمي دانند تعليم ميكند. فقها و مبلغان امت، وارث اين شآن پيغمبرند؛ يعني فقيه اگر خودش را جانشين پيغمبر مي داند، فقط در اين خصلت است. او ميگويد پيغمبر احكامي از ناحيه خدا آورده و من ميخواهم ببينم آنها چيست تا براي مردم كه هيچ نميدانند، بيان كنم. شآن ديگر پيامبر كه آن هم شآن الهي است و خدا بايد معين كند، اين است كه وقتي مردم در مسائل حقوقي با يكديگر اختلاف پيدا ميكنند، يا در مسائل جزائي و جنايي ميان مردم مشاجره واقع مي شود و كار به داوري ميكشد. بايد علاوه بر قانون، افرادي باشند كه در ميان مردم داوري كنند، يعني خصومات را قطع و فصل كنند. اين شآن را ميگويند: «قضا» كه ما معمولا مي گوييم: «قضاوت». شآن قضاء يعني قاضي بودن يكي از مقدسترين شؤون است. از نظر اسلام، قاضي بايد فقيه و مجتهد و نيز عادل مسلم العدالة باشد. يكي از حرامترين كارها اين است كه انسان شغل قضا را داشته باشد در حالي كه صلاحيت شرعي ندارد. پيغمبر يا امام فرمود: قضا مقامي است كه در آن نمي نشيند مگر وصي (يعني امام) يا كسي كه امام او را معين كرده است. (من لا يحضره الفقيه، 3/5) اين هم از شؤون پيغمبر است. پيامبر تنها پيام رسان خدا نبود، بلكه كسي بود كه خدا به او حق داده بود كه در اختلافات و مشاجرات، بر اساس اصول قضايي ميان مردم قضاوت كند: «فَلا وَ ربُّك لا يُؤمِنونَ حَتّي يحكموكَ فيما شَجَر بَينَهُم ثُمّ لا يَجِدوا في اَنْفُسِهِم حَرَجاً مِمّا قضيت و يسلموا تسليما». نساء/65 شأن سوم پيغمبري، رهبري امت است. پيغمبر در همان حال كه پيغمبر است، امام، هم هست. امام پيغمبر نيست ولي پيغمبر، امام هست. بسياري خيال مي كنند كه پيغمبري، هميشه از امامت جداست. امامت يعني رهبري، و امام يعني رهبر. پيامبران وقتي كه درجه شان خيلي بالا مي رود، هم پيغمبرند و هم امام. در زمان پيغمبر علي هم بود؛ چه كسي امت را رهبري و امامت ميكرد؟ خود پيغمبر اكرم.
مجموعه آثار شهيد مطهري ج 17ـ حماسه حسيني صفحه171 ـ 172،شهيد مطهري
www.payambarazam.ir
پيامبر اكرم(ص) شؤون و مناصب مختلفي از جانب خدا دارد. او نبي و رسول است، يعني پيام خدا را ميرساند. پيغمبر از آن نظر كه پيام خدا را ميرساند، جز يك پيام رسان چيز ديگري نيست. آيه قرآن بر قلب مباركش نازل ميشود، بر مردم تلاوت ميكند «هُوَ الّذي بَعَثَ فِي الاُمِييّنَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيهِم اياتِه» جمعه/2 يك شأن پيامبر، شآن يك مبلغ و شآن يك معلم است. دستورات خدا را به مردم ابلاغ مي كند و به آنها آنچه را كه نمي دانند تعليم ميكند. فقها و مبلغان امت، وارث اين شآن پيغمبرند؛ يعني فقيه اگر خودش را جانشين پيغمبر مي داند، فقط در اين خصلت است. او ميگويد پيغمبر احكامي از ناحيه خدا آورده و من ميخواهم ببينم آنها چيست تا براي مردم كه هيچ نميدانند، بيان كنم. شآن ديگر پيامبر كه آن هم شآن الهي است و خدا بايد معين كند، اين است كه وقتي مردم در مسائل حقوقي با يكديگر اختلاف پيدا ميكنند، يا در مسائل جزائي و جنايي ميان مردم مشاجره واقع مي شود و كار به داوري ميكشد. بايد علاوه بر قانون، افرادي باشند كه در ميان مردم داوري كنند، يعني خصومات را قطع و فصل كنند. اين شآن را ميگويند: «قضا» كه ما معمولا مي گوييم: «قضاوت». شآن قضاء يعني قاضي بودن يكي از مقدسترين شؤون است. از نظر اسلام، قاضي بايد فقيه و مجتهد و نيز عادل مسلم العدالة باشد. يكي از حرامترين كارها اين است كه انسان شغل قضا را داشته باشد در حالي كه صلاحيت شرعي ندارد. پيغمبر يا امام فرمود: قضا مقامي است كه در آن نمي نشيند مگر وصي (يعني امام) يا كسي كه امام او را معين كرده است. (من لا يحضره الفقيه، 3/5) اين هم از شؤون پيغمبر است. پيامبر تنها پيام رسان خدا نبود، بلكه كسي بود كه خدا به او حق داده بود كه در اختلافات و مشاجرات، بر اساس اصول قضايي ميان مردم قضاوت كند: «فَلا وَ ربُّك لا يُؤمِنونَ حَتّي يحكموكَ فيما شَجَر بَينَهُم ثُمّ لا يَجِدوا في اَنْفُسِهِم حَرَجاً مِمّا قضيت و يسلموا تسليما». نساء/65 شأن سوم پيغمبري، رهبري امت است. پيغمبر در همان حال كه پيغمبر است، امام، هم هست. امام پيغمبر نيست ولي پيغمبر، امام هست. بسياري خيال مي كنند كه پيغمبري، هميشه از امامت جداست. امامت يعني رهبري، و امام يعني رهبر. پيامبران وقتي كه درجه شان خيلي بالا مي رود، هم پيغمبرند و هم امام. در زمان پيغمبر علي هم بود؛ چه كسي امت را رهبري و امامت ميكرد؟ خود پيغمبر اكرم.
مجموعه آثار شهيد مطهري ج 17ـ حماسه حسيني صفحه171 ـ 172،شهيد مطهري
www.payambarazam.ir