پرسش :
آیا اهل سنّت با نوروز مخالفند؟ جایگاه نوروز در کلام و سیره اهلبیت(علیهم السلام) چیست؟
پاسخ :
مخالفت اهل سنّت با نوروز در كتب فقهى آنها هم كاملاً آشكار است. در اينجا قسمتى از چند كتاب معتبر فقهى آنها را ذكر مى كنيم:
در بدائع الصّنائع، ج2، ص 79 آمده است: «روزه گرفتن در روز شنبه به تنهایى كراهت دارد، چون این کار تشبّه به يهود است و همچنين روزه گرفتن در «نيروز» و «مهرجان»، كه تشبّه به مجوس است.»
و در المغنى، ج3، ص 99 گفته است: «روزه گرفتن روز «نيروز» و روز «مهرجان» به تنهایى كراهت دارد براى آن كه این روزها روزهايى هستند كه كفّار آنها را بزرگ مى شمارند.»
این در حالی است که در کلام و سیره اهلبیت(علیهم السلام) ما برعکس این را مشاهده می نماییم که در ذیل به چند مورد اشاره می کنیم:
امام علی(عليهالسلام )فرمودند:
نِيرُوزُنا كُلُّ يَوْمٍ؛
هر روز براى ما، نوروز است.
[من لايحضره الفقيه، ج 3، 300]
*******
واتِىَ عَلِيُّ عليهالسلام بِهَدِيَّةِ النَيرُوزِ، فَقالَ عليهالسلام: اما هذا؟ قالُوا: يا أَمِيرَالْمُؤْمِنينَ، أَلْيَومُ النِّيرُوزُ، فَقالَ عليهالسلام: اِصْنَعُوا لَنا كُلَّ يَوْمٍ نِيرُوزا؛
هديه نوروزى براى حضرت امير المؤمنين (عليهالسلام) آورده شد. حضرت فرمودند: اين چيست؟ گفتند: امروز نوروز است. حضرت فرمودند: ـ پس در اين صورت ـ هر روز ما را نوروز سازيد.
[وسائل الشيعه، ج 12، 214]
*******
امام صادق (عليهالسلام )فرمودند:
اِذا كانَ يَوْمُ الَّنيرُوزِ فَاغْتَسِلْ وَالْبِسْ أَنْظَفَ ثِيابِكَ وَتَطَيَّبْ بِاَطْيَبِ طيبِكَ وَتَكُونُ ذلِكَ الْيَوْمَصائما؛
هنگامى كه نوروز آمد غسل كن و نظيفترين لباسهاى خـود را بپوش و با خوشبوترين عطرها خود را معـطر ساز، و چه خـوب است كه در اين روز روزهدار بـاشى.
[وسائل الشيعه، ج 5، 288]
*******
معلّى گويد: در عيد نوروز به حضور امام صادق (عليهالسلام)شرفياب شدم،حضرت فرمودند:
امروز را مىشناسى؟ عرض كردم: روزى است كه عجمها آن را بزرگ مىشمارند و در آن روز به يكديگر هديه مىدهند. حضرت فرمودند: ...امروز روزى است كه خداوند از بندگان خود پيمان گرفت تا او را عبادت كنند و به او شرك نورزند و به پيامبران و حجج الهى و ائمّه معصومين عليهمالسلام ايمان بياورند و... در اين روز قائم ما(عج) ظاهر مىشود، و نوروزى نمىرسد مگر اينكه ما اهل بيت عليهمالسلام ظهور اسلام و گشايش آن را توقّع داريم، چون نوروز از روزهاى ما و شيعيان ماست.
[بحار الانوار، ج 59، 92]
*******
در بحارالانوار روایت ذیل آمده است:
ان المنصور تقدم الى موسى بن جعفر (علیهماالسلام) بالجلوس للتهنیه فى یوم النیروز و قبض ما یحمل الیه...؛
منصور دومین خلیفه عباسى به امام كاظم (علیه السلام) پیشنهاد كرد عید نوروز جلوس نماید تا مردم نوروز را به او تبریك گویند و هدایاى آنها را دریافت نماید... و امام (علیه السلام) با اكراه پذیرفتند. [بحارالانوار، ج 98، ص 419]
بنابراین عید نوروز مانند بسیارى از سنتهاى ملى كه با شئون اسلامى مخالفتى نداشته است، پس از اسلام درمیان ایرانیان باقى مانده است.
