ضرورت عمل گرایى
امام علی علیه السلام فرمودند:
لَا تَجْعَلُوا عِلْمَکُمْ جَهْلًا وَ یَقِینَکُمْ شَکّاً إِذَا عَلِمْتُمْ فَاعْمَلُوا وَ إِذَا تَیَقَّنْتُمْ فَأَقْدِمُوا.
دانایی و دانش خود را نادان فرض نکنید یقین را شک نپندارید وقتی از چیزی آگاهی یافتید عمل کنید وبه چیزی باور پیدا کردید قدم پیش بگذارید.
نهج البلاغه: حکمت 266
شرح حدیث:
دو پیام کلام امام علیه السلام فراگیر جامعه است که اگر دریافت شود مشکلات بسیاری در اعتقادات و مسایل علمی و اقتصادی برطرف خواهد شد.
1- اعتماد به نفس به آنچه که می دانیم.
2- هنگام باور و یقین به واقعیت ها تامل و درنگ لازم نیست و باید کار را شروع کرد.
یکی از بیماری های روحی و روانی که جامعه و خانواده ها را فلج می کند تردید در تصمیم گیری هاست البته تردید بی جا تردیدی که حکایت از وسواس و ضعف نفس می کند. و حال آنکه وقتی کاری آگاهانه و عاقلانه و از روی یقین انجام می گیرد از خطا و لغزش مصون است امام علیه السلام می فرمودند:
بالیَقینِ تُدرِکَ الغایَهُ القُصوی؛
با یقین است که هدف نهایی به دست می آید.(1)
آدم متزلزل به جایی نمی رسد در علم عقب است در اقتصاد پیشتاز نیست در اداره زندگی زناشویی و تعلیم و تربیت فرزند مرتجع و متحجر است.
همان بزرگوار به ما می آموزد که در قالب دعا از خداوند قادر متعال آگاهی و باور را طلب کنیم.
یا اَیُّهَا النّاسُ سَلُو اللهَ الیَقینَ و اَرغَبُوا اِلَیهِ فِی العافیَهِ فَاِنَّ اَجَلَ النِّعمَهِ العافِیَهُ و خَیرُ مادامَ فِی القَلبِ الیَقین و المَغبُونُ مَن غُبِنَ دینَهُ وَ المَغبوطُ عنَ غُبِطَ یَقینَهُ؛
ای مردم از خداوند یقین بخواهید و عافیت از او مسالت کنید زیرا بزرگترین نعمت عافیت است و بهترین چیزی که در دل پایدار ماند یقین است و زیان دیده کسی است که در دینش زیان بیند و رشک برده کسی است که در یقینش بر او غبطه خورند.(2)
شرح ابن میثم
امام علیه السلام نهى فرموده است مردمان را از این که علم خود را با توجّه به حالات آخرت که اهمیت آنها را مى دانند، به منزله جهل قرار ندهند، و یقین خود را به دلیل عمل نکردن بر طبق علم و یقین به منزله شکّ و تردید قرار ندهند. و به همین جهت آنان را مأمور ساخته تا مطابق علمشان عمل و مطابق یقینشان اقدام بر انجام کارها نمایند.(3)
پی‌نوشت‌ها:
1- نهج البلاغه، خطبه 157
2- بحارالانوار، ج 70، ص 176
3- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 651
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
1- اعتماد به نفس به آنچه که می دانیم.
2- هنگام باور و یقین به واقعیت ها تامل و درنگ لازم نیست و باید کار را شروع کرد.
یکی از بیماری های روحی و روانی که جامعه و خانواده ها را فلج می کند تردید در تصمیم گیری هاست البته تردید بی جا تردیدی که حکایت از وسواس و ضعف نفس می کند. و حال آنکه وقتی کاری آگاهانه و عاقلانه و از روی یقین انجام می گیرد از خطا و لغزش مصون است امام علیه السلام می فرمودند:
بالیَقینِ تُدرِکَ الغایَهُ القُصوی؛
با یقین است که هدف نهایی به دست می آید.(1)
آدم متزلزل به جایی نمی رسد در علم عقب است در اقتصاد پیشتاز نیست در اداره زندگی زناشویی و تعلیم و تربیت فرزند مرتجع و متحجر است.
همان بزرگوار به ما می آموزد که در قالب دعا از خداوند قادر متعال آگاهی و باور را طلب کنیم.
یا اَیُّهَا النّاسُ سَلُو اللهَ الیَقینَ و اَرغَبُوا اِلَیهِ فِی العافیَهِ فَاِنَّ اَجَلَ النِّعمَهِ العافِیَهُ و خَیرُ مادامَ فِی القَلبِ الیَقین و المَغبُونُ مَن غُبِنَ دینَهُ وَ المَغبوطُ عنَ غُبِطَ یَقینَهُ؛
ای مردم از خداوند یقین بخواهید و عافیت از او مسالت کنید زیرا بزرگترین نعمت عافیت است و بهترین چیزی که در دل پایدار ماند یقین است و زیان دیده کسی است که در دینش زیان بیند و رشک برده کسی است که در یقینش بر او غبطه خورند.(2)
شرح ابن میثم
امام علیه السلام نهى فرموده است مردمان را از این که علم خود را با توجّه به حالات آخرت که اهمیت آنها را مى دانند، به منزله جهل قرار ندهند، و یقین خود را به دلیل عمل نکردن بر طبق علم و یقین به منزله شکّ و تردید قرار ندهند. و به همین جهت آنان را مأمور ساخته تا مطابق علمشان عمل و مطابق یقینشان اقدام بر انجام کارها نمایند.(3)
پی‌نوشت‌ها:
1- نهج البلاغه، خطبه 157
2- بحارالانوار، ج 70، ص 176
3- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 651
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.