حبیب اللَّه مشیر همایون شهردار
حبیباللَّه مشیر همایون شهردار به سال 1265 دیده به جهان گشود، پدرش نصراللَّهخان سپهسالار بود كه در زمان ناصرالدین شاه قاجار، رئیس خزانه نظام و پیشكار حاجى میرزا حسین سپهسالار بود. پدر وى با موسیقى آشنایى نداشت و با نواختن هیچ سازى مأنوس نبود ولى به موسیقى و موسیقیدانان عشق مىورزید و منزلش محفل هنرمندان موسیقى و استادان آن دوران مثل: آقامیرزا عبداللَّه (سهتار)، آقاى حسینقلى (تار)، سالار معزز (پیانو)، نایب اسداللَّه (نى) و محمدصادق خان نوازنده (سنتور) بود.
مشیر همایون تحصیلات خود را در مدرسه آلیانس به پایان رسانید و در دوران تحصیل بود كه پدرش در یكى از مسافرتهایى كه به خارج نموده بود، پیانویى خرید و وى را نزد شخصى به نام آقابزرگخان كه در رشته موزیك نظام خدمت مىكرد جهت فراگیرى موسیقى و نواختن پیانو گذارد. در ضمن پدرش از آقا حسینقلى و حسینخان اسماعیلزاده خواهش مىكرد كه گوشهها و ردیفهاى ایرانى را جلوى وى بنوازند تا او این مقامهاى آوازى ایرانى را نیز بیاموزد.
وى با استعدادى كه داشت توانست به خوبى با پیانو این گوشهها را بیاموزد. او به انجمن اخوت و گروه كنسرت آن راه یافت و در همین زمان بود كه با بسیارى از هنرمندان بزرگ آن زمان آشنا و دوست گردید كه باید از درویشخان، سید حسین طاهرزاده، باقرخان كمانچهكش، حسینخان هنگآفرین و اسداللَّهخان نوازنده تار و سنتور نام برد.
مشیرهمایون در نواختن پیانو سبك خاص خود را داشت كه بیشتر صداى ساز او شبیه سنتور بود.
به هر حال مشیرهمایون در سال 1909 به دعوت كمپانى صفحه پركنى انگلیسى بنام «هیزمسترویس» به لندن رفت و تعدادى صفحه در مایهها و دستگاههاى ایرانى ضبط كرد كه متأسفانه هماكنون در دسترس نیست و در سال 1312 شمسى نیز از طرف كمپانى «كلمبیا» عدهاى با وسایل مخصوص ضبط صدا جهت صفحه به تهران آمدند كه وى چند صفحه ضبط كرد.
مشیرهمایون همراه با رضاقلى ظلى (كه متأسفانه در جوانى بر اثر بیمارى خانمانسوز سل درگذشت) صفحاتى به جاى گذاشته كه از بهترین آثار موسیقى ایرانى است و باید از آوازهایى در اصفهان، افشارى، بیات ترك، چهارگاه و همایون نام برد. وى علاوه بر این بیش از پنجاه و اندى آهنگ ساخت و اكثر اشعارش را نیز خودش سرود. او تعدادى اپرت نوشت كه شعر و آهنگها هر دو از وى بود. از جمله: اپرت یوسف و زلیخا، خسرو و پروانه و... مىباشد. وى مدتى قاضى شعبه اول دادگاه در وزارت دادگسترى، و پس از آن معاون تفتیش وزارت دادگسترى و سپس دادستان اصفهان، رئیس تأسیسات شهربانى تهران، معاون شهربانى تهران، رئیس شهربانى اصفهان، رئیس شهربانى شیراز، رئیس شهربانى كل استانهاى جنوب، شهردار مشهد، اصفهان، شیراز، فرماندار شیروان و تربت جام و تربت حیدریه، مأموریت در ادارهى كل آمار و ثبت احوال، رئیس اداره ذوبآهن و فرماندار بابل و بابلسر بوده است.
وى در سال 1320 بازنشسته رسمى دولت شد و وقت آزادترى پیدا نمود تا به موسیقى و كارهاى هنرى خود برسد. و زمانى كه در رادیو مسئولیت شوراى موسیقى را داشت، اركسترى به نام «اركستر ویژه» تأسیس كرد كه پس از آن به اركستر فارابى تبدیل شد. وى آهنگهایى نیز براى این اركستر ساخت. صرفنظر از ایرادهاى فراوانى كه در زمان تصدى خود در شوراى موسیقى رادیو از هنرمندان مىگرفت كه عدهاى آن را كارشكنى نام نهاده بودند، در مجموع براى موسیقى ایرانى زحمت كشید.
مشیرهمایون شهردار در تاریخ 1348/11/11 در سن 85 سالگى دنیاى فانى را وداع گفت، روانش شاد.
(1348 -1265 ش)، موسیقیدان و شاعر. ملقب به مشیر همایون. وى از همان كودكى به موسیقى علاقه داشت. پدرش در یكى از مسافرتهایى كه به خارج كرد، پیانویى خرید و مشیر همایون را نزد آقا بزرگ خان، افسر موزیك قزاقخانه، فرستاد در ضمن آن نیز، مشیر همایون نزد آقا حسینقلى و حسین خان اسماعیلزاده رموز نوازندگى را فراگرفت. سپس براى تكمیل این فن نزد بزرگترین استاد زمان، محمد صادق خان سرورالملك رفت. پس از چندى به انجمن اخوت و گروه كنسرت آن راه یافت و با بسیارى از هنرمندان بزرگ آشنا شد. مشیر در نواختن پیانو سبك خاص خود را داشت و صداى ساز او شبیه سنتور بود. در 1288 ش (1909 م) به دعوت یك كمپانى صفحه پركنى انگلیسى به لندن رفت و شمارى صفحه در مایهها و دستگاههاى ایرانى ضبط كرد. وى بیش از پنجاه آهنگ ساخت و اكثر اشعارش را نیز خود مىسرود. تعدادى اپرت نیز نوشت كه شعر و آهنگ، هر دو از وى بود. از جمله: «اپرت یوسف و زلیخا»، «اپرت خسرو و پروانه» و غیره. مشیر همایون زمانى نیز در رادیو مسئولیت شوراى موسیقى را داشت و اركسترى به نام اركستر ویژه تأسیس كرد و آهنگهایى نیز براى این اركستر ساخت. از دیگر آثار او: دویست قطعه از آهنگهاى ضربى مختلف؛ آهنگهایى توأم با شعر استادان سخن از جمله فردوسى و سعدى و حافظ؛ اپراى دام اكاملیا با آهنگهاى ایرانى؛ «اپراى داستان رستم و سهراب»؛ «اپرت شتر گاو پلنگ»؛ «اپرت قمارخانه»؛ «اپرت مشاعرهى سیاسى»؛ صفحهاى به آواز رضاقلى خان ظلى؛ صفحههاى «دشتى» و «راست پنجگاه» كه او تنها نواخته است.[1]
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