مخالفت اهل سنّت با نوروز در كتب فقهى آنها هم كاملاً آشكار است. در اينجا قسمتى از چند كتاب معتبر فقهى آنها را ذكر مى كنيم:
در بدائع الصّنائع، ج2، ص 79 آمده است: «روزه گرفتن در روز شنبه به تنهایى كراهت دارد، چون این کار تشبّه به يهود است و همچنين روزه گرفتن در «نيروز» و «مهرجان»، كه تشبّه به مجوس است.»
و در المغنى، ج3، ص 99 گفته است: «روزه گرفتن روز «نيروز» و روز «مهرجان» به تنهایى كراهت دارد براى آن كه این روزها روزهايى هستند كه كفّار آنها را بزرگ مى شمارند.»
این در حالی است که در کلام و سیره اهلبیت(علیهم السلام) ما برعکس این را مشاهده می نماییم که در ذیل به چند مورد اشاره می کنیم:
امام علی(عليهالسلام )فرمودند:
نِيرُوزُنا كُلُّ يَوْمٍ؛
هر روز براى ما، نوروز است.
[من لايحضره الفقيه، ج 3، 300]
*******
واتِىَ عَلِيُّ عليهالسلام بِهَدِيَّةِ النَيرُوزِ، فَقالَ عليهالسلام: اما هذا؟ قالُوا: يا أَمِيرَالْمُؤْمِنينَ، أَلْيَومُ النِّيرُوزُ، فَقالَ عليهالسلام: اِصْنَعُوا لَنا كُلَّ يَوْمٍ نِيرُوزا؛
هديه نوروزى براى حضرت امير المؤمنين (عليهالسلام) آورده شد. حضرت فرمودند: اين چيست؟ گفتند: امروز نوروز است. حضرت فرمودند: ـ پس در اين صورت ـ هر روز ما را نوروز سازيد.
[وسائل الشيعه، ج 12، 214]
*******
امام صادق (عليهالسلام )فرمودند:
اِذا كانَ يَوْمُ الَّنيرُوزِ فَاغْتَسِلْ وَالْبِسْ أَنْظَفَ ثِيابِكَ وَتَطَيَّبْ بِاَطْيَبِ طيبِكَ وَتَكُونُ ذلِكَ الْيَوْمَصائما؛
هنگامى كه نوروز آمد غسل كن و نظيفترين لباسهاى خـود را بپوش و با خوشبوترين عطرها خود را معـطر ساز، و چه خـوب است كه در اين روز روزهدار بـاشى.
[وسائل الشيعه، ج 5، 288]
*******
معلّى گويد: در عيد نوروز به حضور امام صادق (عليهالسلام)شرفياب شدم،حضرت فرمودند:
امروز را مىشناسى؟ عرض كردم: روزى است كه عجمها آن را بزرگ مىشمارند و در آن روز به يكديگر هديه مىدهند. حضرت فرمودند: ...امروز روزى است كه خداوند از بندگان خود پيمان گرفت تا او را عبادت كنند و به او شرك نورزند و به پيامبران و حجج الهى و ائمّه معصومين عليهمالسلام ايمان بياورند و... در اين روز قائم ما(عج) ظاهر مىشود، و نوروزى نمىرسد مگر اينكه ما اهل بيت عليهمالسلام ظهور اسلام و گشايش آن را توقّع داريم، چون نوروز از روزهاى ما و شيعيان ماست.
[بحار الانوار، ج 59، 92]
*******
در بحارالانوار روایت ذیل آمده است:
ان المنصور تقدم الى موسى بن جعفر (علیهماالسلام) بالجلوس للتهنیه فى یوم النیروز و قبض ما یحمل الیه...؛
منصور دومین خلیفه عباسى به امام كاظم (علیه السلام) پیشنهاد كرد عید نوروز جلوس نماید تا مردم نوروز را به او تبریك گویند و هدایاى آنها را دریافت نماید... و امام (علیه السلام) با اكراه پذیرفتند. [بحارالانوار، ج 98، ص 419]
بنابراین عید نوروز مانند بسیارى از سنتهاى ملى كه با شئون اسلامى مخالفتى نداشته است، پس از اسلام درمیان ایرانیان باقى مانده است.