زبان فارسی، از آشوب تا سامان

زبان فارسی یا فارسی دَری، ستونِ استوار تاریخ و فرهنگ و شناخت‌نامه‌ی ایرانیان، افغانان، تاجیكان و برخی تیره‌های فارسی‌زبان در دیگر كشورهای آسیای...

پنجشنبه، 31 تير 1395

تعامل مولانا با نهادهای قدرت و سیاست در قونیه

چرایی همدلی و همراهی مولانا جلال الدین محمد بلخی با حاكمان سلجوقی و دست نشاندگان مغول در آناتولی در خلال غارت پایتخت خلافت اسلامی، پرسشی است...

پنجشنبه، 31 تير 1395

جبرگرایی یا فرار از مسئولیت در نگاه مثنوی

امیران در برابر حجت و دلیل سلطان مبنی بر شایستگی ایاز (انسان کامل) به بهانه‌های جبریانه تمسک جستند و گفتند: این درک و هوش و ذکاوت ایاز از عنایات...

چهارشنبه، 30 تير 1395

راز و نیاز نی با میناگر هستی در مثنوی

ای آموزگار هستی! ما که هستیم که قادر باشیم اندیشه‌های نیک داشته باشیم!‌ای عزیز من! بیا طالعم را سعد کن و مرا از طالع نحس به طالع سعد برگردان...

چهارشنبه، 30 تير 1395

نقد بددلی و تردید و فتنه‌ی اختیار در مثنوی

اگر لطف ازلی خدا شامل حال انسان شود، چگونه ممکن است که در برابر جاذبه‌ی حق چنین بددلی و بد گمان شود؟‌ای خداوندی که دادرسِ دادخواهانی! فریاد از...

چهارشنبه، 30 تير 1395

عشق، درمان جبر و اختیار از نگاه مثنوی

مولانا می‌گوید: بحث و مناقشه درباره‌ی جبر و اختیار ره به جایی نمی‌برد و کسانی هم که کوشیده‌اند تا این مسئله را با قیل و قال حل کنند بیهوده جان...

چهارشنبه، 30 تير 1395

جفّ القلم بما هو کائم در بیان مثنوی

به دنبال تفسیر حدیث «ما شاء الله کان»، به تفسیر حدیث «جفّ القلم بما هو کائن؛ قلم قضای حق، آن‌چه را باید باشد، نوشته است.» این قلم نوشته: طاعت...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

جبر و اختیار و مشیت حضرت حق در مثنوی

حرکت موجودات عالم که نمود حقیقت است نمی‌تواند انسان ژرف‌بین را دچار حیرت عارفانه کند. اگر می‌خواهی به حیرت عارفانه برسی باید حقیقت را منهای صورت‌ها...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

قضا و قدر و مختار بودن انسان در مثنوی

دزدی به داروغه شهر گفت:‌ ای امیر! جرمی که مرتکب شده‌ام از تقدیر خدا بود. داروغه گفت:‌ ای نور دیده! کیفری هم که من می‌دهم از تقدیر خداست. چرا...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

قضای الهی و دگرگونی عوامل طبیعی در مثنوی

کو آن انسانی که در این جهان به هنگام ظاهر شدن خشم و شهوت، خویشتن‌داری کند تا جان خود را فدای او کنم. گفت: چنین انسانی پیدا نمی‌کنی، مگر خدا بخواهد....

سه‌شنبه، 29 تير 1395

غفلت و قضای الهی در مثنوی

غفلت، در این جا غفلت از سیر به سوی حق و اشتغال به دنیاست. آنها که از غم جهان دیگر غاقل‌اند در این دنیا غرق می‌شوند و هر یک به گوشه‌ای از آن می‌چسبند....

سه‌شنبه، 29 تير 1395

اختیار و مسئولیت انسان از نگاه مثنوی

در نظر مولانا انسان هرچه می‌کند به مشیت حق است، اما مولانا این را جبر نمی‌داند و انسان را تا حدی مختار و مسئول اعمال خود می‌بیند. مولانا می‌گوید:...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

تجلیات غیبی روح متعالی در مثنوی

آن‌چه مولانا در قصه طولانی دقوقی بیان می‌کند، رؤیای پرماجرایی به نظر می‌رسد که وقوع آن در عالم حس پذیرفتنی نیست و گویی مولانا برای بیان عوالمی...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

قضای الهی و مسئول بودن انسان در نگاه مثنوی

شخصی از مولانا می‌پرسد: تناقض میان این دو حدیث را چگونه باید حل کرد: حدیث اول این‌که پیامبر فرمود: «و لا رضا بالکفر بعد الاسلام؛ راضی شدن به...

سه‌شنبه، 29 تير 1395

علیست مرغ حق

علیست مرغ حق و کعبه آشیانه اوست حریم عشق پر از دلنشین ترانه اوست پس از گذشت زمان‌ها هنوز گوش بشر بنغمه‌های دل انگیز و عاشقانه اوست

دوشنبه، 28 تير 1395

مادرى باردار و اشک افشان

مادرى باردار و اشك‏افشان‏ ديده گريان و لعل لب خندان‏ تن او خسته از گرانبارى‏ بار او بود كوهى از ايمان‏

دوشنبه، 28 تير 1395

محور مینا علیست

ما سوا و محور مینا علیست شهسوار تاج کرمنا علیست معنی والشمس نور روی اوست معنی والیل مشکین موی اوست

دوشنبه، 28 تير 1395

مدح و ثنای علی(ع)

ذکر دلم مدح و ثنای علیست حال خوشم حال و هوای علیست ذات الهی چو مرا خلق کرد هرچه به من داد ولای علیست

دوشنبه، 28 تير 1395

مولود کعبه

کعبه می‌بالد که بوده در درونش جای تو سال‌ها باشد که گشته واله وشیدای تو پا به دنیا هیچ کس ننهاده در بیت خدا مایه‌ی رشک خلایق زاد بی همتای تو...

دوشنبه، 28 تير 1395

همای رحمت

علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را که به ماسوا فکندی همه سایه‌ی هما را دل اگر خداشناسی همه در رخ علی بین به علی شناختم به خدا قسم خدا را

دوشنبه، 28 تير 1395