حسن دلیل التجاری

دکتر حسن دلیل التجاری در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی در خانواده ای متدین در شهر اصفهان چشم به جهان گشود.
وی در سال ۱۳۴۵ موفق به دریافت مدرک کارشناسی با رتبه عالی در رشتهٔ علوم تغذیه از دانشگاه شهید بهشتی تهران گردید. ایشان در طول دوران تحصیل در مقطع کارشناسی، به انجام تحقیقات علمی بسیاری در زمینهٔ ارزش غذایی دانه سویا در جهت جبران فقر غذایی ناشی از کمبودهای پروتئینی در خوراک انسان پرداخت.
در سال ۱۳۵۱، در مقطع کارشناسی ارشد در رشتهٔ علوم تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی تبریز در حالی دانش آموخته شد که علاوه بر انتشار مقالههای علمی، موفق به شناخت میکروبی ناشناخته گردید که توانایی ترشح چندین ماده آنتی بیوتیکی را دارا بود. این میکروب به دلیل اینکه در تبریز کشف شده بود به نام باسیل تبریزیکا نام گذاری شد.
ایشان در سال ۱۳۵۲ موفق به دریافت بورسیه دکترا برای ادامهٔ تحصیل در دانشگاه تراز اول ایالتی میشیگان در کشور آمریکا گردید و در سال ۱۳۵۷ تحصیلات عالی خود را با ارائه و انتشار چندین مقالهٔ علمی در کنفرانس و مجله های معتبر بین المللی به پایان رسانید. وی توانست با جدا کردن آنزیمهای مفید از دانه سویا روش جدیدی را برای جدا کردن اسید آمینههای مضر در پروتئینها به کار برد که کمترین اثر تخریبی را بر ساختار پروتئین داشته باشد. این پژوهش توانست نقش مهمی در روند تولید مواد غذایی برای انسان و دام داشته باشد.
پس از اتمام دورهٔ دکترا در دانشگاه میشیگان، به قصد خدمت رهسپار کشور شد. ایشان در طی سالهای بعد از دکترا تا سال ۱۳۷۰ مسئولیتهای اجرایی متعددی در حوزههای پژوهشی، فناوری و علمی بر عهده داشتند که از میان آنها میتوان به تدریس در دانشگاه علوم پزشکی تبریز و اصفهان، مدیریت گروه دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و سمت مشاورچندین شرکت اشاره کرد. ایشان در سال های پایانی عمر خود به منظور ایجاد رابطه پژوهشی با خارج از کشور رهسپار کشور های هند و استرالیا شد و پژوهشهایی را در زمینه جایگزینی غلات پر بازده با غلات رایج در غذای انسان در دست تحقیق داشت که متاسفانه در دوم آذر ماه سال ۱۳۷۰ در سن ۴۶ سالگی با داشتن سمت دانشیار از دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دار فانی را وداع گفت. شایان ذکر است که تحقیقات علمی نامبرده در زمان حیات توانست راهگشای تحقیقات گسترده تری در زمینه ریشه کنی فقر مواد غذایی در خوراک انسان شود.
از خداوند بزرگ آمرزش و رحمت برای آن مرحوم خواهانیم.