پرسش :
چگونه والدین می‌تواننداز تمایلات غریزی و سیر آن در کودک آگاهی یابند،آغاز بروز آن در حال چگونه و در آینده نیز سیر آن چیست؟
پاسخ :
تمایلات جنسی مخصوص دوران بلوغ و پس از آن نیست، بلکه مدتها پیشتر از آن بصورت احساسی ویژه و با تحریکاتی گوناگون در رفتار آدمی حضور دارد، طوری که طفل بدون آنکه قصدی برای بزهکاری و فساد داشته باشد تحت تأثیر آن است و از آن نوعی احساس لذت می‌کند.
بسیاری از کودکان همانگونه که خواهیم دید تظاهرات و فعالیت‌های جنسی دارند که در آغاز کار دارای صورت تقلیدی و مواردی ناشی از بد آموزی‌ها اغواء و اغفال است و چون اغلب والدین چنان فرض و تصوری را درباره کودکی خرسال ندارند از آن غافل می‌مانند و روزی از آن سر در می‌آورند که کار از کار گذشته است.
میل جنسی کودکان نیز سرق معمول از طریق دستگاه تناسلی کامیاب می‌شود گر چه برخی از روانکاوان صورت‌های دیگری را هم در این مورد ذکر کرده‌اند. نوع و کیفیت آن در خردسالان بسی متفاوت با بزرگ سالان است ولی در هر حال یک لغزش است که زمینه را برای انحرافات بعدی هم فراهم می‌آورد، این میل گاهی می‌تواند از طریق تماشای بدنهای عریان و نشان دادن بدنهای خود نیز ارضاگردد که در این مورد سخنهائی خواهیم داشت. آغاز بروز این تمایل: برخی از تحقیقات تجربی نشان میدهند که کودکان از همان آغاز تولید آماد برای احساس لذات بدنی هستند واظهار نظر دیگران که بسیار اعجاب انگیز می‌نماید این است که برخی از کودکان قبل از تولد و لحظه تولد چنان حاالتی را در خوددارند و مثلاً در دستگاه تناسلی چنین و چنان‌اند و ... ولی درهمه حال این نکته مسلم است که طفل بهمراه تولد دارایذغریزه است و این زمنیه ممکن است در اثر سهل انگار‌ها موجب رشد بی جساب و یا سبب کندی و توقف شود در دوران سه ساله اول زندگی این تمایل اغلب متوجه خود طفل و گرازش‌های مربوط در این رابطه است و لی بعدها و بتدریج گرایش‌ها متوجه دیگران خواهد شد.
بررسی‌های تجربی نشان میدهند که تمایل جنسی درکودکان با آنچه که در جوانان است کاملاً متفاوت می‌باشد. اعتقاد پاره‌ای از صاحبنظران این است که کودکان رفتارهائی دارند که ممکن است بحساب نوعی تجلیات جنسی در آید و حتی عده‌ای از روانشناسان ذکر آن را بنام رفتار جنسی موهن بحساب می‌آورند. سیر آن در مراحل مختلف زندگی (تا 6 سالگی) بررسیها در زمینه سیر حیات جنسی در کودکان نشان می‌دهد که آنان در هر مرحله‌ای از زندگی حالت ویژه وضعی مخصوص دارندک مثلاً در سنین قبل از سه سالگی حیات جنسی شان بصورت بازی با آلت تناسلی و دستکاری با خود است که این امر در مواردی می‌تواند صورت انحراف جنسی داشته وکودک جداً گرفتار ومبتلا باشد. در سنین 3-4 سالگی زندگی جنسی کودک تا حدودی قابل فهم و مشاهده است و به اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد. البته او در این زمینه اصراری دارد به محرمانه داشتن بدن خود و نمی‌خواهد لخت و عریان باشد و از اینکه دیگران او را عریان ببینند احساس شرم می‌کند و برای والدین هم ضروری است این حالت را در او تقویت کنند تا بی پروائی جنسی نکشد.
