پرسش :

چرا خداوند كفاره يك روز روزه ماه رمضان را شصت روز روزه قرار داده است، آيا اين بي عدالتي نيست؟


پاسخ :
كفاره سنگين براي روزه خواري در ماه رمضان حاكي از اهميّت روزه است. كفاراتي كه در اسلام مقرر شده اثر باز دارنده و تربيتي دارد، يعني سبب مي‏شود كه انسان اوّلاً بر جايگاه و اهميت واجبات داراي كفاره پي ببرد؛ ثانياً به خاطر سنگين بودن كفاره، از ترك آن واجبات اجتناب نموده و آن را به اجرا مي‏آورد.
قرآن به اين مسئله تربيتي اشاره كرده و پس از بيان كفاره ظهار فرمود: "ذلكم توعظون به؛ اين دستوري است كه به آن اندرز داده مي‏شويد".(1) يعني وجود چنين كفاره‏اي شما را از ارتكاب عمل ظهار باز مي‏دارد.
بنابراين كفاره سنگين روزه خواري به خاطر اين است كه بندگان خدا را از روزه خواري باز دارد.
طبيعي است وقتي حكمي اعلام شد و مكلّف از آن مطلع شد، ولي عمداً باز بر خلاف آن عمل كرد، خودش مقصر است و ربطي به عدل الهي ندارد.
هم چنين بايد توجه داشت كه كفاره با قضا متفاوت است و حكم آن نيز بايد متفاوت باشد. كسي كه سهواً عمل عبادي را به جا نياورد، خود آن عمل را بايد بعداً به جا آورد و در هيچ يك از عبادات چيزي اضافه نمي‏شود، عمداً به جاي نياوردن، حالت ستيز و نافرماني دارد و كاملاً طبيعي است كه بايد متفاوت از ترك سهوي آن نباشد. اگر غير از اين بود، مطابق عدل نبود. در عين حال در احكام ديني آمده كه اگر كسي توان شصت روزه را نداشته باشد، به هر مقداري كه مي‏تواند به جا آورد و اگر اصلاً نتوانست و پولي هم براي كفاره ندارد، توبه و استغفار كفايت مي‏كند.
پي نوشت‏ها:
1. سوره مجادله، آيه 3.
www.eporsesh.com
نسخه چاپی