هوشنگ نظامی
| شناسنامه | |
| سال 1291 ه.ش | تولد |
| ایرانی | ملیت |
| اسلام | دین |
| شیعه | مذهب |
| - | دیگر نام ها |
| دکترای داروسازی | تحصیلات |
| پاریس | دانشگاه |
| تدریس، داروسازی | زمینه فعالیت |
| - | سبک |
| از سال 1319 ه.ش | سال های فعالیت |
| تألیف مقالات متعدد علمی | آثار مهم |
| دکتر زرین‌دخت شرقی | همسر |
زندگی نامه
تولد
دکتر هوشنگ نظامی به سال 1291 ه.ش در تهران متولد شد.سمت و فعالیت ها
فعالیت های علمی
تحصیلات
تحصیلات ابتدایی و سال اول و دوم متوسطه را در دبیرستان سن لویی و سال سوم را در دبیرستان تدین و دوره دوم دبیرستان را در دبیرستان ثروت به پایان رساند. در سال 1312 شمسی به اروپا اعزام شد و در دانشکده داروسازی پاریس مشغول به تحصیل شد. در کنار تحصیل در داروخانه لزور پاریس و در کارخانه و آزمایشگاه های داروسازی و میکروب شناسی و شیمیایی کواپراسیون فارماسوتیک فرانسه و در آزمایشگاه شیمی بیولوژی مدرسه پلی تکنیک پاریس به کارآموزی پرداخت. از سال 1936 تا 1940 (1319-1315 ه.ش) دانشجو و دستیار پروفسور ماسکره در بیمارستان لاری بوآزیروسن آنتوان بود. دکتر نظامی پایان نامه خود را در باب (تریاک ایران) تحت نظر پروفسور ماسکره تدوین کرد و از تصویب گذراند و به دریافت دانشنامه داروسازی پاریس نایل آمد.فعالیت های علمی
وی در سال 1940 میلادی (1319 ه.ش) به ایران بازگشت و در سازمان نوین دانشکده استادی کرسی داروشناسی دانشکده های پزشکی و داروسازی به ایشان محول شد. در سال 1320 ه.ش در تشکیلات جدید دانشکده پزشکی و داروسازی دانشگاه تهران و با حکم پروفسور ابرلن ریاست دانشکده پزشکی به عنوان استاد کرسی فارماکولوژی دانشکده های داروسازی و پزشکی برگزیده شد. به سال 1328 ه.ش از طرف دانشکده برای مطالعات علمی به فرانسه اعزام شد و مدت دو سال در قسمتهای زیر کار کرد:دوره های فارماکودینامی- فارماکوتکنیک و آزمایشگاه کنترل داروهای فرانسه را طی کرده و گواهی نامه دریافت داشت. 6 ماه با پروفسور هازارد استاد کرسی فارماکولوژی و فارماکودینامی دانشکده پزشکی پاریس همکاری کرده و به تهیه اجسام جدیدی موفق شد و مقالاتی به معیت استاد مذکور در مجلات علمی فرانسه در باب تهیه و اثرات اجسام مذکور منتشر ساخت. وی در طرز کنترل داروها با روشهای جدید نیز مطالعه کرد و با همکاری پروفسور دوفانژ رییس آزمایشگاه کنترل داروها مقاله ای در باب راه جدید اندازه گیری استانیلید به شکل تری برموانیلین در انال فارماسوتیک فرانسه انتشار داد. در 12ژوئیه 1951 (1330 ه.ش) به دریافت عنوان پروفسور شارژه دو کنفرانس از دانشکده داروسازی پاریس نایل شد.
دکتر نظامی چهار روز پس از فوت پدر به ایران آمد و عهده دار مسئولیت اداره داروخانه نظامی شد. در آن سال ها، دکتر نظامی با به وجود آمدن نظم و آرامش نسبی در وضعیت دارو و داروسازی در کشور، علاوه بر اشتغال به تدریس در دانشگاه، به تحقیق و تولید داروهایی در داروخانه خود می پرداخت. وسایل و امکانات مختلف انواع داروها و در فرمولها و فرمهای مختلف که تاکنون به جای مانده است به استاد و داروخانه وی امکان تولید داروهای ویژه ای چون حب ترک تریاک و یا اکسیر ادهم را داده بود.