در سنین 5- 6 سالگی هورمونهای جنسی رشد ضعیفی دارند و در حالیکه فعالیت دیگر غدد بیشتر است وضع و حال جنسی کودک به گونه‌ای است که باید گفت نیکو شناخته شده نیست و بدین نظر نمی‌توان در آن رابطه اظهارنظری قطعی کرد مگر آنگاه که خود طفل از خود سخن گوید. البته گاهی آنها کلماتی رکیک در این رابطه دارند که نشان دهنده وضع درونی آنهاست و یا حاکی از اعمال ممنوعه و یا رغبت به آن امر است که در چنان صورتی پدر و مادر باید هشیار باشند و رفتار او را زیر نظر گیرند. سیر آن سن 12 سالگی کودکان 7 ساله از نظر روحیه در وضع و موقعیتی هستند که به کاوش و کنجکاوی و بازیهای جنسی کمتر علاقه نشان میدهند پسران را در این سن می‌بینیم که نسبت به دختران ابراز علاقه‌ای دارند ولی این ابراز علاقه صرفاً جنبه دوستی دارد نه جنسی بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. التبه این سخن دوستی دارد نه جنسی بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. البته این سخن دلیل نمی‌شود که بستر آنها را از هم جدا نکنیم و یا آنها آزاد باشند بهر گونه‌ای که مایل بودند در محیط مختلط بسر ببرند. دستکاری با خود که در سنین قبل وجود داشت در این سن تدریجاً به بوته فراموشی سپرده می‌شود مگر آنکه بصورت عادت در آمده باشد ولی ذهن آنها فراموشی سپرده می‌شود مگر آنکه بصورت عادت در آمده باشد ولی ذهن آنها همچنان مشغول بررسی و شناخت نیای خویشتن است حتی کودکان 7 تا 8 ساله ممکن است در عرصه‌ای به تماشای دنیای متفاوت خود بپردازند بدون اینکه در این امر جنبه تحریکی در میان باشد ولی این دیدن‌ها از نظر ما مجاز نیست از آن بابت که سابقه‌ای ذهنی برای روزگار آینده او خواهد شد بدین معنی آنچه را که او امروز می‌بیند فردا در سن رشد از آن سر درآورده و دیده‌های امروز برایش معنی دار می‌شود.
وانکاوان دوران 7 – 12 را دوران اختفای جنسی نام گذاردند و می‌گویند بیشتر اوقات کودکان صرف کشف و بررسی پدیده‌ها و دنیای ویژه خود ودیگران می‌شود شاید این امر بدان خاطر باشد که سن 7 سالگی سن پیدایش تفکر منطقی و رشد آن تا پایان دوره کودکی است. این کشف‌ها و دریافت‌ها بنفسه خطری پدید نمی‌آورند ولی برای دنیای آینده او ممکن است خطرآفرین و یا سعادت آفرین باشند بهمین نظر ضروری است جهت و معنی پیدا کنند و تحت کنترلها و ارشادها باشند. رفتار شهوانی کودکان: در سیر رشد جنسی کودکان دو مرحله اساسی دیده می‌شود: یکی مرحله خود دوستی که تقریباً سراسر دوران کودکی او را در بر می‌گیرد و دیگری مرحله دگردوستی که کمی قبل از آغاز نوجوانی شده و هیجان ادامه پیدا می‌کند و البته سرانجام و فرجام آن در صورت جهت پاکی و هدایت تشکیل خانواده است.
