محمد فرهنگیان آستیم
ویراستار، مترجم. تولد: 1321، کرمانشاه. درگذشت: 1365. محمد فرهنگیان فعالیتهاى فرهنگى خود را با همکارى با مجلهى «خواندنیها» که در آن با نام مستعار «م.- مار» مقالههاى انتقادى مىنوشت. آغاز کرد. از سال 1345 به عنوان ویراستار با مؤسسهى فرانکلین شروع به کار کرد و همزمان براى نشریاتى چون «آیندگان»، «فردوسى» و ماهنامهى «فرهنگ و زندگى» مقاله مىنوشت. سپس به کانون پرورش فکرى کودکان و نوجوانان رفت و به عنوان ویراستار به کار پرداخت. از آنجا به مرکز مطالعهى فرهنگها رفت و با سمت سازمانى ویراستار ارشد تا سال 1361 در آن مرکز فعالیت کرد. محمد فرهنگیان در زمینهى ویرایش، ترجمه، نقد ادبى و هنرى فعالیت داشت و از جمله کارهاى او مىتوان از عنوانهاى زیر یاد کرد: کتابى در نقد آسیا (در مقابل غرب نوشته داریوش شایگان که منتشر نشد)؛ گزارشى دربارهى ابیانه و پژوهش و تحقیقى دربارهى سرگذشت و آثار تاریخى شهر امام از منطقهى دیلمستان در بلوک رامکوه و تحقیق و پژوهشى دربارهى لافت در جزیره قشم. وى این سه رساله را براى مرکز مطالعهى فرهنگها نوشت. همچنین گفتار تلویزیونى دربارهى پیرچکچکو ساختهى منوچهر عسگرى را هم او تهیه نمود. در زمینهى ترجمه مىتوان از کارهایى چون نمایشنامهى آسانسور مطبخ از هارولد پینتر که چندین بار چاپ شده و کتاب ویلیام تل براى کودکان و نوجوانان و همچنین از ترجمههاى چاپ نشدهى وى از چیستى علم از چمرز و آنک آن مرد از نیچه را نام برد. فرهنگیان ویرایش کتابهاى زیادى را عهدهدار بوده است، از آن جمله است: فلسفهى هگل (ترجمه حمید عنایت)؛ فلسفه ریاضى؛ حقیقت و ضرورت در ریاضیات؛ انواریه سهروردى؛ کوههاى سفید و... که همگى به طبع رسیدهاند.
