گام به گام  با بچه ها (یک ماهگی)

اولین ارتباطات عمیق کودک با دنیای اطراف خود در یک ماهگی رخ می دهد.
 

چکیده: هر کودک در هر سن خاصی به یک مهارت خاص دست می یابد و تعداد اندکی از کودکان ممکن است برخی از فعالیت های دوران را انجام ندهند. کودک در دوران یک ماهگی فعالیت های خاصی را باید انجام دهد که در این نوشتار به بیان این ویژگی ها و فعالیت ها می پردازیم.

تعداد کلمات 1074 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 

با خواباندن نوزاد بر پشت، او سر را به یک طرف می گیرد، دستها و پاها را به سمت سر می کشد یا هر دو دست را خم می کند، زانوها را جدا می کند و کف پاها را به طرف هم، رو به داخل می گیرد.
در حرکات شدید و نامنظم اعضای بدن، دستها بیشتر از پاها حرکت دارند. در حالت استراحت، دستها مشت شده و انگشتان بسته هستند، اما با گذشت زمان انگشتان بازتر و بازتر می شوند. به هنگام حرکات انبساطی اعضای بدن، انگشتان دستها و پاها باز و بسته می شوند.
اگر گوشه دهان او با انگشت لمس شود، برای مکیدن آن سر را به همان جهت می چرخاند. اگر گوش او به آرامی مالش داده شود، سر را به همان جهت متمایل می کند.
چنانچه نوزاد از گهواره برداشته شود، اگر سرش بدون تکیه گاه باشد، به یک جهت می افتد. اگر نوزاد برای نشستن به جلو کشیده شود، تا هنگامی که بدنش به صورت عمودی در نگرفته است، سرش به سمت عقب می افتد.
هنگامی که نوزاد به صورت عمودی قرار گرفت، سر را چندین بار بالا می گیرد، اما نهایتاً سر به عقب می افتد. با نشاندن نوزاد، پشت او انحنایی کامل پیدا می کند.
با معلق نگه داشتن نوزاد بر روی شکم، سر به موازات بدن قرار می گیرد و کپل ها نیمه منقبض می شوند.
با قرار دادن نوزاد بر روی شکم، سر بلافاصله به یک طرف متمایل می شود، دستها و پاها خم می شوند، آرنج ها از بدن فاصله گرفته و کپل ها نسبتا بالا قرار می گیرند.
با ایستاندن نوزاد بر سطحی سفت و فشار وارد آوردن بر پاهای او، بدن به حالت صاف و کشیده در می آید و معمولا واکنشی نسبت به حرکت «راه رفتن» از او سر می زند. تحریک پشت پای نوزاد با لبه میز، موجب بروز حرکت «گام برداشتن از روی مانع از سوی او می گردد.
 

مردمک چشم ها به نور واکنش نشان می دهند. سر و چشم ها به سوی منابع نوری شدید متمایل می شود. نوزاد به روشنایی شدید پشت پنجره، چراغ رومیزی با دیوار دارای رنگ های روشن، خیره می شود.
نور چراغ قوه مدادی را از فاصله ۳۰ سانتی متری، به مدت کوتاهی دنبال می کند. چنانچه نور چراغ قوه مدادی مستقیما به داخل چشم او تابانده شود، چشم را با شدت می بندد.
با آویزان نگاه داشتن یک اسباب بازی دارای رنگ روشن و حرکت دادن آرام آن به طرف صورت او، دور و نزدیک کردن آن در فاصله ای پنجاه تا بیست و پنج سانتی متری، نوزاد بدان خیره شده و حرکت آن را دنبال می کند.
او به حرکات آهسته چهره یک فرد یا یک شیء، از کنار و در یک خط افقی به سوی چهره اش در فضایی یک ربع دایره ای یا بیشتر متمرکز می شود و با چشم ها حرکت آنها را دنبال می کند، تا زمانی که سر او به یک طرف بیفتد. حدودا از سه هفتگی به بعد، به چهره آشنایی که از نزدیک مشغول تغذیه یا حرف زدن با او باشد، چشم می دوزد. این حرکت با تغییرات روزافزون حالات چهره همراه است.
بین شش تا هشت هفتگی، واکنش پلک بر هم گذاشتن تدافعی را از خود نشان میدهد.
 

در اثر سر و صدای ناگهانی از جا می پرد، اعضای بدنش منقبض می شود، می لرزد، پلک ها را پیوسته بر هم می گذارد، چشم ها را در حدقه می چرخاند، اعضای بدن را صاف و کشیده می کند، انگشتان دست ها و پاهایش به لرزه می افتد و ممکن است به گریه بیفتد. چنانچه به آرامی یک زنگ کوچک به صدا درآورده شود، حرکات بدنش به طور لحظه ای و گذرا «ثابت» می شود. ممکن است سر و چشم ها را به سمت منبع صدا بچرخاند، اما هنوز نمی تواند منبع صدا را مکان یابی کند.
گریه و ناله او در برابر صدای نزدیک فریاد انسان یا صداهای متصل و بلند، مثل صدای جاروبرقی، قطع می شود و معمولاً به سمت منبع صدا متمایل می شود اما نه هنگامی که در حال جیغ کشیدن یا شیر خوردن است. به هنگام رضایت و آرامش، صداهایی را از ته حلق خارج می کند. از پنج - شش هفتگی در واکنش به صدای گفت وگوی والدین یا پرستاران خود، نجوا می کند.
هنگامی که گرسنه یا معذب باشد، با سرزندگی و به شدت گریه می کند.
 

 نوزادانی که دارای نواقص شنوایی هستند نیز در این الگوی واکنش، گریه می کنند و از حلق خود صدا در می آورند، اما اگر این نواقص جدی باشند، معمولا در برابر سر و صدای ناگهانی، واکنش از جا پریدن را از خود نشان نمی دهند. نوزادان دارای نواقص بینایی جدی نیز ممکن است چشم ها را به سمت منبع صدا متمایل کنند. بنابراین چگونگی رفتار دنبال کردن بصری و واکنش سمعی، همیشه باید به طور جداگانه مورد آزمایش قرار گیرد.
 

رفتار مکیدن را به خوبی انجام می دهد. چنانچه تغذیه یا رسیدگی شده باشد، اکثر اوقات را در خواب می گذراند، وضعیت ابراز احساسات او هنوز مبهم است، اما به تدریج تغییرات بسیاری در این حوزه رخ میدهد. حدود پنج - شش هفتگی، در لبخند زدن اجتماعی و سر و صداهای واکنشی، پیشرفت او آغاز می شود.
دست های نوزاد به طور طبیعی بسته می شوند، اما اگر باز باشند، چنانچه کف دست او لمس گردد، انگشت را می چسبد.
به هنگام گریستن، اگر او را از جا بلند کنند یا با او حرف بزنند، گریه اش قطع می شود. به چهره فردی که از نزدیک با او حرف می زند، توجه می کند.
سر نوزاد به هنگام جابه جا کردن، تعویض لباس یا حمام کردن او، نیاز به حمایت دارد. پذیرش انفعالی مراحل استحمام یا تعویض لباس از سوی او، به تدریج به سمت هوشیاری و بروز واکنش های اولید می رود.
 
منبع: کتاب «از تولد تا پنج سالگی»

نویسنده: ماری، دی شریدان
مترجم: محمود مزینانی