حالات و تمایلات این مراحل در قالب بازی خود را متجلی می‌سازند به اظهار روانکاوان اصولاً اگر کودک را بحال خود واگذارند بسیاری آز آنها تن به بازیهای جنسی میدهند و آنچنان به آن سرگرم می‌شوند که گوئی کاری دیگر ندارند. پسران معمولاً به آن دسته بازیهای جنسی می‌پردازند که مبنای خشونت و عصبیت آنها را در آینده فراهم می‌سازد در حالیکه مسأله در رابطه با دختران از لطافت بیشتری برخوردار است و علاقه ملایم شان به این امر به گونه‌ای قابل بررسی است. شکوفائی این رفتار وشکل یافتن این گرایش بعدها در پسران بصورت تعدی و در دختران بصورت تسلیم است.
رفتار جنسی کودکان نشان دهنده نیازی اکتشافی شان در این رابطه است و هم تمایل آنها به بزگ مآب شدن آنها در مواردی که محل خلوتی پیدا کنند. می‌کوشند با یکدیگر بازیهای نامناسبی داشته باشند، همدیگر را بیابند و ببینند و حتی با تقلید از بزرگ‌سالان به داشن روابط بپردازند که این امر سبب لغزش‌های بعدی است. درحدود سنین نوجوانی کودکان عروسی بازی می‌کنند و بر این اساس ادای دوران گذشته والدین و آینده زندگی خود را در می‌آورند حتی آنچه را که در این رابطه شنیده‌اند می‌کوشند عملی نمایند و ملاحظه وضع آنها نشان می‌دهد ذهن شان تا چه میزان پر از خرافات و احیاناً آلوگی ناشی از بد آموزی‌هاست.
نگاه های معنی دار: کودکان از سنین تمیز نه حتماً برای لذت جنسی بلکه گاهی هم باری کشف و فهمیدن به بدنهای عریان نگاه های معنی داری می‌اندازند و یا به عکس‌ها و تصاویر جنسی با علاقه‌ای وافر می‌نگرند و می‌خواهند از جوانب و ابعاد قضیه نیکو سر در آورند. واقعیت امر این ات که بسیاری از کودکان خردسال، حتی آنها که در سنین تمیزند از دیدن بدن دیگران قصد لذتی ندارد و حتی می‌توان گفت معنی چنین لذتی را نمی‌فهمند. ولی ضمناً باید افزود که این مسأله عمومیت ندارد. بررسی‌های روانکاوان نشان داده شده است که در اثر دیدن‌ها برای برخی از آنان لذتی حاصل می‌شود که شبیه همان لذت جنسی است و ما در این رابطه گاهی شاهد نگاه‌های دزدانه، شوخی های زشت و خنده‌های تحریک کننده آنهائیم. کودک در یک محیط متنوع گاهی نگاه‌های زیرکانه و مخفی دارد زمانی خود را به خواب می‌زند تا از واقعه‌ای سر در آورد، درمواردی به تماشای خود و دیگران مشغول می‌شود و حتی دوست دارد شاهد روابط دیگران باشد که اینها همه یا مستقلاً حکایت از انحرا ف دارند و یا مقدمه‌آی برای انحرفات می‌باشند. مقدمه تحول بهر میزان که کودک رشد می‌کند بزرگتر و بیشتر با دیگران معاشر و مأنوس می‌شود مرموزتر می‌گردد و افزایش آگاهی‌ها، دیده‌ها و شنیده‌ها نسبت به این مسائل او را احساس می‌کنند طوری که می‌توان گفت از حدود 10 سالگی کودک نسبت به وقایع و روابط غریزی بی تفاوت نیست. حال اگر نظام تربیت به گونه‌ای باشد که در رابطه با اینگونه مسائل بیداری و حساسیت جدیدی پدید نیاید و شرم و حیای مورد لوزم در خانه حکومت کند مسأله‌ای پدید نخواهد آمد خطر در آن آگاه است که پدر و مادر و اطرافیان مراقب گفت و شنودها و راه و روش‌های خود نباشند. از حدود 10 سالگی در دختران و یکی دو سال بعد در پسران تحولاتی پدید می‌آید که می‌تواند مقدمه‌ای برای بیداری‌های بعدی غریزه و بلوغ باشد. این تحول پدید آمدنی است و لازم نیست اولیاء و مربیان بر آنها دل بسوزانند و با آموزشهای خود آن را تسریع کنند.
