رضا رادمنش
ليسانس و دکترای فيزيک، فارغ التحصيل عالي امور حزبي؛ فعال سياسي و رهبر اسبق حزب توده ايران، تولد 1905 در لاهيجان (در يک خانواده ملاک لاهيجاني و از خاندان فئودالي «امير ديوان»)، تحصیلات متوسطه در دبيرستان دارالفنون تهران، دانشگاه «کان» فرانسه؛ مدرسه عالي حزبي مسکو، آکادمي عالي علوم اجتماعي مسکو.
در نوجواني شرکت در «نهضت جنگل» (به رهبري ميرزا کوچک خان) بهمراه گروه «خالو قربان»، در ايام تحصيلات متوسطه عضويت در «اتحاديه محصلين» (تحت کنترل و اداره چپگراها، و در همين زمان آشنايي با رضا روستا-بعداً يکي از رهبران حزب توده ايران-)، عضو اولين گروه دانشجويان اعزامي به خارج از کشور (شهر کان فرانسه) براي تحصيلات عالي اکتبر 28-حدود 34، در زمان تحصيل در فرانسه دوستي با «منوچهر اقبال» (سياستمدار ارشد اسبق ايران) و نيز ارتباط نزديک با ايرج اسکندري (رهبر اسبق حزب توده ايران) -34، پس از بازگشت به ايران و گذراندن خدمت نظام وظيفه تدريس فيزيک در دانشسرايعالي حدود 36-، بازداشت بهمراه «گروه رشتي‌ها» (از گروه‌هاي کمونيستي که بوسيله پليس رضاشاه دستگير شدند)، سپس بازداشت و زنداني بهمراه گروه «53 نفر» (به رهبري دکتر اراني) و محکوم به پنج سال زندان 37-41، عضو هيات موسس و عضو کميته مرکزي موقت حزب توده ايران اکتبر 41-، نماینده مجلس چهاردهم شورايملي ( عضو جناح حزب توده در مجلس) 43-، مارکس 46، مخالف با اعتبارنامه سيدضياء الدين طباطبايي در مجلس چهاردهم (بهمراه دکتر محمدمصدق) مارس 44؛ دبيرکل، دبير اول و رئيس دفتر سياسي حزب توده ايران از زمان کنگره دوم تا پلنوم چهاردهم حزب ماه مه 48-70، پس از واقعه ترور نافرجام محمدرضا شاه (در 15 بهمن ماه 1327) فرار به شوروي (به اتفاق فريدون کشاورز و احسان طبري) اواخر زمستان 49، ازدواج با خانم «ميهن يزدي» (خواهر دکتر مرتضي يزدي از رهبران حزب توده)، محکوم به اعدام بطور غيابي از سوي دادگاه ويژه فرمانداري نظامي به اتهام فعاليت‌هاي کمونيستي (پس از واقعه ترور شاه در دانشگاه تهران) اواسط ماه مه 49، عزيمت از شوروي به آلمان شرقي و سکونت در شهر «لايپزيگ» (انتقال رهبري حزب از شوروي به آلمان شرقي بنا به صلاحديد کمونيست شوروي!) 57-، انجام مسافرتهاي متعدد به عراق و از جمله ملاقات با صدام حسين در زمانهاي گوناگون، عزل از سمت دبير کلي حزب توده در خلال پلنوم چهاردهم حزب 70، شروع تدريس فيزيک در انستيتوي فيزيک شهر لايپزيگ 70-84، فوت در آلمان شرقي (در سن 78 سالگي) 13 فوريه 1984 (24 بهمن 1362 ش.).
