حکمت را فراگیر اگرچه از منافق

امام علی علیه السلام فرمودند:

الْحِکْمَهُ ضَالَّهُ الْمُؤْمِنِ فَخُذِ الْحِکْمَهَ وَ لَوْ مِنْ أَهْلِ النِّفَاقِ؛

حکمت گمشده مومن است بنابراین حکمت را فرا گیرید هر چند از منافق باشد.

نهج البلاغه، حکمت 77

امام سجاد علیه السلام فرمود: بیرون کشیدن مروارید گرانبها از میان زباله های کثیف را کاری پست و حقیر مشمار زیرا پدرم فرمود: شنیدم که امیرالمومنین علیه السلام می فرماید: سخن حکمت آمیز به عشق قرار گرفتن در جایگاه واقعی خود در سینه منافق بی تابی می کند تا آنگاه که بیرون افکنده شود و مومن که به آن سزاوارتر و شایسته تر است می شنود و آن را می رباید. در اینکه حقیقت حکمت چیست اختلاف نظر هست ولی در مجموع و جمع بندی نظرات یک هدف به دست می آید و آن رسیدن به حق و فضیلت در دنیا و آخرت است. راغب در مفردات می گوید:

الحِکمَهُ اِصابَهُ الحَقِّ بِالعِلمِ و العَقل

حکمت رسیدن و یافتن حق است به توسط علم و عقل

این معانی در بیان معصومین علیه السلام درباره حکمت آمده:

1-حکمت اطاعت از خدا و شناخت امام علیه السلام است. (1)

2-حکمت شناخت امام علیه السلام و پرهیز از گناهان کبیره ای که خداوند کیفر آتش

برای آنها مقرر داشته است. (2)

3-از لقمان چکیده حکمتش را پرسیدند؟ گفت از آنچه می دانم نمی پرسم و برای آنچه به من مربوط نمی شود خود را به زحمت نمی اندازم. (3)

4-خودشناسی (4)

5-آنچه بر خود می پسندی برای مردم نیز بپسندی و آنچه بر خود نمی پسندی بر آنها نیز نپسندی.(5)

6-ترس از خدا راس حکمت است.(6)

پی نوشت:
1- بحار ج 2 ص 97 و ج 1 ص 215
2- بحار ج2 ص 97 و ج 1 ص 215
3- بحار ج 2 ص97 و ج 1ص 215
4- بحار ج13 ص 417
5- تحف العقول ص81
6- کنز العمال 5873

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.