احساسات و علائق جنسی تدریجاً بیدار می‌شوند خواسته‌ها و تمنیاتی در آنها پدید می‌آید که با نوع آن در کودکان متفاوت است. لذائذی را که در دو سال قبل برای آنها جاذبه می‌آفریدند اینک تغییر یافته و صورت دیگری پیدا می‌کنند که البته شرط مراقبت والدین خطر آفرین نیستند. مواضع لازم: در رابطه با این وضع و تحولی که در کودک پدید آمده والدین و مربیان را ضروری است مواضعی اندیشیده و مستحکم در رابطه با او داشته باشند. با همه احترامی که به شخصیت کودکان داریم مراقبیم احساسات آنها تحت ضابطه درآید و بی بند بار نباشند. نامناسبی پدید نیاید که کودک خود را در آن ببازد و یا شرف و عفت اسلامی خود را لکه دار سازد. روابط والدین و فرزندان در خانه باید تحت کنترل باشد و روابط آنها که در سنین نوجوانی و بلوغ هستند نیز با کودکان تحت نظر قرار گیرد. شوخی‌های زشت و رکیک عبارات و کلمات نابهنجار او مورد بازخواست و پیشگیری باشد و والدین و مربیان بکوشند عدم رضایت خود را در این گونه حالات و رفتارها مخفی ندارند و جداً اعلام کنند که انتظار شنیدن چنین سخنها و یا مشاهده چنین رفتاری را از او ندارند. در آغاز نوجوانی احتیاج شدیدی در آنها پیدا می‌شود و در رابطه با مورد علاقه بودن و مورد قبول شدن که این خود می‌تواند موجبی و سببی گردد برای تن دادن او به فسادها و لذت‌ا تا آنجا که ممکن است باید حیای عاقلانه در او تقویت شود وعزت نفس دراو رشد یابد تا احساس نیازی نکند که تن به تسلیم دهد. هم چنین رشد منطق و تقویت ایمان و اراده می‌تواند عاملی برای ضبط نفس و حفظ کنترل او باشد.
www.morsalat.com
بسیاری از کودکان همانگونه که خواهیم دید تظاهرات و فعالیت‌های جنسی دارند که در آغاز کار دارای صورت تقلیدی و مواردی ناشی از بد آموزی‌ها اغواء و اغفال است و چون اغلب والدین چنان فرض و تصوری را درباره کودکی خرسال ندارند از آن غافل می‌مانند و روزی از آن سر در می‌آورند که کار از کار گذشته است.
میل جنسی کودکان نیز سرق معمول از طریق دستگاه تناسلی کامیاب می‌شود گر چه برخی از روانکاوان صورت‌های دیگری را هم در این مورد ذکر کرده‌اند. نوع و کیفیت آن در خردسالان بسی متفاوت با بزرگ سالان است ولی در هر حال یک لغزش است که زمینه را برای انحرافات بعدی هم فراهم می‌آورد، این میل گاهی می‌تواند از طریق تماشای بدنهای عریان و نشان دادن بدنهای خود نیز ارضاگردد که در این مورد سخنهائی خواهیم داشت. آغاز بروز این تمایل: برخی از تحقیقات تجربی نشان میدهند که کودکان از همان آغاز تولید آماد برای احساس لذات بدنی هستند واظهار نظر دیگران که بسیار اعجاب انگیز می‌نماید این است که برخی از کودکان قبل از تولد و لحظه تولد چنان حاالتی را در خوددارند و مثلاً در دستگاه تناسلی چنین و چنان‌اند و ... ولی درهمه حال این نکته مسلم است که طفل بهمراه تولد دارایذغریزه است و این زمنیه ممکن است در اثر سهل انگار‌ها موجب رشد بی جساب و یا سبب کندی و توقف شود در دوران سه ساله اول زندگی این تمایل اغلب متوجه خود طفل و گرازش‌های مربوط در این رابطه است و لی بعدها و بتدریج گرایش‌ها متوجه دیگران خواهد شد.
