پرسش :
چرا در ركعت اول و دوم نماز بايد حتماً سوره مباركه حمد قرائت شود؟
پاسخ :
در خصوص سؤال شما به جوابي در فلسفه احكام دست نيافتيم ولي به نكات مهمي در مورد فلسفه احكام (علل الشرايع) اشاره مي كنيم كه بسيار مفيد است و شما مي توانيد براي مطالعه و بررسي بيشتر به آدرس ذكر شده مراجعه بفرماييد.
الف) گرچه ما حق داريم از فلسفه احكام سؤال كنيم اما بايد توجه داشته باشيم كه انسان موحد واقعي كسي است كه اگر فلسفه حكمي را بداند يا نداند برايش در عمل به حكم فرقي نمي كند و آن را چون دستور خداوند است، انجام مي دهد. (1)
ب)(عقل ما دو نوع فرمان دارد: فرمان كوتاه مدت و فرمان دراز مدت، به طور مثال: در مراجعه به پزشك و گرفتن دارو، فرمان كوتاه مدتش اين است كه از اين دارو را طبق دستور پزشك استفاده كن، گر چه فلسفه خواص دارو را نمي‌‌داني، و فرمان دراز مدتش اين است كه برودرس بخوان تا بفهمي ـ در مسائل شرعي هم همين است ـ يعني عمل كن گرچه فلسفه اش را نمي داني، ولي دنبال تحقيق باش)(2)
ج) گرچه از خداي حكيم، هيچ دستوري بدون مصلحت و حكمت صادر نمي شود، اما چرا بايد تمام احكام، فلسفه
اقتصادي، سياسي، بهداشتي و ... داشته باشند و چرا تسليم خداوند بودن، خود بالاترين فلسفه تكاليف الهي نباشد؟! به طور مثال در سربريدن حضرت اسماعيل "ع" به وسيله حضرت ابراهيم "ع" چه فلسفه اي غير از ظهور مقام تسليم حضرت ابراهيم و اسماعيل "ع" وجود دارد؟! (3)
د) بعضي كه نمي خواهند مقيد شده و بندگي خدا را بپذيرند، سركشي خود را منافقانه زير پوشش تحقيق پنهان مي كنند. به طور مثال مي گويي چرا حلقة طلا در دست داري، براي مرد حرام است؟ مي گويد: تا فلسفه اش را نفهمم بيرون نمي آورم. اينان آنقدر بيچاره اند كه در برابر همنوعان خود و محيط و مدهاي رنگارنگ تسليمند، ولي در برابر حكم خداوند چنين منافقانه عمل مي كنند و بهانه مي گيرند. دليلش آن است كه به آنچه هم كه مي دانند عمل نمي كنند. (4)
و در خصوص قرائت سوره حمد در ركعت اول و دوم نماز نيز چنين است. مراجع معظم تقليد طبق اصول و ضوابطي كه براي استخراج احكام الهي از قرآن و روايات تنظيم شده است، حكم واجب بودن را فهميده اند و ما چون به آن اصول و قوانين تسلط نداريم و به اصطلاح مجتهد نيستيم بايد به نظر ايشان عمل كنيم و البته در ضمن عمل به مسأله مي شود به دنبال فهم فلسفة اين مورد نيز باشيم. بعضي از اهل دل در اين خصوص مطالعات و تحقيقاتي كرده اند و مطالبي نوشته اند از جمله، حضرت امام خميني "ره" كه براي مطالعه اين مطالب مي توانيد به كتاب آداب الصلوة ايشان رجوع كنيد.
منابع و مآخذ :
1و2و3و4. فلسفه اسرار احكام، ج2، محمد وحيدي، ص28و29
www.eporsesh.com
در خصوص سؤال شما به جوابي در فلسفه احكام دست نيافتيم ولي به نكات مهمي در مورد فلسفه احكام (علل الشرايع) اشاره مي كنيم كه بسيار مفيد است و شما مي توانيد براي مطالعه و بررسي بيشتر به آدرس ذكر شده مراجعه بفرماييد.
الف) گرچه ما حق داريم از فلسفه احكام سؤال كنيم اما بايد توجه داشته باشيم كه انسان موحد واقعي كسي است كه اگر فلسفه حكمي را بداند يا نداند برايش در عمل به حكم فرقي نمي كند و آن را چون دستور خداوند است، انجام مي دهد. (1)
ب)(عقل ما دو نوع فرمان دارد: فرمان كوتاه مدت و فرمان دراز مدت، به طور مثال: در مراجعه به پزشك و گرفتن دارو، فرمان كوتاه مدتش اين است كه از اين دارو را طبق دستور پزشك استفاده كن، گر چه فلسفه خواص دارو را نمي‌‌داني، و فرمان دراز مدتش اين است كه برودرس بخوان تا بفهمي ـ در مسائل شرعي هم همين است ـ يعني عمل كن گرچه فلسفه اش را نمي داني، ولي دنبال تحقيق باش)(2)
ج) گرچه از خداي حكيم، هيچ دستوري بدون مصلحت و حكمت صادر نمي شود، اما چرا بايد تمام احكام، فلسفه
اقتصادي، سياسي، بهداشتي و ... داشته باشند و چرا تسليم خداوند بودن، خود بالاترين فلسفه تكاليف الهي نباشد؟! به طور مثال در سربريدن حضرت اسماعيل "ع" به وسيله حضرت ابراهيم "ع" چه فلسفه اي غير از ظهور مقام تسليم حضرت ابراهيم و اسماعيل "ع" وجود دارد؟! (3)
د) بعضي كه نمي خواهند مقيد شده و بندگي خدا را بپذيرند، سركشي خود را منافقانه زير پوشش تحقيق پنهان مي كنند. به طور مثال مي گويي چرا حلقة طلا در دست داري، براي مرد حرام است؟ مي گويد: تا فلسفه اش را نفهمم بيرون نمي آورم. اينان آنقدر بيچاره اند كه در برابر همنوعان خود و محيط و مدهاي رنگارنگ تسليمند، ولي در برابر حكم خداوند چنين منافقانه عمل مي كنند و بهانه مي گيرند. دليلش آن است كه به آنچه هم كه مي دانند عمل نمي كنند. (4)
و در خصوص قرائت سوره حمد در ركعت اول و دوم نماز نيز چنين است. مراجع معظم تقليد طبق اصول و ضوابطي كه براي استخراج احكام الهي از قرآن و روايات تنظيم شده است، حكم واجب بودن را فهميده اند و ما چون به آن اصول و قوانين تسلط نداريم و به اصطلاح مجتهد نيستيم بايد به نظر ايشان عمل كنيم و البته در ضمن عمل به مسأله مي شود به دنبال فهم فلسفة اين مورد نيز باشيم. بعضي از اهل دل در اين خصوص مطالعات و تحقيقاتي كرده اند و مطالبي نوشته اند از جمله، حضرت امام خميني "ره" كه براي مطالعه اين مطالب مي توانيد به كتاب آداب الصلوة ايشان رجوع كنيد.
منابع و مآخذ :
1و2و3و4. فلسفه اسرار احكام، ج2، محمد وحيدي، ص28و29
www.eporsesh.com