پرسش :

حكمت «سلام» نمازگزار، چيست؟


پاسخ :
يكي از عرفاي بزرگ اسلام سخني دارد كه در كتاب «سرّ الصلاة» امام خميني (ره) هم آمده است. وي مي گويد كسي كه در نماز حواسش پيش غير خدا و متوجه زندگي است، چگونه به خود اجازه مي دهد در پايان نماز بگويد «السلام عليكم و رحمة الله»؟ چون پيغمبر اكرم(ص) فرمود «المُصلي يُناجي رَبّه» (بحار 68/215) [نمازگزار، مشغول مناجات با خداست.] پس با مردم و در جمع ديگران نيست. وقتي نمازش تمام شد و مناجاتش با خداي سبحان به پايان رسيد، از حضور خدا بر مي گردد و در بين مردم قرار مي گيرد و چون وارد جمع ديگران مي شود مي گويد «اسلام عليكم...». افرادي كه در مجمع و مجلس در كنار يكديگر نشسته اند، هيچ كدام به يكديگر سلام نمي كنند؛ زيرا در حضور يكديگرند. كسي كه در آن جمع نيست و از جاي ديگر وارد مي شود سلام مي كند.



سلام آخر نماز نه دعاست و نه ذكر، بلكه تحيّت است. لذا اگر در وسط نماز كسي عمداً بگويد «السلام عليكم»، نمازش باطل است. و اگر اشتباهاً گفت، دو سجده سهو دارد. سلام آخر نماز، به عنوان تحيّت و درود است؛ چون نمازگزار با خدايش مناجات مي كند و در بين مردم نيست، وقتي كه نمازش تمام شد و از مناجات با خدا برگشت و زميني شد و به جمع مردم پيوست، به مردم سلام مي كند. فقها نيز گفته اند، در نماز جماعت هنگام گفتن «السلام عليكم» امام به كدام قسمت نگاه كند، مأموين به كدام قسمت رو كنند.
آن بزرگ عارف مي گويد من در تعجبم كسي كه حواسش پيش زندگي است و اصلاً با خدا مناجات نكرده و از مردم جدا نشده، چگونه به خود اجازه مي دهد كه بگويد «السلام عليكم و ...»؟! (سر الصلوة، امام خميني/108)
www.eporsesh.com
نسخه چاپی