خانواده نظامی از نخستین خانواده های پیشرو داروسازی در ایران بوده است. دکتر زرین دخت شرقی همسر استاد نظامی بوده و خانواده وی نیز مانند خانواده نظامی از دیر باز از پیشروان داروسازی در ایران بوده اند. همسر استاد نظامی با تلاش و کوشش در نگهداری و محافظت از اکثر قریب به اتفاق اشیاء دواخانه نظامی در جاودانگی این سمبل ملی نقش بزرگی ایفا کرده اند.
سایر فعالیت ها
دکتر نظامی در سال های متمادی خدمت سمت های زیر را بر عهده داشته است:- رییس اداره دارویی وزارت بهداری
- بازرس دارویی بیمارستان های دانشکده پزشکی
- رییس سندیکای داروسازان ایران
- عضو شورای عالی بهداشت شهر تهران
تاریخچه داروخانه نظامی
دواخانه نظامی که کهن‌ترین داروخانه ایران است. در حدود سال‌های ۱۲۳۹-۱۲۳۳ ه.ش توسط ارتش ایران طی حراجی که در اتریش انجام شده بود خریداری شد و تصدی آن به هادی خان سرتیپ سپرده شد. تمامی تجهیزات و لوازم دواخانه از اتریش خریداری شده و وارد ایران شده بود. این داروخانه در خیابان امیرکبیر (چراغ برق سابق) بود. حدود ۳۰ سال بعد، پس از درگذشت هادی خان، خواهرزاده وی عبدالحسین خان نظامی که تحصیلات خود را در رشته داروسازی در دارالفنون به پایان رسانده بود، مسئولیت داروخانه را بر عهده گرفت. چندی بعد، هنگامی که دولت ایران برای پرداخت حقوق کارکنانش بودجه‌ای نداشت، این داروخانه در ازای طلب دکتر عبدالحسین خان از طرف ارتش ایران به وی واگذار شد. اسناد و مکاتبات در ارتباط با طلب وی از وزارت جنگ در این موزه نگهداری می‌شود. همچنین دفاتر منظم دواخانه نیز که در آن تاریخ نسخه، نام طبیب، نام بیمار، ترکیب داروها، مواد، مقدار و قیمت همه آن‌ها ثبت شده نیز موجود است. این داروخانه اولین و تنها داروخانه‌ای بود که تمام احتیاجات ارتش ایران را تأمین می‌کرد. در سال ۱۳۶۷ ه.ش دواخانه نظامی پس از درگذشت عبدالحسین خان نظامی تعطیل شد. دکتر امیر هوشنگ نظامی آخرین وارث این داروخانه بود که پس از درگذشت وی، این داروخانه در سال ۱۳۷۱ ه.ش به دانشکده داروسازی دانشگاه تهران منتقل شد. در سال ۱۳۸۱ ه.ش با تلاش و پیگیری دکتر زرین‌دخت شرقی، همسر امیر هوشنگ نظامی، این داروخانه همراه با تجهیزات و با تمامی اسناد و مدارک، عکس‌ها، نامه‌ها و تجهیزات ساخت قرص و حب کلیشه‌های بروشور مربوطه به موزه ملی تاریخ علوم پزشکی ایران اهدا شد و با استفاده از عکس‌های قدیمی و قطعات به‌جای مانده و هزینه شخصی زرین‌دخت شرقی به صورت اصلی خود بازسازی شد. این داروخانه پس از بازسازی در ۱۲ شهریور ۱۳۸۲ ه.ش در محل موزه علوم پزشکی دانشگاه تهران افتتاح شد.منابع:
1. روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران
2. دانشگاه تهران