مضطربه و خون دیدن بیشتر از ده روز
پرسش :
اگر زن مضطربه بیشتر از ده روز خون ببیند و همه اش یک جور باشد، تکلیف چیست؟
پاسخ :
آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان هفت روز است، باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز)، باید آن را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد. اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز) باید هفت روز را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (که انجام عبادت است) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[1]
آیات عظام بهجت و مکارم: باید مطابق عادت خویشان و بستگان خود (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) عمل کند؛ یعنى، روزهاى عادت آنها را معیار قرار داده و باقى را استحاضه بداند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنا بر احتیاط باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[2]
آیت اللّه تبریزى: در هر صورت باید ششش یا هفت روز را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[3]
آیت اللّه سیستانى: بنابر احتیاط واجب باید با دو شرط به عادت برخى از خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، باید عددى را بین سه تا ده روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[4]
دو شرط عبارت است از:
1. نداند اندازه عادت آن زن (که از نظر سن و مزاج مماثل اوست) مخالف با اندازه عادت خودش است.
2. نداند اندازه عادت آن زن با اندازه عادت دیگر خویشانش، تفاوت دارد. اما اگر این دو شرط حاصل نباشد، مى تواند به اختیار خود از سه تا ده روز هر شماره اى را که مناسب با سن و مزاج او باشد، ایام عادت و بقیه را استحاضه خود قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد.[5]
آیت اللّه وحید: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان شش یا هفت روز است، باید همان حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز) باید همان را حیض قرار دهد. بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال یک یا دو روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز)، باید شش یا هفت روز را حیض قرار دهد و بنا بر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال دو یا سه روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[6]
تبصره 1: اگر خویشان او عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، آیت اللّه فاضل مى فرماید: باید سه یا شش یا هفت روز و آیت اللّه صافى مى فرماید: باید شش یا هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.
تبصره 2: اگر عادت همه یا اکثر خویشان زن مضطربه هفت روز باشد، اکثر مراجع تقلید مى گویند: همان هفت روز را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و با توجه به اینکه آیت اللّه سیستانى در مسئله احتیاط واجب دارند، مقلدانشان مى توانند به فتواى اکثر عمل کنند و اگر عادت خویشانشان مختلف بود یا عادت نداشتند، چنانچه عدد شش یا هفت را حیض خود قرار دهد، به فتواى همه مراجع تقلید عمل کرده است.
پی نوشت:
[1]. امام، تحریر الوسیله، ج 1، غسل الحیض، م 19 و توضیح المسائل مراجع، م 494 و نورى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و تعلیقات على العروه، ج 1 حکم تجاوز الدم عن العشره، م 1 و دفتر: خامنه اى.
[2]. مکارم، توضیح المسائل مراجع، م 494 و بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 261.
[3]. تبریزى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و منهاج الصالحین، ج 1، م 222.
[4]. سیستانى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و تعلیقات على العروه، ج 1 حکم تجاوز الدم عن العشره، م 1.
[5]. توضیح المسائل مراجع، م 489 و 491
[6]. وحید، توضیح المسائل، م 500
منبع: احکام ویژه بانوان، مجتبى حسینى، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، نشر معارف، 1388.
آیات عظام امام، خامنه اى و نورى: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان هفت روز است، باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز)، باید آن را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد. اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز) باید هفت روز را حیض قرار دهد و بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و هفت روز (در این مثال دو روز)، کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (که انجام عبادت است) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[1]
آیات عظام بهجت و مکارم: باید مطابق عادت خویشان و بستگان خود (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) عمل کند؛ یعنى، روزهاى عادت آنها را معیار قرار داده و باقى را استحاضه بداند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنا بر احتیاط باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[2]
آیت اللّه تبریزى: در هر صورت باید ششش یا هفت روز را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[3]
آیت اللّه سیستانى: بنابر احتیاط واجب باید با دو شرط به عادت برخى از خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، باید عددى را بین سه تا ده روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[4]
دو شرط عبارت است از:
1. نداند اندازه عادت آن زن (که از نظر سن و مزاج مماثل اوست) مخالف با اندازه عادت خودش است.
2. نداند اندازه عادت آن زن با اندازه عادت دیگر خویشانش، تفاوت دارد. اما اگر این دو شرط حاصل نباشد، مى تواند به اختیار خود از سه تا ده روز هر شماره اى را که مناسب با سن و مزاج او باشد، ایام عادت و بقیه را استحاضه خود قرار دهد و بهتر آن است که هفت روز قرار دهد.[5]
آیت اللّه وحید: باید به عادت خویشان (مانند خواهر، مادر، خاله و عمه) مراجعه کند. اگر عادت آنان شش یا هفت روز است، باید همان حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و اگر کمتر از هفت روز است (مثلاً پنج روز) باید همان را حیض قرار دهد. بنابر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال یک یا دو روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر عادت خویشانش از هفت روز بیشتر باشد (مثلاً نه روز)، باید شش یا هفت روز را حیض قرار دهد و بنا بر احتیاط واجب در تفاوت بین شماره عادت آنان و شش یا هفت روز (در این مثال دو یا سه روز) کارهایى را که بر حائض حرام است، ترک کند و کارهاى استحاضه (عبادت) را به جا آورد و اگر خویشانش عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.[6]
تبصره 1: اگر خویشان او عادت ندارند و یا عادتشان یکسان نیست، آیت اللّه فاضل مى فرماید: باید سه یا شش یا هفت روز و آیت اللّه صافى مى فرماید: باید شش یا هفت روز حیض و باقى را استحاضه قرار دهد.
تبصره 2: اگر عادت همه یا اکثر خویشان زن مضطربه هفت روز باشد، اکثر مراجع تقلید مى گویند: همان هفت روز را حیض و باقى را استحاضه قرار دهد و با توجه به اینکه آیت اللّه سیستانى در مسئله احتیاط واجب دارند، مقلدانشان مى توانند به فتواى اکثر عمل کنند و اگر عادت خویشانشان مختلف بود یا عادت نداشتند، چنانچه عدد شش یا هفت را حیض خود قرار دهد، به فتواى همه مراجع تقلید عمل کرده است.
پی نوشت:
[1]. امام، تحریر الوسیله، ج 1، غسل الحیض، م 19 و توضیح المسائل مراجع، م 494 و نورى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و تعلیقات على العروه، ج 1 حکم تجاوز الدم عن العشره، م 1 و دفتر: خامنه اى.
[2]. مکارم، توضیح المسائل مراجع، م 494 و بهجت، وسیلة النجاة، ج 1، م 261.
[3]. تبریزى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و منهاج الصالحین، ج 1، م 222.
[4]. سیستانى، توضیح المسائل مراجع، م 494 و تعلیقات على العروه، ج 1 حکم تجاوز الدم عن العشره، م 1.
[5]. توضیح المسائل مراجع، م 489 و 491
[6]. وحید، توضیح المسائل، م 500
منبع: احکام ویژه بانوان، مجتبى حسینى، نهاد نمایندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه ها، نشر معارف، 1388.
