لجاجت، رای و تدبیر را تباه می کند

امام علی علیه السلام فرمودند:
اللَّجَاجَهُ تَسُلُّ الرَّأْیَ.

لجاجت، رای و تدبیر را تباه می کند.

نهج البلاغه، حکمت 170
شرح حدیث:
چون آدم لجباز و کسی که برای اثبات حرف خود سماجت م یکند درحالی که رایش مطابق با وحی و عقل و اجماع نیست بی شک جانب فساد را می گیرد به همین علت لجاجت سبب می شود قدرت تدبیر و تعقل از او گرفته شود و به مسایل غیرواقعی و غیر منطقی روی آورد.

امام علیه السلام در جای دیگر فرمود:
راکِبُ اللّجاجِ مُتَعَرِّضٌ لِلبَلاءِ (1)

کسی که سوار بر مرکب لجاجت است خود را د رمعرض حوادث و بلاها قرار خواهد داد چگونه لجاجت سبب فساد رای و تدبیر می شود. یک مثال ساده درباره ازدواج های ناموفق خودگزین و ازدواج هایی که با عشق های مجازی شروع می شود. پدر و مادرها و بزرگتره هیچ گونه نقشی در ارشاد و راهنمایی عروس و داماد ندارند یعنی اجازه روشنگری و بیان واقعیت ها را ندارند. زوج جوان پافشاری می کنند که به هم برسند در حالی که دیدگاه اطرافیان بی غرض نبود سنخیت و کفویت بین آنهاست. زوج جوان بنا دارند به حرف هیچ کس گوش ندهند و بر اصرار خود بیفزایند نتیجه این می شود که اکثر این نوع ازدواج ها به طلاق منجر می گردد.

رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:
اِیّاکَ و اللِّجاجَهَ فَاِنَّ اَوَّلَها جَهلٌ و آخِرُها نِدامَهٌ (2)
پرهیز از لجبازی کن که اولش نادانی و پایانش ندامت و پشیمانی است.

پی نوشت:
1- بحار ج 75 ص 284
2- تحف العقول ص 18

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.
نسخه چاپی