عبرت آموزی از آنچه بر سر دیگران آمده
امام علی علیه السلام فرمودند:
مَعَاشِرَ النَّاسِ اتَّقُوا اللَّهَ فَکَمْ مِنْ مُؤَمِّلٍ مَا لَا یَبْلُغُهُ وَ بَانٍ مَا لَا یَسْکُنُهُ وَ جَامِعٍ مَا سَوْفَ یَتْرُکُهُ وَ لَعَلَّهُ مِنْ بَاطِلٍ جَمَعَهُ وَ مِنْ حَقٍّ مَنَعَهُ أَصَابَهُ حَرَاماً وَ احْتَمَلَ بِهِ آثَاماً فَبَاءَ بِوِزْرِهِ وَ قَدِمَ عَلَى رَبِّهِ آسِفاً لَاهِفاً قَدْ خَسِرَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةَ ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبِینُ.
ای مردم از خدا بترسید چه آرزومندانی که به آرزوی خود نرسیدند و چه سازنده ای که در ساخته خویش نیارامید و چه جمع کننده اموالی که همه را می گذارد و می رود و شاید آنها را از راه غلط جمع کرده و از دادن حقوق واجب امتناع نموده و از راه حرام بدان اموال رسیده و به سبب آنها زیر بار گناهان رفته است و در قیامت با بار گران آن باز می گردد و با حسرت و اندوه در پیشگاه پروردگار حاضر گردد. که به تحقیق در دنیا و آخرت زیان کرده و این است زیان آشکار.
نهج البلاغه: حکمت 336
شرح حدیث:
عبرت آموزی از آنچه که بر سر آرزومندان و کسانی که ساختمان های مجلل برای خود ساختند و اموال زیادی را از راه حرام کسب کره و از خود بجای گذاردند لازم و ضرروی است کافی است یک نگاهی به اطراف خود و مردم معاصر خویش بیندازیم و ببینیم که این سه قشر فوق الذکر چه شدند آرزومند به آرزوهایی طولانی خود نرسید.
گاهی اتفاق افتاده که به برج ساز و ویلاساز گاه، پس از تمام شدن کارش، از جانب خدا حتی مهلت داده نشده یک ماه در خانه دلخواهش سکونت کند و آنها که ثروت هنگفت و زیادی را جمع کردند قبل از بهره مند شدن از آنها قالب تهی کردند و جز وزر و وبال و مواخذه در آخرت برایشان چیزی باقی نمانده و شدند مصداق کلام پروردگار:
خَسِرَ الدُّنیا وَالآخِرَهَ ذلِکَ هُوَ الخُسرانُ المُبین فِیما اوصی آدَمُ اِلی شِیثٍ علیه السلام لا تَرکَنُو اِلی الدُّنیا الفانِیَهِ فَاِنِّی رَکَنتُ اِلی الجَنَّهِ الباقِیَهِ فَما صَحِبَ لِی وَ اُخرِجَتُ مِنها؛
از وصیت آدم علیه السلام به فرزندش شیث علیه السلام به دنیای فانی دل مبندید زیرا من به بهشت جاویدان دل بستم اما با من وفا نکرد و از آن بیرون رانده شدم. (1)
امام علیه السلام درباره کسانی که دنیا به آنها رو آورد و بزودی از آنها گرفته شد چنین می فرمایند:
جُدَّبِهِم فَجَدُّوا و رَکَنُوا اِلی الدُّنیا فَما استَعَدُّوا حَتّی اُخِذَ بِکَظمِهِم وَ رَحَلُوا اِلی دارِ قَومٍ لَم یَبقَ مِن اَکثَرِهِم خَبَرٌ وَ لا آثَرٌ قَلَّ فِی الدُّنیا لَبَثَهُم وَ اَعجَلَ بِهِم اِلی الآخِرَهِ بَعثُهُم؛
بخت به آنان رو کرد و بهره مند شدند و به دنیا دل بستند و پس برای آخرت آماده نشدند تا آن که گلویشان گرفته شد و به سرای مردمی کوچانده شدند که از بیشتر آنان خبر و نشانی نمانده است در دنیا زمان زیادی نماندند و شتابان به سوی آخرت برده شدند.(2)
پی‌نوشت‌ها:
1- بحارالانوار، ج 78، ص 452
2- بحارالانوار، ج 78، ص 18
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.
گاهی اتفاق افتاده که به برج ساز و ویلاساز گاه، پس از تمام شدن کارش، از جانب خدا حتی مهلت داده نشده یک ماه در خانه دلخواهش سکونت کند و آنها که ثروت هنگفت و زیادی را جمع کردند قبل از بهره مند شدن از آنها قالب تهی کردند و جز وزر و وبال و مواخذه در آخرت برایشان چیزی باقی نمانده و شدند مصداق کلام پروردگار:
خَسِرَ الدُّنیا وَالآخِرَهَ ذلِکَ هُوَ الخُسرانُ المُبین فِیما اوصی آدَمُ اِلی شِیثٍ علیه السلام لا تَرکَنُو اِلی الدُّنیا الفانِیَهِ فَاِنِّی رَکَنتُ اِلی الجَنَّهِ الباقِیَهِ فَما صَحِبَ لِی وَ اُخرِجَتُ مِنها؛
از وصیت آدم علیه السلام به فرزندش شیث علیه السلام به دنیای فانی دل مبندید زیرا من به بهشت جاویدان دل بستم اما با من وفا نکرد و از آن بیرون رانده شدم. (1)
امام علیه السلام درباره کسانی که دنیا به آنها رو آورد و بزودی از آنها گرفته شد چنین می فرمایند:
جُدَّبِهِم فَجَدُّوا و رَکَنُوا اِلی الدُّنیا فَما استَعَدُّوا حَتّی اُخِذَ بِکَظمِهِم وَ رَحَلُوا اِلی دارِ قَومٍ لَم یَبقَ مِن اَکثَرِهِم خَبَرٌ وَ لا آثَرٌ قَلَّ فِی الدُّنیا لَبَثَهُم وَ اَعجَلَ بِهِم اِلی الآخِرَهِ بَعثُهُم؛
بخت به آنان رو کرد و بهره مند شدند و به دنیا دل بستند و پس برای آخرت آماده نشدند تا آن که گلویشان گرفته شد و به سرای مردمی کوچانده شدند که از بیشتر آنان خبر و نشانی نمانده است در دنیا زمان زیادی نماندند و شتابان به سوی آخرت برده شدند.(2)
پی‌نوشت‌ها:
1- بحارالانوار، ج 78، ص 452
2- بحارالانوار، ج 78، ص 18
منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.