پرسش :
قدرت در احادیث چه جایگاهی را به خود اختصاص داده است؟
پاسخ :
در این جا به چند حدیث اشاره می شود تا مشخص شود که اسلام چگونه جبن و ضعف و ترس را محکوم و قوت و قدرت را ستایش کرده است. آن قوت و قدرتی که اسلام ستایش می کند هرگز از فلسفه سر در نمی آورد. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
دوچیز برای مؤمن سزاوار نیست: یکی بخل ـ این که پول به جانش بسته باشد ـ و دیگر، ترس (ترسو بودن)
مؤمن ترسو نیست. شجاع و قوی است. پیامبر اکرم در دعای خودش می فرمود:
اللّهُمَّ أعوذُ بکَ مِنَ البُخلِ و أعوذُ مِنَ الجُبْن.1
خدایا از دو چیز به تو پناه می برم، از بخل و امساک و از جبن و ترس.
علی علیه السلام درباره مؤمن می فرماید:
اَلموُمِنُ نَفسُهُ اَصلَبُ مِنَ الصَّله2
روح مؤمن از سنگ خارا سخت تر و محکم تر است.
امام صادق علیه السلام فرمود:
اِنَّ اللّه عَزَّ و جَلَّ فَوَّضَ اِلی المُؤمِنِ اُمورَةً کُلَّها و لَم یُفَوِّض الَیهِ أنْ یَکونَ ذَلیلاً.
خدا اختیار مؤمن را در هر چیز به خود او داده است مگر در یک چیز و آن این است که خوار و ذلیل و (توسری خور) باشد.
اما تَسمَعُ قَولَ اللّه تعالی یَقولُ: وَ لِلّهِ العِزُّ وَ لِرَسولِهِ وَ لِلْمُؤمِنینَ.
بعد فرمود:
فَالمُومِنُ یَکونُ عزیزاً و لا یُکونُ ذَلیلاً
مؤمن همواره عزیز است و هیچ گاه تن به خواری نمی دهد.
اِنَّ المُؤمِنَ اَعَزُّ مِنَ الجَبَلِ.
مؤمن از کوه بلند پایه تر و منیع تر و عزیزتر است.
زیرا [دست کم] یک تکه از کوه را می توان با کلنگ کند، ولی با هیچ کلنگی نمی شود یک قطعه کوچک از روح مؤمن را جدا و روح او را کوچک کرد.
اِنَّ الجَبَلَ یُستَقَلُّ مِنهُ بالمِعْوَلِ وَ المُؤمِنُ لا یُستَقَلُّ مِن دینِهِ شی ء
امام باقر علیه السلام می فرماید:
خداوند به مؤمن سه خصلت داده است: عزت در دنیا و آخرت، رستگاری در دنیا و آخرت و هیبت در سینه ستم کاران.
یعنی مؤمن حالتی دارد که ستم کار در دل خود از او احساس هیبت می کند. چون غیرت هم از قوت است و بی غیرتی از ضعف. احادیث زیادی در این زمینه آمده است. [برای نمونه،] پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود:
ابراهیم پیغمبر، غیور بود و من از او غیورتر هستم. خدا، بینی آن کسی را که نسبت به مؤمنان و مسلمانان غیرت نمی ورزد قطع کند (جدع به معنی قطع کردن است).
درباره سعد غیور فرمود:
سعد غیور است و من از او غیورتر هستم و خدا غیور است.
مقصود در همه این ها یک چیز است. در هر حال اسلام، به قوت و قدرت دعوت می کند. ببینید علی علیه السلام در نهج البلاغه چقدر به قوت و قدرت دعوت کرده است و هرگز ضعف را شایسته جامعه اسلامی نمی داند. [ایشان ]می فرماید:
هرگز به حق نمی توان رسید مگر با جدیت و کوشش و هرگز آدم زبون نمی تواند با ستم مبارزه کند و جلوی آن را بگیرد.3
پی نوشتها:
1 . بحارالانوار، ج 75، ص 301 با اندکی اختلاف .
2 . جامع الصغیر، ج 1، ص 58 .