بررسی‌های تجربی نشان میدهند که تمایل جنسی درکودکان با آنچه که در جوانان است کاملاً متفاوت می‌باشد. اعتقاد پاره‌ای از صاحبنظران این است که کودکان رفتارهائی دارند که ممکن است بحساب نوعی تجلیات جنسی در آید و حتی عده‌ای از روانشناسان ذکر آن را بنام رفتار جنسی موهن بحساب می‌آورند. سیر آن در مراحل مختلف زندگی (تا 6 سالگی) بررسیها در زمینه سیر حیات جنسی در کودکان نشان می‌دهد که آنان در هر مرحله‌ای از زندگی حالت ویژه وضعی مخصوص دارندک مثلاً در سنین قبل از سه سالگی حیات جنسی شان بصورت بازی با آلت تناسلی و دستکاری با خود است که این امر در مواردی می‌تواند صورت انحراف جنسی داشته وکودک جداً گرفتار ومبتلا باشد. در سنین 3-4 سالگی زندگی جنسی کودک تا حدودی قابل فهم و مشاهده است و به اشکال مختلف خود را نشان می‌دهد. البته او در این زمینه اصراری دارد به محرمانه داشتن بدن خود و نمی‌خواهد لخت و عریان باشد و از اینکه دیگران او را عریان ببینند احساس شرم می‌کند و برای والدین هم ضروری است این حالت را در او تقویت کنند تا بی پروائی جنسی نکشد.
در سنین 5- 6 سالگی هورمونهای جنسی رشد ضعیفی دارند و در حالیکه فعالیت دیگر غدد بیشتر است وضع و حال جنسی کودک به گونه‌ای است که باید گفت نیکو شناخته شده نیست و بدین نظر نمی‌توان در آن رابطه اظهارنظری قطعی کرد مگر آنگاه که خود طفل از خود سخن گوید. البته گاهی آنها کلماتی رکیک در این رابطه دارند که نشان دهنده وضع درونی آنهاست و یا حاکی از اعمال ممنوعه و یا رغبت به آن امر است که در چنان صورتی پدر و مادر باید هشیار باشند و رفتار او را زیر نظر گیرند. سیر آن سن 12 سالگی کودکان 7 ساله از نظر روحیه در وضع و موقعیتی هستند که به کاوش و کنجکاوی و بازیهای جنسی کمتر علاقه نشان میدهند پسران را در این سن می‌بینیم که نسبت به دختران ابراز علاقه‌ای دارند ولی این ابراز علاقه صرفاً جنبه دوستی دارد نه جنسی بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. التبه این سخن دوستی دارد نه جنسی بنابراین جای نگرانی برای این امر نیست. البته این سخن دلیل نمی‌شود که بستر آنها را از هم جدا نکنیم و یا آنها آزاد باشند بهر گونه‌ای که مایل بودند در محیط مختلط بسر ببرند. دستکاری با خود که در سنین قبل وجود داشت در این سن تدریجاً به بوته فراموشی سپرده می‌شود مگر آنکه بصورت عادت در آمده باشد ولی ذهن آنها فراموشی سپرده می‌شود مگر آنکه بصورت عادت در آمده باشد ولی ذهن آنها همچنان مشغول بررسی و شناخت نیای خویشتن است حتی کودکان 7 تا 8 ساله ممکن است در عرصه‌ای به تماشای دنیای متفاوت خود بپردازند بدون اینکه در این امر جنبه تحریکی در میان باشد ولی این دیدن‌ها از نظر ما مجاز نیست از آن بابت که سابقه‌ای ذهنی برای روزگار آینده او خواهد شد بدین معنی آنچه را که او امروز می‌بیند فردا در سن رشد از آن سر درآورده و دیده‌های امروز برایش معنی دار می‌شود.
وانکاوان دوران 7 – 12 را دوران اختفای جنسی نام گذاردند و می‌گویند بیشتر اوقات کودکان صرف کشف و بررسی پدیده‌ها و دنیای ویژه خود ودیگران می‌شود شاید این امر بدان خاطر باشد که سن 7 سالگی سن پیدایش تفکر منطقی و رشد آن تا پایان دوره کودکی است. این کشف‌ها و دریافت‌ها بنفسه خطری پدید نمی‌آورند ولی برای دنیای آینده او ممکن است خطرآفرین و یا سعادت آفرین باشند بهمین نظر ضروری است جهت و معنی پیدا کنند و تحت کنترلها و ارشادها باشند. رفتار شهوانی کودکان: در سیر رشد جنسی کودکان دو مرحله اساسی دیده می‌شود: یکی مرحله خود دوستی که تقریباً سراسر دوران کودکی او را در بر می‌گیرد و دیگری مرحله دگردوستی که کمی قبل از آغاز نوجوانی شده و هیجان ادامه پیدا می‌کند و البته سرانجام و فرجام آن در صورت جهت پاکی و هدایت تشکیل خانواده است.
حالات و تمایلات این مراحل در قالب بازی خود را متجلی می‌سازند به اظهار روانکاوان اصولاً اگر کودک را بحال خود واگذارند بسیاری آز آنها تن به بازیهای جنسی میدهند و آنچنان به آن سرگرم می‌شوند که گوئی کاری دیگر ندارند. پسران معمولاً به آن دسته بازیهای جنسی می‌پردازند که مبنای خشونت و عصبیت آنها را در آینده فراهم می‌سازد در حالیکه مسأله در رابطه با دختران از لطافت بیشتری برخوردار است و علاقه ملایم شان به این امر به گونه‌ای قابل بررسی است. شکوفائی این رفتار وشکل یافتن این گرایش بعدها در پسران بصورت تعدی و در دختران بصورت تسلیم است.
رفتار جنسی کودکان نشان دهنده نیازی اکتشافی شان در این رابطه است و هم تمایل آنها به بزگ مآب شدن آنها در مواردی که محل خلوتی پیدا کنند. می‌کوشند با یکدیگر بازیهای نامناسبی داشته باشند، همدیگر را بیابند و ببینند و حتی با تقلید از بزرگ‌سالان به داشن روابط بپردازند که این امر سبب لغزش‌های بعدی است. درحدود سنین نوجوانی کودکان عروسی بازی می‌کنند و بر این اساس ادای دوران گذشته والدین و آینده زندگی خود را در می‌آورند حتی آنچه را که در این رابطه شنیده‌اند می‌کوشند عملی نمایند و ملاحظه وضع آنها نشان می‌دهد ذهن شان تا چه میزان پر از خرافات و احیاناً آلوگی ناشی از بد آموزی‌هاست.
