پرسش :

فلسفه نماز آيات خواندن زماني كه نه زلزله را حس كرديم نه ترسيدم، چيست؟


پاسخ :
فلسفه و حكمت نماز آيات، تنها ترسيدن و وحشت از برخي پديده ها نيست. براي پديده هايي مانند كسوف و خسوف نماز آيات واجب شده است، در عين حال كه مردم به طور معمول از آنها وحشت و ترسي ندارند يا حتي نماز هنگام زلزله مانند بادهاي سياه، مقيد به ترس نيست.
بنابراين، حكمت نماز آيات هر چند در برخي موارد شايد ترس مردم باشد كه به واسطه نماز آيات به آرامش و امنيت خاطر برسند «الا بذكر الله تطمئن القلوب» (رعد، آيه 28). اما حكمت هاي ديگري نيز دارد.
از مجموعه رواياتي كه درباره نماز آيات آمده است برداشت مي شود كه بروز اين پديده ها كه معمولا غير عادي و خارج از روند زندگي، انسان ها است، موقعيتي مناسب براي رو آوردن به خداوند و به ياد آوردن علت واقعي همه چيزها است. لذا در اين لحظه ها شايسته و لازم است كه ايمان قلبي خود را در قالب عمل ريخته و با خواندن يكي از بهترين ذكرهاي خداي متعال؛ يعني نماز و نهادن پيشاني به آستان قدس پروردگار جهان، عقيده و اعتراف باطني خود را ابراز نماييم.
در روايتي پيامبر اكرم(ص) مي فرمايند: «خورشيد و ماه به خاطر مرگ يا زندگي كسي كسوف و خسوف نمي شوند. اين دو از نشانه هاي خداوند متعال مي باشند، هنگامي كه خسوف و كسوف را مشاهده كرديد براي نماز خواندن به مساجد برويد» (وسايل الشيعه، ج 7، ص 492).
در روايت ديگري آمده است: «پديده هاي زلزله، كسوف، خسوف و بادهاي ترسناك از نشانه هاي قيامت است. پس هنگامي كه يكي از اين پديده ها رخ داد، قيامت را به ياد آوريد و به مساجد آييد و در پيشگاه الهي تضرع نماييد».
افزون بر آن، نماز آيات مانعي براي پناه بردن برخي مردم به يك سلسله امور خرافي است. اسلام، با واجب كردن نماز آيات، به هنگام اين پديده ها مردم را از توجه به اوهام و خرافات بازداشته و افكار آنان را به نقطه اي كه سرچشمه تمام حوادث گيتي است متوجه ساخته است، همچنان كه حضرت ابراهيم از افول ماه و خورشيد، توحيد را نتيجه گرفت و فرمود: «اني وجهت وجهي للذي فطر السموات والارض حنيفا و ما ان من المشركين» (انعام، آيه 79).
در واقع شايد نام گذاري نماز آيات (نماز نشانه ها) به همين دليل باشد كه انسان با اين نماز اين پديده ها را نشانه اي از قدرت، عظمت و مالكيت خداوند براي همه چيز بداند.
www.eporsesh.com
نسخه چاپی