3 . انسان کامل، صص 266 ـ 268 .
www.irc.ir
در این جا به چند حدیث اشاره می شود تا مشخص شود که اسلام چگونه جبن و ضعف و ترس را محکوم و قوت و قدرت را ستایش کرده است. آن قوت و قدرتی که اسلام ستایش می کند هرگز از فلسفه سر در نمی آورد. پیامبراکرم صلی الله علیه و آله فرمود:
دوچیز برای مؤمن سزاوار نیست: یکی بخل ـ این که پول به جانش بسته باشد ـ و دیگر، ترس (ترسو بودن)
مؤمن ترسو نیست. شجاع و قوی است. پیامبر اکرم در دعای خودش می فرمود:
اللّهُمَّ أعوذُ بکَ مِنَ البُخلِ و أعوذُ مِنَ الجُبْن.1
خدایا از دو چیز به تو پناه می برم، از بخل و امساک و از جبن و ترس.
علی علیه السلام درباره مؤمن می فرماید:
اَلموُمِنُ نَفسُهُ اَصلَبُ مِنَ الصَّله2
روح مؤمن از سنگ خارا سخت تر و محکم تر است.
امام صادق علیه السلام فرمود:
اِنَّ اللّه عَزَّ و جَلَّ فَوَّضَ اِلی المُؤمِنِ اُمورَةً کُلَّها و لَم یُفَوِّض الَیهِ أنْ یَکونَ ذَلیلاً.
خدا اختیار مؤمن را در هر چیز به خود او داده است مگر در یک چیز و آن این است که خوار و ذلیل و (توسری خور) باشد.
اما تَسمَعُ قَولَ اللّه تعالی یَقولُ: وَ لِلّهِ العِزُّ وَ لِرَسولِهِ وَ لِلْمُؤمِنینَ.
بعد فرمود:
فَالمُومِنُ یَکونُ عزیزاً و لا یُکونُ ذَلیلاً
مؤمن همواره عزیز است و هیچ گاه تن به خواری نمی دهد.
اِنَّ المُؤمِنَ اَعَزُّ مِنَ الجَبَلِ.
مؤمن از کوه بلند پایه تر و منیع تر و عزیزتر است.
زیرا [دست کم] یک تکه از کوه را می توان با کلنگ کند، ولی با هیچ کلنگی نمی شود یک قطعه کوچک از روح مؤمن را جدا و روح او را کوچک کرد.
اِنَّ الجَبَلَ یُستَقَلُّ مِنهُ بالمِعْوَلِ وَ المُؤمِنُ لا یُستَقَلُّ مِن دینِهِ شی ء
امام باقر علیه السلام می فرماید:
خداوند به مؤمن سه خصلت داده است: عزت در دنیا و آخرت، رستگاری در دنیا و آخرت و هیبت در سینه ستم کاران.
یعنی مؤمن حالتی دارد که ستم کار در دل خود از او احساس هیبت می کند. چون غیرت هم از قوت است و بی غیرتی از ضعف. احادیث زیادی در این زمینه آمده است. [برای نمونه،] پیغمبر صلی الله علیه و آله فرمود:
ابراهیم پیغمبر، غیور بود و من از او غیورتر هستم. خدا، بینی آن کسی را که نسبت به مؤمنان و مسلمانان غیرت نمی ورزد قطع کند (جدع به معنی قطع کردن است).
درباره سعد غیور فرمود:
سعد غیور است و من از او غیورتر هستم و خدا غیور است.
مقصود در همه این ها یک چیز است. در هر حال اسلام، به قوت و قدرت دعوت می کند. ببینید علی علیه السلام در نهج البلاغه چقدر به قوت و قدرت دعوت کرده است و هرگز ضعف را شایسته جامعه اسلامی نمی داند. [ایشان ]می فرماید:
هرگز به حق نمی توان رسید مگر با جدیت و کوشش و هرگز آدم زبون نمی تواند با ستم مبارزه کند و جلوی آن را بگیرد.3
پی نوشتها:
1 . بحارالانوار، ج 75، ص 301 با اندکی اختلاف .
2 . جامع الصغیر، ج 1، ص 58 .
3 . انسان کامل، صص 266 ـ 268 .
www.irc.ir
