حسین خان اسماعیل زاده

حسین‏خان نوازنده‏ى مشهور اواخر دوره‏ى ناصرى و پسر اسماعیل كمانچه‏كش است. پس از فراگرفتن كمانچه از عمویش قلى‏خان، مدتى با دسته‏ى مطربان سرپولك همكارى مى‏كرد، چون در نواختن كمانچه مهارت بسیار یافت و با «انجمن اخوت» نیز آشنایى پیدا كرد، به تشویق ظهیرالدوله در سلك «اخوان صفا» درآمد و نوازندگى در مجالس را كنار گذاشت، و در كلاس مشق كمانچه و تعلیم مشغول كار شد. وى در جلسات انجمن اخوت هم شركت مى‏كرد و تكنواز كنسرت‏هاى درویش و عارف بود. با مهارت فوق‏العاده‏اى كه حسین‏خان در نواختن كمانچه داشت، با روى كار آمدن ویولن اغلب كسانى كه مى‏خواستند ویولن بزنند از محضر او استفاده مى‏كردند. او ویولن را به سبك كمانچه روى زمین و گاه روى زانو مى‏گذاشت و مى‏نواخت و همان طور تعلیم مى‏داد. از جمله شاگردان وى كه در نوازندگى به شهرت رسیدند، مى‏توان از ركن‏الدین‏خان مختارى، ابوالحسن صبا، شهباز برمكى و ابراهیم‏خان منصورى نام برد. حسین یاحقى از شاگردان او در رشته‏ى كمانچه است كه تا پایان عمر به این ساز وفادار باقى ماند. حسین‏خان اسماعیل‏زاده آخرین و برجسته‏ترین كمانچه‏كش دوران اخیر است كه تكنیك درست و صحیح كمانچه را تثبیت كرده است. علاوه بر این از وى رنگ‏ها و پیش‏درآمدهایى باقى مانده كه از جهت زیبایى و بخصوص از جهت تنوع و ریتم یا وزن بى‏نظیرند. یكى دیگر از شاگردان اسماعیل‏زاده، مرحوم جهانگیرمراد معروف به حسام‏السلطنه بود كه همانند استادش قطعات چشم‏گیر زیادى خلق كرده است. حسین‏خان اسماعیل‏زاده نه فقط پایه‏گذار راستین كمانچه در قرن گذشته است. بلكه یكى از زبردست‏ترین آفرینندگان پیش‏درآمد و رنگ نیز محسوب مى‏گردد. (ز 1294 ق)، مذهب. هنرمند چیره‏دست شهر مشهد بود. از آثار وى جلد روغنى كتابى است كه بر رویه آن، با گلهاى الوان آذین شده و بوته‏سازى زیبا دارد. حواشى جلد نیز تذهیب ممتاز لچكى است، با رقم: «... بنده‏ى درگاه اسداللَّه مذهب مشهدى، بتاریخ شهر محرم الحرام سنه 1294».[1]

حسین خان اسماعیل زاده

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته