حسن کاشی

فاضل كامل، و واعظ جامع، از مشاهیر گویندگان و خطباى اصفهان بوده، در قدرت بیان كم نظیر بوده. در كاشان متولّد بوده و در اصفهان خدمت اساتید و بزرگان تحصیل نموده، و سالها مردم را به مواعظ شافیه ارشاد و هدایت مى‏نموده. در سال 1295 به دستور ظلّ السلطان حاكم جابر اصفهان كتابى در تفسیر آیه «اولى الامر» نوشته، و در آن اولى الامر را حكاّم و سلاطین تفسیر نموده، و آن را به خرج ظلّ السلطان به چاپ رسانیده و منتشر ساخت. انتشار كتاب در بین علما و مجتهدین سر و صدایى راه انداخته و موجب شد كه چند نفر از مجتهدین بزرگ مانند میرزا محمّد حسن نجفى اصفهانى، و حاج سید على اكبر فال اسیرى شیرازى، و آقا میرزا محمّد باقر چهارسوقى حكم كفر او را صادر كردند. در نتیجه، حاج سید حسن مدّتى از اصفهان نفى بلده شده و به طهران رفت؛ سپس مجدّداً به اصفهان مراجعت نموده و در غرّه ربیع الثانى سال 1320 وفات یافته، در تخت فولاد در تكیه میرزا ابوالمعالى كلباسى در اطاقى مخصوص مدفون گردید. وى علاوه بر كتاب سابق الذكر، كتابى به نام «منهج الواعظین» دارد كه فرزندش مرحوم آقا اسد اللَّه الواعظین به نام آن اشاره كرده است. در شرح حال آقا میرزا محمّد باقر چهار سوقى مى‏نویسند كه در امر انشاءات و خطب و نوشتجات، مسجّع و مقفّى مى‏نوشته، به حدّى كه جواب استفتاء و حكم را نیز چنین مى‏نوشته است. حكم تكفیر حاج سید حسن بدین عبارت بوده است: این سیّد كاشى، مشغول به دین تراشى، یا در متن كفر است یا در حواشى. آن مرحوم را فرزندانى فاضل و اهل علم و منبر مى‏بود.