ژان لامارک

ژان لامارک
ژان باپتیست لامارک (به فرانسوی:‎Jean-Baptiste Lamarck ‏) با نام کامل ژان باتیست پیر آنتوان دو مونه شوالیه دو لا مارک (به فرانسوی:‎Jean-Baptiste Pierre Antoine de Monet , Chevalier de la Marck ‏) زیست شناس فرانسوی که اولین بار نظریه تکامل را ارائه کرد. لامارک برای بیان چگونگی وقوع تکامل دو نظریه استعمال و عدم استعمال اندامها و ارثی‌بودن صفات اکتسابی را عنوان کرد. وی مشاهده کرد که اگر اندامی ‌از بدن یک جاندار استفاده شود ، بزرگ و کارآمدتر می‌شود و اگر عضوی بکار نیفتد ، کوچک شده و تحلیل می‌رود . بنابراین جاندار در نتیجه ناهماهنگی در استفاده و عدم استفاده اندامهای مختلف بدن در طول عمر فرد، ممکن است تا حدی تغییر یابد و بعضی از صفات را کسب کند. لامارک اینگونه صفات اکتسابی را ارثی و قابل انتقال به اخلاف دانست. این تئوری بسیار موفقیت‌آمیز بود و به اشاعه اندیشه تکامل کمک کرد. اما سرانجام معلوم شد که نظر لامارک، نادرست است. اینکه استفاده و عدم استفاده از اندامها ‌به کسب صفتی می‌انجامد، درست است . ولی اشتباه لامارک در این بود که بر خلاف عقیده او صفات اکتسابی به ارث نمی‌رسند . یکی از تلاشهای آزمایشی مشهور که لامارکسیم را باطل ساخت، به‌وسیله واهیمان، زیست شناس قرن ۱۹ صورت گرفت، که نشان داد از تولید مثل موشهایی که دمشان را بریده‌اند ، موشهای دارای دم طبیعی ایجاد می‌شود.
نسخه چاپی