فقر عاطفی، عامل دوستی های نامشروع

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

اتّفاقی که امروز در جامعه ی ما در حال وقوع است، فقر عاطفی است. ما فقر اقتصادی داریم، فقر اجتماعی داریم، فقر فرهنگی داریم، فقر عاطفی هم داریم. عمده ی دخترهایی که گرایش به جنس مخالف دارند، دارای فقر عاطفی هستند که این فقر بر خانواده ی آنها حاکم است.

وقتی پدر و مادر نتوانند نقش خود را خوب ایفا کنند، فرزندان هم نقش خود را ایفا نمی کنند و به بی راهه می روند. نقش پدر فقط این نیست که نان آور خانه باشد و مانند یک زنبور عسل بین خانه و گلستان شهد جمع آوری کند؛ یعنی کار او فقط رفت و آمد بین خانه و محلّ کار نیست.

 نقش پدر در خانواده مانند پازل است که قطعات مختلفی دارد. شما وقتی این قطعات را در کنار هم بچینید، یک تصویر کامل از پدر به دست می آورید. یک قطعه از این پازل روزی حلال در آوردن است؛ اگر شما فقط این قطعه را روی صفحه بگذارید، هنوز پازل ناقص است.

 یکی از کارهای پدر این است که در زندگی نقش عاطفی داشته باشد. اگر شما از این خانواده بپرسید که: در طول هفته ی گذشته پدر چه قدر برای دختر خود وقت گذاشته، می گویند: هیچ وقتی نگذاشته است. البته منظور ما آن وقت گذاشتن نیست که دختر در خانه مشغول کار خود باشد و پدر هم مشغول کار خود باشد یا پدر پای تلویزیون باشد و او پای درس و مشق باشد؛ بلکه ما آن زمان را می گوییم که دختر و پدر بتوانند با هم دیگر گفت و گو کنند، ردّ و بدل مسائل عاطفی داشته باشند، جملات زیبا به هم دیگر بگویند و حتّی نگاه محبّت آمیز به هم دیگر بیندازند. در اسلام می گویند: روزی حلال در آوردن، عبادت است؛ از آن طرف هم می گویند: نگاه محبّت آمیز پدر به فرزندان عبادت است؛ یعنی این هم یک قطعه از آن پازل زندگی است.

در روایت پانزده وظیفه برای پدر ذکر شده است که تمام آنها را در آینده عرض می کنم. یکی از آن موارد بحث روزی حلال است و دیگری، تقویت کردن فرزندان است که مهمّ ترین مورد است. تربیت یعنی چه؟ یعنی همین محبّت کردن، احترام گذاشتن، توجّه به نیازهای علمی فرزند و… وقتی همه ی این ها را در کنار هم قرار می دهیم، چیزی به نام “تربیت“ از آن استخراج می کنیم. اگر پدر نقش عاطفی خود را بازی نکند، فرزندان به بیراهه می روند.

گاهی اوقات این دختر ها در مشاوره به ما می گویند: من نمی خواستم با پسری ارتباط برقرار کنم؛ امّا وقتی در خانه می دیدم که پدر من را دعوا می کند، برادر من را می زند و به من چشم غرّه می رود و وقتی در بیرون می دیدم که جوانی به من نگاه عاطفی دارد، عواطف خود را از او گدایی می کردم. گاهی اوقات انسان برای بعضی از فقر ها به این راه حلّ های غلط دست می زند. وقتی به این خانواده ها دقّت می کنیم، می بینیم که پدر نقش خود را درست ایفا نکرده است.

من همیشه تعبیری دارم که می گویم: پدر باید یک دوست پسر خوب برای دخترش باشد؛ یعنی چه؟ یعنی گاهی اوقات پدر و دختر با هم بیرون بروند، گاهی اوقات با هم دیگر بستنی بخورند، گاهی اوقات با هم بنشینند و گفت و گوهایی داشته باشند؛ یعنی پدر نیاز دخترش را برآورده کند.

وقتی دختر و پسر به سنّ نوجوانی می رسند، حدود نُه ویژگی در آن ها ایجاد می شود؛ یکی از آن ویژگی ها تمایل به جنس مخالف است. الان که سنّ ازدواج یک مقدار بالا رفته است، جوانان این مسئله را باید چگونه جبران کنند! برای حلّ این مشکل منِ پدر باید به عنوان یک جنس مخالفف کنار دخترم قرار بگیرم و به صورت صحیح نیازهای عاطفی او را برآورده کنم.

بعضی از خانواده ها گمان می کنند که برادر می تواند، این نیاز عاطفی را جبران کند؛ امّا این گمان درست نیست. دختر نیاز به نقشی دارد که بتواند در زندگی از او حمایت کند و این نقش پدر است.

ما در جامعه پدرهایی داریم که دائم مسافرت هستند و مشغله ی آنها زیاد است؛ ولی با این حال، واقعاً نقش پدری خود را خوب بازی می کنند. من در مورد آنها این ضرب المثل را به کار می برم: “گر در یمنی، بامنی پیش منی”. ببینید، ممکن است که حضور فیزیکی چنین پدری در خانه کم رنگ باشد؛ امّا نقش پدرانه اش را  قشنگ  ایفاء می کند؛ چراکه مهارت دارد.

ما در خانواده ها معتقد به جایگاه سالاری هستیم؛ اگی پدر در جایگاه خودش باشد و مادر در جایگاه خودش باشد، آن وقت بچّه هم در جایگاه خودش قرار می گیرد؛ ولی اگر پدر نقش مادر را بازی کند و مادر نقش پدر را بازی کند، بچّه ها نقش خود را بازی نمی کنند. ما می گوییم که عادت خانواده در این است که پدر نقش پدرانه خود را ایفا کند و مادر هم نقش مادرانه خودش را ایفا کند.