قناعت ثروت تمام نشدنی

امام علی علیه السلام فرمودند:
الْقَنَاعَهُ مَالٌ لَا یَنْفَدُ.

قناعت ثروتی است که از بین نمی رود.

نهج البلاغه، حکمت 54
شرح حدیث:
ثروت ها با اتفاقات شیرین و تلخ زندگی بر باد می روند و گاهی به آخر نمی رسند تنها ثروتی که تا پایان عمر از بین نمی رود قناعت است انسان قانع همیشه توانگر و چون سرو سربلند است صفت گرانقدر قناعت باعث می شود تن به خواری و ذلت ندهد و روی به این و آن نیندازد و عزت نفس و آزادگی خویش را حفظ کند وقتی از قناعت از امام رضا علیه السلام پرسش شد فرمود:

القَناعَهُ تَجتَمِعُ إلی صیانَهِ النفسِ و عِزِّ القَدرِ ، و طَرحِ مُؤَنِ (مَؤونَه) الاستِکثارِ ، و التَّعبُّدِ لأهلِ الدنیا ، و لا یَسلُکُ طَریقَ القَناعَهِ إلاّ رجُلانِ : إمّا مُتَعَلِّلٌ (مُتَعبِّدٌ) یُریدُ أجرَ الآخِرَهِ ، أو کریمٌ مُتَنزِّهٌ عَن لِئامِ الناسِ (1)

قناعت باعث خویشتن داری و عزت نفس و راحت شدن از زیاده خواهی و بندگی در برابر دنیاپرستان است راه قناعت را جز دو کس طی نمی کنند: یا عبادت پیشه ای که خواهان مزد آخرت است یا بزرگواری که از مردمان فرومایه دوری می کند.

پی نوشت:
1- بحار ج 78 ص 349

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.
نسخه چاپی