نگاه های معنی دار: کودکان از سنین تمیز نه حتماً برای لذت جنسی بلکه گاهی هم باری کشف و فهمیدن به بدنهای عریان نگاه های معنی داری می‌اندازند و یا به عکس‌ها و تصاویر جنسی با علاقه‌ای وافر می‌نگرند و می‌خواهند از جوانب و ابعاد قضیه نیکو سر در آورند. واقعیت امر این ات که بسیاری از کودکان خردسال، حتی آنها که در سنین تمیزند از دیدن بدن دیگران قصد لذتی ندارد و حتی می‌توان گفت معنی چنین لذتی را نمی‌فهمند. ولی ضمناً باید افزود که این مسأله عمومیت ندارد. بررسی‌های روانکاوان نشان داده شده است که در اثر دیدن‌ها برای برخی از آنان لذتی حاصل می‌شود که شبیه همان لذت جنسی است و ما در این رابطه گاهی شاهد نگاه‌های دزدانه، شوخی های زشت و خنده‌های تحریک کننده آنهائیم. کودک در یک محیط متنوع گاهی نگاه‌های زیرکانه و مخفی دارد زمانی خود را به خواب می‌زند تا از واقعه‌ای سر در آورد، درمواردی به تماشای خود و دیگران مشغول می‌شود و حتی دوست دارد شاهد روابط دیگران باشد که اینها همه یا مستقلاً حکایت از انحرا ف دارند و یا مقدمه‌آی برای انحرفات می‌باشند. مقدمه تحول بهر میزان که کودک رشد می‌کند بزرگتر و بیشتر با دیگران معاشر و مأنوس می‌شود مرموزتر می‌گردد و افزایش آگاهی‌ها، دیده‌ها و شنیده‌ها نسبت به این مسائل او را احساس می‌کنند طوری که می‌توان گفت از حدود 10 سالگی کودک نسبت به وقایع و روابط غریزی بی تفاوت نیست. حال اگر نظام تربیت به گونه‌ای باشد که در رابطه با اینگونه مسائل بیداری و حساسیت جدیدی پدید نیاید و شرم و حیای مورد لوزم در خانه حکومت کند مسأله‌ای پدید نخواهد آمد خطر در آن آگاه است که پدر و مادر و اطرافیان مراقب گفت و شنودها و راه و روش‌های خود نباشند. از حدود 10 سالگی در دختران و یکی دو سال بعد در پسران تحولاتی پدید می‌آید که می‌تواند مقدمه‌ای برای بیداری‌های بعدی غریزه و بلوغ باشد. این تحول پدید آمدنی است و لازم نیست اولیاء و مربیان بر آنها دل بسوزانند و با آموزشهای خود آن را تسریع کنند.
احساسات و علائق جنسی تدریجاً بیدار می‌شوند خواسته‌ها و تمنیاتی در آنها پدید می‌آید که با نوع آن در کودکان متفاوت است. لذائذی را که در دو سال قبل برای آنها جاذبه می‌آفریدند اینک تغییر یافته و صورت دیگری پیدا می‌کنند که البته شرط مراقبت والدین خطر آفرین نیستند. مواضع لازم: در رابطه با این وضع و تحولی که در کودک پدید آمده والدین و مربیان را ضروری است مواضعی اندیشیده و مستحکم در رابطه با او داشته باشند. با همه احترامی که به شخصیت کودکان داریم مراقبیم احساسات آنها تحت ضابطه درآید و بی بند بار نباشند. نامناسبی پدید نیاید که کودک خود را در آن ببازد و یا شرف و عفت اسلامی خود را لکه دار سازد. روابط والدین و فرزندان در خانه باید تحت کنترل باشد و روابط آنها که در سنین نوجوانی و بلوغ هستند نیز با کودکان تحت نظر قرار گیرد. شوخی‌های زشت و رکیک عبارات و کلمات نابهنجار او مورد بازخواست و پیشگیری باشد و والدین و مربیان بکوشند عدم رضایت خود را در این گونه حالات و رفتارها مخفی ندارند و جداً اعلام کنند که انتظار شنیدن چنین سخنها و یا مشاهده چنین رفتاری را از او ندارند. در آغاز نوجوانی احتیاج شدیدی در آنها پیدا می‌شود و در رابطه با مورد علاقه بودن و مورد قبول شدن که این خود می‌تواند موجبی و سببی گردد برای تن دادن او به فسادها و لذت‌ا تا آنجا که ممکن است باید حیای عاقلانه در او تقویت شود وعزت نفس دراو رشد یابد تا احساس نیازی نکند که تن به تسلیم دهد. هم چنین رشد منطق و تقویت ایمان و اراده می‌تواند عاملی برای ضبط نفس و حفظ کنترل او باشد.
www.morsalat.com
.jpg "چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟")
